Crngorska policija je podnijela krivične prijave protiv organizatora litija Srpske pravoslavne crkve (SPC) u Podgorici, Danilovgradu i Baru, a kako je najavljeno podnijeće krivične prijave i protiv organizatora u Budvi i Pljevljima.
Takođe, prema policijskom saopštenju, prikupljena su obavještenja od organizatora litija u Beranama, Bijelom Polju i Nikšiću, ali će se o daljoj proceduri izjasniti tužilaštva u tim opštinama.
Prethodno je privedenim sveštenicima iz Podgorice i Danilovgrada, Mirčeti Šljivančaninu i Željku Ćaliću određen pritvor od po 72 sata odlukom Osnovnog državnog tužioca u Podgorici jer su, kako se navodi u obrazloženju, izvršili krivično djelo nepostupanje po zdravstvenim propisima za suzbijanje opasne zarazne bolesti.
Oni su bili zvanični organizatori vjerskog okupljanja i litija, na kojima je prisustvovao višestruko veći broj vjernika od 200, na koliko je ograničilo Nacionalno koordinaciono tijelo za borbu protiv zaraznih bolesti.
Povodom privođenja i krivičnog procesuiranja oglasio se mitropolit SPC Amfilohije, koji je najavio da će ubuduće svaku litiju policiji prijaviti lično on kako bi službenici policije hapsili njega, a ne kao do sada sveštenike.
"Ja ću da potpišem za litiju u Podgorici, jer meni je neprijatno da moji sveštenici budu suđeni i osuđeni, a ja sam glavni akter", rekao je Amfilohije.
BLOG UŽIVO O KORONA VIRUSU
To je epilog prvih litija Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori koje su organizovane nakon tromjesečne pauze zbog epidemije korona virusa.
Advokati ulažu žalbe
Advokat Radoje Bojović je rekao da je kao razlog za zadržavanje sveštenika Željka Ćalića tužilaštvo navelo "opasnost od ponavljanja krivičnog djela, odnosno mogućeg uticaja na sledeće molebane i litije, s obzirom na to da sveštenik Ćalić nije mogao da iskontroliše broj od maksimalno 200 ljudi koje je propisalo Nacionalno koordinaciono tijelo".
Pročitajte i ovo: Organizatorima litija određeno zadržavanje do 72 sataAdvokati sveštenika Šljivančanina i Ćalića su najavili žalbu na rješenje o pritvoru od 72 sata.
Komentarušći najnoviji sukob državnih institucija i SPC, politički analitičar Sergej Sekulović kaže da bi ograničenje javnih okupljanja, koje je propisalo Nacionalno koordinaciono tijelo za borbu protiv zaraznih bolesti trebalo preispitati.
"Preporuke o ograničenju okupljanja su izgubile svoj smisao. Ako smo korona free destinacija, ako su mnoge druge mjere ukinute, ako se najavljuju izbori za kraj avgusta ili početak septembra, držanje tih ograničenja nema smisla", smatra Sekulović.
Pročitajte i ovo: Protestne litije SPC u Podgorici, organizator saslušanČinjenica da se na crkvenom protestu u Podgorici okupilo, prema policijskoj procjeni, preko 5.000 građana, za Sekulovića je još jedan argument da su mjere Nacionalnog koordinacionog tijela neprimjenjive.
"Ukoliko bi se dosljedno primjenjivale te mjere, uz procjenu da se radi o elementima krivičnog djela, na hiljade građana Crne Gore bi bili u pritvoru što je apsurd. Dakle sazreli su uslovi da se ta vrsta odluke preispita i da se te preporuke ili mjere ukinu", konstatuje Sekulović.
Navikli se na krivične prijave
Prilikom najave novih litija i tokom prijavljivanja javnih skupova za nedjelju 14. juna, sveštenici SPC su sami saopštavali da će ograničiti broj prisutnih. Sveštenik iz Danilovrada Željko Ćalić, kome je određen pritvor, je tokom obraćanja vjernicima saopštio da srpsku crkvu ne brinu krivične prijave koje podnosi policija.
"Kažu nam da smo prekršili mjere i da nam slijedi krivična prijava. Mi smo se navikli, to je popularno i moderno pisati krivične prijave. Mi smo spremni na sve, to je sitnica i simbolika. Rekli su nam da mora biti 200 ljudi. Mi smo ih pitali zašto baš 200, zašto ne 150 ili 250. Za sad nema tog objašnjenja", rekao je sveštenik.
