Radovi na Andrićgradu: Sporna vlasnička struktura i ulaganja

Andrićgrad u Višegradu, koji se prostire na više od 17.000 kvadratnih metara, je najveći turistički projekat u Republici Srpskoj. Izgradnja kamenog grada na ušću Rzava u Drinu započeta je krajem juna 2011. godine. I dok se radovi privode kraju, a političari lome koplja oko sredstava za njegovu izgradnju, Glavna služba za reviziju Republike Srpske utvrdila je nepravilnosti. Istovremeno, ocjena je i kako su sporni vlasnička struktura i ulaganja.

Izgradnju Andrićgrada od samog početka prati niz kontroverzi. Opoziciji u Republici Srpskoj upozoravala je na netransparentan način utroška sredstava, a potvrdu su dobili od Glavne službe za reviziju u njihovom izvještaju o finansiranju poslovanja Ministarstva trgovine i turizma RS za prošlu godinu. Ovaj izvještaj dobio je mišljenje sa rezervom zbog dva miliona evra namijenjenih za drugu fazu izgradnje naselja Andrićgrad.

„Naša rezerva je proistekla iz činjenice da su ta ulaganja od četiri miliona tretirana kao trošak granta, što je, po našem mišljenju, trebalo biti tretirano na drugačiji način. Trebalo je formirati određena ulaganja koja bi se dalje pratila kroz bilans stanja“, naveo je glavni revizor RS Duško Šnjegota.

Izgradnja Andrićgrada trebala bi da košta oko 15 miliona evra, a već je utrošeno oko 10 miliona. Do sada je završeno 85 posto planiranih objekata, među kojima su multipleks kino, knjižara, galerija i gradska kuća. Opozicija u RS čitav projekat ne osporava, ali i dalje traži da se objave podaci o načinu utroška sredstava.

„SDS apsolutno podržava izgradnju projekta, ali samo i dalje insistira na provjeri utroška sredstava koje su ovom prilikom dali Vlada RS, nadležna ministarstva i opština Višegrad“, kazao je poslanik SDS-a u entitetskom parlamentu Miroslav Kojić.

Za poslanika Socijaldemokratska partije BiH Slobodana Popovića, osim nejasnoće oko utroška sredstava, sporni su i vlasnička struktura i ulaganja. Prvobitnim dogovorom režiser Emir Kusturica i njegova firma Lotika iz Mokre Gore su vlasnici 51 posto, dok su Vlada RS i Opština Višegrad vlasnici 49 posto ovog naselja:

„Firma gospodina Kusturice, koja je proglašena 51-postotnim vlasnikom čitavog projekta, nije dosad uložila, osim osnivačkog uloga od 5.001 marke, ni jedne jedine marke.“

Katastrofalan odnos vlasti prema spomenicima

I dok pozicija opoziciji poručuje da ne razumije stvar jer se radi o istorijskom projektu čiji će značaj biti jasan tek u dalekoj budućnosti, ni ministrica trgovine i turizma Maida Ibrišagić Hrstić nije mogla da kaže koja je vlasnička struktura i kako će se, kada se završi izgradnja, dijeliti dobit:

„Što se tiče vlasničke strukture za Andrićgrad, ona će biti poznata kada se cijelokupna investicija završi i kada se vidi kolika su čija ulaganja.“

Za razliku od političara, građani Višegrada mnogo ne mare za to čije se pare troše i ko ih uzima. Uvjereni su da će ovaj grandiozni turistički projekat donijeti korist ovoj siromašnoj opštini:



Onima koji se bave zaštitom kulturno-istorijskog nasljeđa više smeta što vlast ne posvećuje dovoljnu pažnju nacionalnim spomenicima, koji bi takođe mogli biti turističke atrakcije, poput Starog mosta u Višegradu, koji je glavni lik romana "Na Drini ćuprija" i za koji je Ivo Andrić dobio Nobelovu nagradu.

Sabira Husedžinović, docentica na sarajevskom Arhitetonskom fakultetu, ističe da je odnos svih vlasti u BiH prema svim spomenicima kulture katastrofalan.

„Primitivizam, nacionalizam, mržnja, pokazati se kao ja sam neko, skorojevićka politika, nema kulture - i gotovo“, kaže Husedžinović.

Na Drini ćupriju Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika BiH 2003. godine proglasila je nacionalnim spomenikom. Kako saznajemo, u posljednjih pet godina Zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa RS uložio je svega 50.000 euva za obezbjeđenje projekta, dok se sa njegovoj restauraciji i konzervaciji još nije uradilo ništa.