Erasmus for All - jedinstveni program za studente

Tempus, Erasmus Mundus, Jean Monnet - samo su neki programi Evropske unije koji pomažu modernizaciji sistema visokog obrazovanja, a studentima nude mogućnost usavršavanja van granica matičnih zemalja.

A da je društvo znanja budućnost Evropske unije, svjedoči i ideja o pokretanju jedinstvenog programa namijenjenog svima - „Erasmus for All“ čiji bi budžet mogao iznositi nevjerovatnih 19 milijardi eura.

Tempus je najvažniji program visokog obrazovanja Evropske unije. Već 20 godina se provodi, kako u zemljama članicama tako i onim koje su na putu evropskih integracija, pa čak i onim iz centralne Azije. Zadatak Tempus programa je promovisanje evropskog sistema visokog obrazovanja, kaže za RSE direktor Tempus ureda u Bosni i Hercegovini Suad Muhibić.

„Glavna namjena Tempus programa nije da podržava mobilnost jer to radi program Erasmus Mundus, koji je zadužen i za dodjeljivanje stipendija. Tempus daje podršku visokoškolskim institucijama kako bi se one osavremenile u skladu sa evropskim principima i praksom, te na taj način omogućava bolje usklađivanje bh. sistema visokog obrazovanja sa evropskim“, kaže Muhibić.

Tokom 15-godišnjeg djelovanja Tempus programa u BiH provedeno je preko 130 projekata i dodijeljeno na stotine pojedinačnih grantova. Ukupna vrijednost ovih grantova iznosi oko 32 miliona eura.

„Tempus projekti se implementiraju kroz objavljivanje javnih poziva za dostavu ponuda za projektne prijedloge. Tokom jedne godine objavljuje se jedan poziv. Zadnji poziv, koji je trenutno u toku, objavljen je četvrtog novembra, a krajnji rok za dostavu prijava je 23. februar 2012. godine“, ističe Muhibić.

Bosna i Hercegovina je, u poređenju sa susjednim zemljama, aktivno uključena u Tempus program. Međutim, navodi Suad Muhibić, evidentno je da javne i privatne institucije nejednako učestvuju u tim projektima.

„Uglavnom imamo veće učešće javnih a manje privatnih univerziteta. Međutim, taj omjer se polako počeo mijenjati“, kaže on.

Evropska budućnost ovisi od znanja

Bosna i Hercegovina participira i u Erasmus Mundus II programu, čija je namjera poboljšanje kvalitete visokog obrazovanja. Istovremeno pruža i podršku pojedincima, studentima, istraživačima, univerzitetskom osoblju, visokoškolskim institucijama i tijelima. Za program Erasmus Mundus (2009 – 2013) prikupljeno je 950 miliona eura.

Istaknimo i Jean Monnet program koji prvenstveno daje podršku ustanovama i aktivnostima u području evropskih integracija. Trenutno u njemu učestvuje 60 zemalja svijeta a oko 700 univerziteta nudi u svojim nastavnim programima Jean Monnet kurseve.

Međutim, dosadašnje programe Evropske unije za oblast obrazovanja mogao bi zamijeniti jedan megaprojekat. Pet miliona ljudi svih uzrasta i nivoa edukacije, dvostruko više nego prije, imaće priliku da studira ili se obučava u inostranstvu putem novog granta Evropske unije pod nazivom „Erasmus for All“ koji je nedavno predložila Evropska komisija.

Ukoliko bude usvojen, sedmogodišnji program, planiran za period od 2014. do 2020. godine, mogao bi raspolagati vrtoglavim budžetom od 19 milijardi eura.

„Trebamo više ulagati u obrazovanje i obuku na svim nivoima da bismo obezbijedili vještine koje su nam potrebne a koje će nam omogućiti da se takmičimo sa najboljima u svijetu. Studiranje u inostranstvu razvija ljudske vještine, nadograđuje ličnost, povećava prilagodljivost i zaposlenost“, kaže evropska komesarka za obrazovanje Androulla Vassiliou.

Među tih pet miliona ljudi biće oko tri miliona visoko obrazovanih i studenata određenog zanata, te blizu milion profesora.

Također, oko 3.500 master studenata imaće koristi od novog kredita kojeg će podržati Evropska investicijska banka. Novi „Erasmus for All“ program, koji bi trebao početi 2014. godine, zamijeniće sedam postojećih.

„Evropska budućnost ovisi od znanja, vještina, sposobnosti ljudi za inovacije. Stoga je ulaganje u obrazovanje i trening najbolja investicija koju možemo uraditi za budućnost Evrope“, zaključuje Vassiliou.