Pročitajte i ovo: Mitropolija SPC: Neiskrena i neodrživa ponuda vlasti Crne GoreI mitropolit crnogorsko primorski Amfilohije je ispred Hrama u Podgorici, tražio da njega privedu u policiju, a ne nadležnog sveštenika Mirčetu Šljivančanina.
"Pozvan je naš otac Mirčeta da ide u policiju. Od njega je i od nas traženo da vas, kojih je ovdje više od 200 koliko je predviđeno, da vas razagnamo. Nismo mi mogli tako nešto da prihvatimo. Ja sam tom inspektoru poručio da, ako bi trebalo neko da odgovara, onda je to mitropolit crnogorski Amfilohije", poručio je mitropolit.
O stanju u Crnoj Gori
U obraćanju vjernicima, sveštenici suse između ostalog, bavili političkim i ekonomskim stanjem u Crnoj Gori, od nezavisnosti države do danas.
"Imamo potpuno rasturen sistem i pravni i svaki drugi politički. Crna Gora je u najdubljoj krizi u zadnjih 30 godina. Proganjaju naše sveštenike i monaštvo, ali zato bjelosvjetski tajkuni i kriminalci i razbojnici sa svakog kraja svijeta dobijaju specijalne crnogorske pasoše…", rekao je sveštenik Željko Ćalić iz Danilovgrada.
Vaš browser nepodržava HTML5
Prvi put nakon epidemije protestna litija SPC u Podgorici
Odgovor na pitanje - da li ponovno održavanje masovnih skupova u organizaciji Srpske pravoslavne crkve, uprkos propisima Nacionalnog koordinacionog tijela, predstavlja bezbjednosni problem – potražili smo i u skupštinom Odboru za bezbjednost i odbranu. Međutim članovi tog odbora se nisu odazvali pozivima.
Predizborna igra autoriteta
Čitav problem između Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori i državnih institucija ima i pravnu i političku dimenziju , smatra politički analitičar Sergej Sekulovići ocjenjuje da se obnavlja proces igre moći dva autoriteta u Crnoj Gori u kontekstu predstojećih parlamentarnih izbora.
"Dešava se jedna komplikovana igra moći, jedno opipavanje pulsa druge strane, osporavanje autoriteta druge strane ili nametanje jačeg autoriteta svoje strane. A sve to možemo posmatrati u kontekstu nadolazećih izbora. Poruke koje su se mogle čuti ovih dana, imaju prilično zbunjujući karakter. S jedne strane je očigledno da postoji dinamika tih odnosa u vidu određenih razgovora, ali ti razgovori ne daju plodove, nego nakon njih imamo niz negativnih reakcija obje strane, odnosno prolongiranje potencijalnog političkog dijaloga i kompromisa", kaže Sekulović.
Učesnici litija okupljeni na poziv Mitropolije SPC, u glavnom gradu Crne Gore, Pogorici. 14. jun 2020.
Do obnavljanja litija je došlo nakon što je propao pokušaj dogovora između mitropolita SPC Amfilohija sa jedne strane i predsjednika države i Vlade Mila Đukanovića i Duška Markovića o zamrzavanju primjene Zakona o slobodi vjeroispovijesti. Premijer Duško Marković je saopštio u petak 12. juna, ponudio mitropolitu Amfilohiju zaustavljanje primjene Zakona do odluke Ustavnog suda i Suda u Strazburu o njegovom legitimitetu. Dan kasnije je objavljeno, da je SPC odbila taj prijedlog vlasti jer želi potpuno ukidanje tog Zakona.
Vladajuća Demokratska partija socijalista, u posljednjem saopštenju, otvoreno optužuje SPC u Crnoj Gori da zajedno sa opozicionim Demokratskim frontom pokušava da sruši legitimno izabranu vlast u Crnoj Gori.
Na drugoj strani SPC optužuje aktuelnu crnogorsku vlast da je suštinska namjera, da preko Zakona o slobodi vjeroispovijesti, otme crkvenu imovinu. Primarni razlog revitalizacije crkvenih protesta je, pokušaj pritiska Srpske pravoslavne crkve na Vladu Crne Gore i vladajući većinu, da povuku usvojeni Zakon o slobodi vjeroispovijesti.