Pitanje imena Javnog servisa: RT Crne Gore ili Crnogorska RTV

Inicijativa da se sadašnje ime Javnog medijskog servisa ‘Radio televizije Crne Gore’ promijeni u ‘Crnogorska radio televizija’ naišla je na neodobravanje niza političkih i društvenih subjekata, među kojima su i nacionalne političke partije.

Inicirana promjena zvaničnog naziva Javnog medijskog servisa RTCG u ‘Crnogorska radio televizija’ odmah je naišla na protivljenje manjinskih nacionalnih stranaka Bošnjaka i Albanaca u Crnoj Gori.

Kako je za Radio Slobodna Evropa (RSE) saopštio Aldel Omeragić portparol Bošnjačke stranke, inicijativa je neprihvatljiva jer je Crna Gora građanska država:

“Želimo da skrenemo pažnju da je Javni servis RTCG, servis svih građana pa i manjinskih naroda. Zbog toga i čudi namjera da se mijenja naziv u ovom pravcu, iako je opštepoznato da je Crna Gora građanska država i da građani Crne Gore, pripadnici raznih etničkih grupa finansiraju rad Javnog servisa.”

I predstavnik albanske nacionalne manjine u Skupštini Crne Gore Genci Nimanbegu smatra da bi promjena, imena u ‘Crnogorska radio televizija’, označavala da Javni medijski servis pripada jednoj naciji a ne državi:

“Ne vidim razlog zašto bi imali prisvojnu odrednicu, u ovom slučaju se to može razumjeti kao nacionalna pripadnost, a ne državna pripadnost. Sadašnji naziv RTCG je sasvim prihvatljiv kao multinacionalni i multietnički.”

Ko je i kada inicirao promjenu

Ovim reakcijama je prethodila svečana proslava jubileja, 75 godina Radija CG i 55 godina Televizije CG, tokom koje je promovisano uvođenje HD rezolucije.

Svečanosti su prisustvovali predsjednik Crne Gore Milo Đukanović, premijer Duško Marković, te čelnici sudstva i tužilaštva, kao predstavnici diplomatskog kora. Obraćajući se prisutnima generalni direktor Javnog servisa Božidar Šundić saopštio da inicira ‘promjenu naziva RTCG u Crnogorska radio televizija’, ocjenjujući tu promjenu cjelishodnom i poručujući da ona treba da se uvrsti u novi Zakon o nacionalnom javnom emiteru. Prisutne zvanice su aplauzom odobrili Šundićevu inicijativu.

Izrada Zakona o nacionalnom javnom emiteru je dužnost Ministarstva kulture kome smo poslali pitanja da li je inicijativa o promjeni zvaničnog imena RTCG prihvatljivo i da li će Ministarstvo kulture dopuniti ili izmijeniti već predloženi Zakon o Javnom servisu? Odgovore iz Ministarstva kulture nismo dobili.

Protesti u opoziciji

I srpska nacionalna stranka Nova srpska demokratija (NSD) koja djeluje u okviru opozicionog Demokratskog fronta je saopštila da bi naziv Crnogorska radio televizija bila protivustavna kategorija, jer ‘u Crnoj Gori, ustavno građanskoj državi, Javnom servisu se daje predznak jedne nacionalne grupacije. NSD, članica Demokratskog fronta koja godinama unazad optužuje Javni servis da diskriminiše srpski narod i ne pruža jednake mogućnosti svim građanima i njihovim predstavnicima, ocjenjuje da inicijativa ima asimilatorske namjere.

Komentarišući inicijativu o promjeni imena Javnog medijskog servisa u Crnogorska radio televizija, medijski analitičar Duško Vuković ocjenjuje spornim sa više aspekata, pri čemu naglašava da postoji tendencija vlasti da Javni servis ostane propagandni servis.

“Ne vjerujem da ideja o promjeni imena RTCG dolazi iz glave generalnog direktora. Slutim da je to ipak smislio neko od ideologa novog crnogorstva, po mjeri korumpirane vlasti DPS i njenih političkih saveznika. Ideja o nacionalnom posvajanju Javnog medija preko pridjeva ‘crnogorski’ pokazuje da aktuelna vlast RTCG ne smatra javnim medijem već propagandnim servisom. Takođe ideja o promjeni imena pokazuje nedosljednost u promišljanju političke i društvene stvarnosti savremene Crne Gore, koja je višenacionalna i višekulturna”, rekao je Vuković za RSE.

Ocjene Savjeta RTCG

Član Savjeta RTCG Milan Radović za RSE kaže da, tokom svih dosadašnjih aktivnosti nije bilo riječi o potencijalnoj promjeni imena Javnog servisa. Uz to Radović ocjenjuje da je od pitanja naziva važniji kvalitet rada Javnog servisa.

“Mislim daje neophodno da Javni servis zaista bude inkluzivan i da se ovakvim inicijativama ne odvlači pažnja od suštinskog problema, a to je kvalitet rada Javnog servisa. Mislim da je to zapravo suština, kvalitet rada, koliko je on zaista javni servis, koliko ostvaruje svoju funkciju. Pitanje naziva svakako jeste važno sa jedne strane, ali nije važnije od kvaliteta i transparentnosti rada. Najvažnije je da se nikako ne bi smjelo jednostrano donositi odluka o promjeni naziva”, zaključio je Radović.

Zabrinutost Evropske komisije

Evropska komisija je u posljednjem izvještaju o napretku saopštila da politička miješanja u rad Savjeta RTCG izazivaju ozbiljnu zabrinutost.

Opozicone stranke u Crnoj Gori, najuticajnije nevladine organizacije i međunarodne novinarske asocijacije su prethodnih godina takođe ukazivali na postojanje jakog političkog uticaja na rad Javnog medijskog servisa u Crnoj Gori i potpadanje RTCG pod političku kontrolu vladajuće stranke. Predstavnici Evropske unije su otvoreno konstatovali da u oblasti slobode izražavanja nije ostvaren napredak u Crnoj Gori, a jedan od razloga je političko miješanje u rad Javnog servisa.

U međuvremenu Vlada Crne Gore je usvojila Prijedlog zakona o nacionalnom javnom emiteru RTCG koji, kako je obrazloženo, sadrži ‘sve normativne pretpostavke potrebne za institucionalno politički i finansijski nezavisan Javni servis’. Vlada Crne Gore finansira Javni servis RTCG sa oko 14 miliona eura godišnje.