Ministar ekonomije i zaštite životne sredine u Vladi Kosova Bljerim Kući (Blerim Kuqi) poručio je da Srbija krši Sporazum o energetici koji su dve strane postigle u okviru dijaloga u Briselu, jer Beograd blokira dalekovode, odnosno tranzit električne energije.
„Dok govorimo o regionalnoj integraciji energetskog tržišta, moju zemlju blokira Srbija, kao potpisnica ovog sporazuma, odnosno [blokira] 60% prekograničnog prenosnog kapaciteta”, napomenuo je Kući na sastanku Saveta ministara Energetske zajednice 17. decembra, kojim je predsedavala Crna Gora.
Inače, Kosovo nema dovoljno strujnih kapaciteta i uglavnom uvozi struju iz susednih država. 14. decembra, na dan osamostaljivanja kosovskog operatora za prenos i tržište električne energije KOSTT-a, iz tog tela su saopštili da je Srbija blokirala prenos 500 megavata elentrične energije, što je potom nadoknađeno sporazumom sa Severnom Makedonijom.
Kosovski ministar Baći dodao je da su akcije Srbije nedopustive te zatražio reakciju Evropske unije.
Naime, kosovski operator za prenos i tržište električne energije - KOSTT od 14. decembra funkcioniše nezavisno od regulatornog bloka EMS (Srbija, Crna Gora i Severna Makedonija).
Izlazak iz tog sistema i priključivanje u blok sa Albanijom je predviđeno sporazumom sa Evropskom energetskom mrežom prenosnog sistema za energiju (ENTSO) koji je stupio na snagu 29. septembra.
Primena sporazuma sa ENTSO biće u testnoj fazi do 31. decembra.
"Trenutno se suočavamo sa preprekama iz Srbije koje blokiraju prenos električne energije sa vodova na kosovsko-srpskoj granici”, ranije je poručeno za RSE iz Ministarstva ekonomije i zaštite životne sredine Kosova.
Kosovo i Srbija su 2013. godine, u okviru dijaloga u Briselu, postigli Sporazum o energetici kojim je, pored ostalog, predviđeno osnivanje novog preduzeća pod nazivom "Elektrosever" koje bi funkcionisalo u skladu sa kosovskim pravnim i regulatornim okvirom.
Ovo novo preduzeće bi trebalo da vrši snabdevanje električnom energijom potrošača u četiri opštine na severu Kosova sa većinskim srpskim stanovništvom.
Inače, meštani ove četiri opštine (Severna Mitrovica, Zubin Potok, Zvečan i Leposavić) od 1999. godine nisu plaćali račune za struju kojom su se snabdevali uglavnom sa Kosova ali po potrebi i iz Srbije.
Procenjuje se da dug za utrošenu električnu energiju u opštinama na severu Kosova, na godišnjem nivou iznosi oko 12 miliona evra.
