Najavljeni protesti Albanaca u Tuzima i albanske dijaspore u Vašingtonu

Dugogodišnje nerješavanje konačnog statusa gradske Opštine Tuzi, u kojoj žive uglavnom Albanci, povod je za najavu dijela albanskih političkih subjekata da 6.aprila održe protestni skup. Iskazivanje nezadovoljstva odnosom države prema albanskoj nacionalnoj manjini biće, prema najavama, razlog za protest albanske dijaspore u Vašingtonu.

Grupa građana Malesije okupljena oko organizacije Demokratski forum za integracije organizovaće protestni skup u Tuzima, a skup je podržao ogranak Demokratskog saveza Albanaca iz Malesije. Razlog protesta je, prema sadašnjim informacijama nezadovoljstvo odnosa Vlade prema Albancima u Crnoj Gori, posebno zbog neispunjenog obećanja o formiranju punopravne Opštine Tuzi.

Komentarišući najavljeni protest u Tuzima, Vaselj Siništaj, član upravnog odbora Građanske inicijative, koji već dugo preko institucija insistira na formiranju posebne Opštine Tuzi u okvirima Glavnog grada, ocjenjuje da albanske nacionalne partije nisu jedinstvene kako po pitanju protesta tako i po pitanju oblika i fore Opštine Tuzi. Siništaj kaže da albanskim partijama nedostaje jedinstvo:

"Sada je bilo vrijeme da se svi zajedno, dakle zajednički a ne pojedinačno, organizujemo. Ja imam informacije da su u ovom dogovoru učestvovali Demokratski forum za integracije, ogranak Demokratskog saveza i Albanske alternative, ali nas iz Građanske inicijative nije pitao nit' sa nama razgovarao oko tih protesta. Kada bi smo bili jedinstveni uradili bi posao za sebe. Ovako odvojeni – jedna ogromna većina u opoziciji, jedna ili dvije partije u vlasti, mislim da ćemo dugo plaćati cehove takve politike i to će na kraju krajeva i nas koštati", konstatuje Siništaj.

Najava protesta dolazi samo dan nakon što su Demokratska partija socijalista i Bošnjačka stranka uputile zakonske predloge Skupštini o praktičnoj samostalnosti Tuzi, što će, prema riječima poslanika Nikole Gegaja, umanjiti potencijalno nezadovoljstvo građana Malesije.

Tuzi bi tim predlogom zakona imale predsjednika Opštine, svoju teritoriju, budžet, i kao posebna opština bitisala bi u okvirima Glavnog grada samo u administrativnom smislu:

"Što se tiče Opštine Tuzi, u skupštinskoj proceduri su izmjene i dopune zakona čijim izmjenama Opština Tuzi dobija samostalnost u kreiranju i odlučivanju. Vjerujem da će izmjene zakona dobiti nepodijeljenu podršku svih poslanika u Skupštini jer je ovaj model Opštine Tuzi u interesu građana Malesije, tako da će biti i manje nezadovoljnih građana sa područja Malesije", kaže Gegaj.

Nejedinstvo se prenosi i izvan Grne Gore
Vaselj Siništaj na drugoj strani nije siguran da li će set zakona vezanih za Tuzi proći u Skupštini:

"Imam sazanja da je uvršten u dnevni red kao za narednu sjednicu. Neće biti smak svijeta ako bude pozitivan odnos prema ovim stvarima od većine u parlamentu, a da li će se to desiti ja ne znam", navodi Gegaj.

Najavljeni protesti u Malesiji će prethoditi protestu koji će albanska dijaspora organizovati dva dana kasnije u Vašingtonu povodom susreta premijera Mila Đukanovića sa potpredsjednikom SAD Džozefom Bajdenom. Kako je najavljeno, a prema pisanju Vijesti, demonstranti će tražiti od Bijele kuće da preispita odnos prema Đukanoviću. Vaselj Siništaj smatra da ta dva protesta nisu povezana.

Odgovarajući na naše pitanje kakva je povezanost albanskih političkih partija u Crnoj Gori i albanske dijaspore u Americi, odnosno čiji je veći uticaj, Siništaj kaže da na tom polju vlada nejedinstvo kao i među albanskim partijama u Crnoj Gori:

"Pokušavali smo uspostaviti saradnju sa dijasporom, posebno sa ljudima koji su predsjednici tih udruženja. Nejedinstvo naše ovdje stvara i kod njih neki rascjep i nejedinstvo jer i tamo ima mnogo tih udruženja, a ovdje ima mnogo partija. Taj nedostatak naše jedinstvene platforme možda je i te organizacije koje djeluju tamo dovelo do nečega zbog čega su oni iznenađeni i zbunjeni kako da se opredijele", ocjenjuje Siništaj.

Nikola Gegaja iz DPS-a smatra da je svaki protest građana legitimno pravo, posebno ako je organizovan u skladu sa zakonom. O odnosu države prema manjinama, a time i Albancima u Crnoj Gori, najbolje govore svi međunarodni izvještaji kaže Gegaj:

"Svaki zahtjev građana može da se riješi dijalogom sa nadležnim organima i u institucijama sistema. Moram naglasiti da u svim izvještajima međunarodnih organizacija koje imaju svoje kancelarije u Crnoj Gori naša država se označava kao primjer međuetničkog sklada i tolerancije kao i o velikom napretku Crne Gore u poštovanju i razvijanju manjinskih prava pa i prava Albanaca u Crnoj Gori", zaključuje Gegaj.