Izrečene kazne za ratni zločin u Štrpcima pred Višim sudom u Beogradu su preblage u odnosu na težinu zločina i posledice koje traju i trideset godina kasnije, saopštio je 8. februara nevladin Fond za humanitarno pravo (FHP).
Fond je tako reagovao na presudu, izrečenu 7. februara, kojom je četvoro bivših pripadnika snaga bosanskih Srba osuđeno na ukupno 35 godina zatvora za ratni zločin protiv civilnog stanovništva.
Gojka Lukića, Duška Vasiljevića i Jovana Lipovca sud je osudio na kazne zatvora u trajanju od po deset godina, a Draganu Đekić na kaznu zatvora u trajanju od pet godina zbog otmice putnika iz voza u mestu Štrpci, zlostavljanja, mučenja i ubistva 20 civila nesrpske nacionalnosti 27. februara 1993. godine.
"Preblago izrečenom kaznom Viši sud u Beogradu je poslao poruku porodicama žrtava da, iako su 30 godina čekali da odgovorni za ubistvo njihovih članova porodice konačno budu adekvatno kažnjeni, njihove patnje i bol nisu prepoznati kao važni", saopštio je Fond.
Za zločin u Štrpcima, Tužilaštvo za ratne zločine Srbije je u maju 2018. godine podiglo optužnicu protiv Gojka Lukića, Duška Vasiljevića, Ljubiše Vasiljevića i Dragane Đekić, pripadnika paravojne formacije "Osvetnici", kao i protiv Jovana Lipovca, pripadnika Vojske Republike Srpske.
FHP smatra da su izrečene kazne "preblage, posebno imajući u vidu da su svi oteti putnici bili civili, da se radilo o državljanima Savezne Republike Jugoslavije koji su iz voza izvedeni jer su bili Bošnjaci, da su nakon otmice zlostavljani i mučeni, a zatim i ubijeni sa rukama vezanim žicom iza leđa".
Najmlađa žrtva bio je tada maloletni Senad Đečević, učenik, star 16 godina. Isto tako, do danas su pronađeni posmrtni ostaci samo četiri žrtve, dok se njih 16 i dalje vode kao nestali.
Dodaje se da FHP očekuje da Apelacioni sud u Beogradu uvaži žalbu Tužilaštva za ratne zločine i da "optuženima izrekne znatno više kazne koje odgovaraju težini ovog zločina".
FHP podseća i da je za ubistvo civila u Štrpcima pred sudom u Bijelom Polju 2002. godine osuđen Nebojša Ranisavljević na kaznu zatvora od 15 godina.
Takođe, sud Bosne i Hercegovine je za ovaj zločin 2022. i 2023. godine prvostepeno osudio osmoricu pripadnika VRS na kazne zatvora od 13, odnosno 15 godina.
"S obzirom da se radi o istom zločinu i pripadnicima iste grupe, nejasno je iz kog razloga je sud u Srbiji izrekao znatno niže kazne zatvora za ovaj zločin", ocenjuje Fond.
Ko su žrtve iz voza u Štrpcima?
Prema presudama u Beogradu i Sarajevu, osuđeni za zločin u Štrpcima su prvo legitimisali, a nakon toga iz brzog voza 671 koji je saobraćao na liniji Beograd-Bar, izveli 20 civila.
Zatim su ih uz pretnju oružjem ukrcali u kamion i prevezli do zgrade osnovne škole u Prelovu, gde su ih tukli i oduzeli im novac i dragocenosti. Potom su civile samo u donjem vešu i sa rukama vezanim žicom kamionom odvezli do sela Mušići, gde su ih ubili.
Iz voza su oteti i ubijeni državljani tadašnje Savezne Republike Jugoslavije, uglavnom bošnjačke nacionalnosti, iz Beograda, Podgorice, Prijepolja i Bijelog Polja.
Ubijeni su Esad Kapetanović, Ilijaz Ličina, Fehim Bakija, Šećo Softić, Rifat Husović, Halil Zupčević, Senad Đečević, Jusuf Rastoder, Ismet Babačić, Tomo Buzov, Adem Alomerović, Muhedin Hanić, Safet Preljević, Džafer Topuzović, Rasim Ćorić, Fikret Memović, Fevzija Zeković, Nijazim Kajević, Zvjezdan Zuličić i jedna neidentifikovana osoba.
Najmlađa žrtva zločina u Štrpcima imala je 16 godina, a najstarija 59.
Do danas su pronađeni posmrtni ostaci četiri žrtve. Telo Halila Zupčevića otkriveno je krajem 2009. na obali jezera Perućac, dok su na istom mestu godinu dana kasnije nađeni posmrtni ostaci Rasima Ćorića, Jusufa Rastodera i Ilijaza Ličine. Za ostalim ubijenima i dalje se traga.
