Đukanovićevo obećanje - rješenje za status Tuzi ili izborni marketing

Kako se približava 14. oktobar od učesnika izbora pljušte sve veća i konkretnija obećanja i reaktiviraju stari planovi. Tako je prvi čovjek DPS Milo Đukanović pred mještanima Malesije vaskrsnuo dugogodišnje otvoreno pitanje vraćanja podgoričkoj opštini Tuzi status samostalne opštine.

Iako je iz DPS vraćanje statusa opštine Tuzima obećavano i uoči prethodnih izbora, najdalje je u subotu uveče otišao šef te partije i noslilac izborne liste Evropska Crna Gora Milo Đukanović, na predizbornoj konvenciji u Malesiji.

Okupljenim građanima tog područja nadomak Podgorice naseljenog Albancima, kojima je formiranje samostalne opštine Tuzi ukinute davne 1958. dugogodišnji centralni politički zahtjev, obećao je konačno ostvarenje njihovog sna.

"Što se DPS tiče ne morate da brinete, već je ovdje rečeno i precizirano da će se 4. oktobra održati Gradska skupština Tuzi i donijeti odluka o održavanju konsultativnog referenduma i vi ćete kazati kako želite da izgleda vaša opština, a DPS će garantovati da će vaša demokratska volja biti ispoštovana", istakao je on.

Na tu dilemu da li je to početak konačnog rješavanja tog pitanja ili dio predizbornog marketinga odgovara Vaselj Siništaj, stanovnik Malesije i dosadašnji poslanik Albanske alternative u crnogorskoj Skupštini. Ističe kako vladajuća stranka tim obećanjem maše od početka 90-ih, a posebno uoči referenduma 2006, kada je stanovništvo Malesije i njena dijaspora zdušno glasala za obnovu crnogorske državne samostalnosti.

Za razliku od Đukanovića, Siništaj ističe kako je sada je na potezu Glavni grad koji raspisuje referendum, a ne gradska opština Tuzi.

"Ja da sam bio na mjestu predsjednika DPS rekao bih građanima Malesije da ćemo na prvoj sjednici vlade uraditi predlog izmjena i dopuna Zakona o teritorijalnoj organizaciji i brišemo obavezu konsultativnog referenduma koji je nepotreban i još dodatno opterećuje budžet države u ovim teškim vremenima krize. To je bilo zaočekivati. Uvući Gradsku opštinu Tuzi i njenog predsjednika u ovakav posao, a da nakon 10 do 15 dana recimo neko pokrene pitanje ustavnosti i zakonitosti tog samog postupka mislim da nije korektno", smatra Siništaj.

Kobna greška

I za Mehmeta Bardhija, dugogodišnjeg albanskog političara i predsjednika Demokratskog saveza, Đukanovićevo obraćanje u Malesiji više liči na politički flert uoči izbora nego na stvarnu namjeru da se okonča status opštine Tuzi.

"Ovim je gospodin Đukanović potvrdio da on drži sve konce u rukama u ovoj veoma centralizovanoj državi. Pošto je to samo neki konsultativni referendum, u ovom slučaju treba da bude pravi referendum. Mi mislimo da je odavno došlo vrijeme da se formira punopravna opština Tuzi. Ali, zloupotreba prije izbora ja mislim da je to mimo svih demokratskih principa", kaže on.

Vaselj Siništaj dodaje kako je vraćanja statusa opštine Tuzima važno sa praktičnog stanovišta i poboljšanja uslova u kojima stanovnici tog područja žive, ali i za čitavu državu koja mora da poštuje evropsku povelju o lokalnoj samoupravi.

"Treći milenijum je već počeo a mi još nosimo vodu u bidonima, u ravničarskom dijelu Malesije. Šta je sa Malesijom u njenom ruralnom dijelu? To je posebna priča. Toliko tih stvari ima, u školstvu, u obrazovanju, nesrazmjerna zastupljenost u zapošljavanju. Decentralizacija vlasti je neminovnost ako budemo htjeli da postanemo dio EU", rekao je Siništaj.

Prema riječima Siništaja u Zakonu o teritorijalnoj organizaciji Crne Gore kao i u Zakonu o glavnom gradu nema prepreka za formiranje samostalnih opština koje su do sada bile gradske, kao što je opština Tuzi.

Podsjetimo, ovoga ljeta reaktivirano je i pitanje vraćanja statusa opštine Petnjice kod Berana, čiji su se stanovnici Bošnjaci na konsultativnom referendumu 3. avgusta velikom većinom izjasnili „za“.

Za Mehmeta Bardhija simptomatično je da do pokušaja ubrzanog rješavanja statusa te dvije opštine dolazi nakon što je vlast novim izbornom zakonom zakinula nacionalne manjine.

"Mislim da je to greška vlasti, to što su uradili sa izbornim zakonom. Tada su mislili da su prešli rijeku i da su sve riješili. Ovako su digli ruke od manjina, prije svih od Albanaca u Crnoj Gori. Ja mislim da je to kobna i velika greška. Oni su uvidjeli da manjine, konkretno Albanci u Crnoj Gori su tu i neće moći da ih mimoilaze, niti da ih jednostavno ostavljaju sa strane da oni odlučuju umjesto njih".