Ambasada Sjedinjenih Američkih država (SAD) u Podgorici pozvala je na smirivanje tenzija dignutih zbog najavljenog ustoličenja Joanikija za mitropolita crnogorsko-primorskog Srpske pravoslavne crkve (SPC) na Cetinju.
Iz Delegacije Evropske unije (EU)u Podgorici upozorili da su izjave koje kreairaju etničke i vjerske tenzije u suprotnosti s evropskim vrijednostima.
SAD široko podržavaju slobodu vjeroispovijesti, uključujući pravo pojedinaca da slobodno praktikuju vjeru, ali istovremeno, takođe podržavaju slobodu izražavanja, uključujući pravo na mirno okupljanje, navodi se u izjavi Vijestima.
”Ambasada je zabrinuta zbog eskalirajuće retorike čiji smo svjedoci povodom ustoličenja novoizabranog mitropolita Joanikija. Podstičemo crnogorske vlasti i Mitropoliju crnogorsko-primorsku Srpske pravoslavne crkve, da blisko sarađuju po pitanju mjesta ustoličenja novoizabranog mitropolita Joanikija, pri čemu bezbjednost građana treba da bude na prvom mjestu“.
Iz Ambasade su pozvali sve, građane i političke i vjerske vođe, da doprinesu smanjenju tenzija.
Iz Delegacije EU u Podgorici su saopštili da je regulisanje vjerskih zajednica pitanje iz okvira nacionalne nadležnosti, te da nije na EU da komentariše pitanja u vezi sa mjestom ustoličenja lidera jedne vjerske zajednice u Crnoj Gori.
”Bilo kakve izjave ili aktivnosti koje kreairaju etničke i vjerske tenzije i podjele, u suprotnosti su s temeljnim evropskim vrijednostima. Integracija Crne Gore u EU je proces koji uključuje čitavo društvo i koristi svim njenim građanima. Crnoj Gori je potrebno da svi dijelovi društva konstruktivno rade zajedno, kako bi napredovala na putu ka EU”, naveli su iz Delegacije.
Povodom rasta tenzija zbog najavljenog ustoličenja u Cetinjskom manastiru, gradonačelnik Prijestonice Cetinje Aleksandar Kašćelan uputio je 18. avgusta pismo ambasadorima u Crnoj Gori pozvajući ih da apeluju na smirivanje tenzija i poštovanje volje dijela crnogorske javnosti da se ustoličenje ne održi na Cetinju, već da se za taj čin odabere neko drugo mjesto u Crnoj Gori.
Kašćelan je u pismu naveo da je zabrinut razvojem situacije, te da posebnu odgovornost u ovom delikatnom trenutku imaju nosioci vlasti na svim nivoima, saopšteno je iz Prijestonice Cetinje.
Iako SPC još nije zvanično potvrdila da će se ceremonija ustoličenja Joanikija za mitropolita crnogorsko-primorskog obaviti 5. septembra u Cetinjskom manastiru, u prisustvu patrijarha Portfirija, sama najava izazvala je buru reakcija crnogorski orjentisanih partija i udruženja.
Vlasti su pozdravili održavanje ceremonije, opozicija se protivi da to bude na Cetinju a brojna procrnogorska udruženja i grupe građana i pojedinci pozval su na protestna okupljanja tim povodom.
Većina ministara aktuelne Vlade koja je izabrana 4. decembra 2020. je bliska SPC, na čiji predlog je Zdravko Krivokapić izabran za premijera.
Izglasali su je prosrpski Demokratski front, Demokrate i Građanski pokret URA, koji su zajedno osvojili većinu na parlamentarnim izborima 30. avgusta 2020, čime je Demokratska partija socijalista nakon trideset godina prešla u opoziciju.