Poglavar Srpske pravoslavne crkve (SPC) patrijarh Porfirije rekao je posle zajedničke liturgije SPC sa Makedonskom pravoslavnom crkvom (MPC), da je zaceljena rana raskola koja je trajala 55 godina.
"To je bila duboka rana, čekali smo da se zaceli, ovo je dar Božji", rekao je patrijah Porfirije nakon liturgije pomirenja u hramu Svetog Save 19. maja.
Poglavar MPC arhiepiskop Stefan je rekao da je sa SPC uspostvljeno kanonsko jedinstvo što znači, kako je naveo, jedinstvo sa svim pravoslavnim crkvama.
Zahvalio je patrijarhu Porfiriju na volji i inicijativi da se sretnu i reše spor dve crkve.
Patrijarh Porfirije je uoči liturgije, kod hrama Svetog Save u Beogradu, dočekao, zajedno sa vladikama, delegaciju MPC.
"Кako zvone zvona Svetosavskog hrama, tako i naša srca biju od radosti zbog ovog blagoslovenog dana. Dobrodošli draga braćo! Dobrodošao brate arhiepiskope Stefane i vladike. Dobrodošli u zajednicu ljubavi, vi i sav Vaš bogoljubivi narod. Braća smo i samo braća!", poručio je patrijarh Porfirije na svom Instagram profilu, gde je objavio snimak dočeka delegacije MPC.
Zajedničko bogosluženje patrijarha Porfirija i arhiepiskopa Stefana trebalo bi da označi prevazilaženje raskola, do kojeg je došlo pre pola veka kada je MPC samovoljno izašla iz okrilja SPC, gde je imala status autonomije, želeći potpunu samostalnost - autokefalnost.
SPC kao ni druge pravoslavne crkve nisu to prihvatile smatrajući da je postupak nekanonski.
U obrazloženju odluke, Sabor SPC, koji zaseda tokom ove sedmice, saopštio je da je ova liturgija moguća jer se MPC vratila u njeno okrilje, u status autonomije kako je i bilo pre izdvajanja.
Sveti arhijerejski Sabor Srpske pravoslavne crkve saopštio je 16. maja da pozdravlja prihvatanje statusa pune unutrašnje samostalnosti Makedonske pravoslavne crkve – Ohridske arhiepiskopije (MPC-OA).
Sabor SPC je najviše crkveno telo, koje okuplja sve starešine te crkve.
Kako se navodi u saopštenju SPC, time se uspostavljaju zajednički bogoslužbeni i kanonski dijalog, pošto su ovim uklonjeni razlozi za njihov prekid, izazvani jednostranim proglašenjem autokefalnosti 1967. godine.
"Vaspostavljanjem jedinstva na kanonskim osnovama i pod uslovima važenja kanonskog poretka na čitavom području SPC dijalog o budućem i eventualno konačnom statusu eparhija u Severnoj Makedoniji nije samo moguć nego je i celishodan, legitiman i realan", navodi se u saopštenju SPC.
Ovo je prvo saopštenje Srpske pravoslavne crkve, nakon što je Vaseljenska patrijaršija saopštila 9. maja da MPC priznaje za kanonsku crkvu pod imenom Ohridska arhiepiskopija, imajući u vidu kao oblast njene jurisdikcije vlast u granicama države Severne Makedonije.
Odluka Vaseljenske patrijaršije ne znači da je MPC-OA dobila autokefalnost.
Makedonska pravoslavna crkva je do 2022. bila u raskolu sa svim pravoslavnim crkvama, nakon što je 1967. godine jednostrano proglasila samostalnost. To znači da njihovi sveštenici nisu mogli da vrše liturgije i druge obrede sa sveštenicima drugih pravoslavnih crkava.
Sabor SPC u saopštenju navodi da nema nameru da posle rešavanja statusa uslovljava novu sestrinsku Crkvu ograničavajućim klauzulama u pogledu opsega njene jurisdikcije u matičnoj zemlji i u dijaspori.
Preporuka Sabora Makedonskoj pravoslavnoj crkvi je da pitanje svog zvaničnog naziva reši u neposrednom dijalogu sa ostalim pomesnim pravoslavnim Crkvama.
Ohridska arhiepiskopija je ušla u sastav SPC 1920. godine, a prvi glasovi za dobijanje autokefalnosti počinju da se javljaju ubrzo nakon oslobođenja Jugoslavije od fašističkog okupatora 1945. godine.
Dvadeset dve godine kasnije Makedonska pravoslavna crkva je proglasila autokefalnost, koju nije priznala nijedna pravoslavna crkva.
