Preventivnom intervencijom crnogorske policije spriječeni su incidenti u Ulcinju kada je mitropolit Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori pokušao da održi liturgiju na lokalitetu Hrama svetog Jovana Krstitelja u Svaču u Opštini Ulcinj, a čemu su se suprotstavio jedan broj mještana Albanaca. Zašto je arheološki lokalitet, koji je star preko hiljadu godina, postao predmet tenzija?
Uz tenzije između mještana Svača u Ulcinju i sveštenika Mitropolije crnogorsko-primorske koju je predvodio mitropolit Amfilohije, spriječeno je održavanje liturgije unutar zidina Hrama svetog Jovana Krstitelja, koji predstavlja arheološki lokalitet. Liturgija je kasnije održana dvadesetak metara dalje od zidina, a prema saopštenju Uprave policije preventivnom intervencijom su spriječeni incidenti između pripadnika mitropolije Srpske pravoslavne crkve i mještana Albanaca. Takođe je objašnjeno da je policija zabranila održavanje ovog skupa na ostacima Hrama svetog Jovana Krstitelja u Svaču zato što nije blagovremeno prijavljen.
Predsjednik Opštine Ulcinj Ljoro Nrekić za Radio Slobodna Evropa kaže da je Hram u vlasništvu države, u kome se radi konzervacija, a liturgija je održana ispod zidina, a ne u samom objektu koji predstavlja kulturno i arheološko dobro Crne Gore.
„Bilo je tu malo incidenata, neki konfliktni ljudi i s jedne i druge strane, i što se tiče Albanaca koji žive na tom prostoru i ovih drugih koji su došli sa Amfilohijem, su željeli da to podignu na viši nivo. Međutim, po meni je sve proteklo u najboljem redu. Policija je obezbjedila taj dio u saradnji sa nama. Liturgija je održana, oni su se mirno razišli i nije bilo većih problema. Ako neko misli da je to problem na vjerskoj ili nacionalnoj osnovi, nije tako. Ipak ta crkva datira od prije 1054. godine, ipak je to hrišćanska crkva i sve je proteklo u najboljem redu“, kaže Nrekić.
Stari grad Svač ili Šas u Ulcinju predstavlja jedan od najstarijih arheoloških lokaliteta, koji je prema legendi „imao crkava koliko i dana u godini“, a sve bogomolje su iz ranog srednjeg vijeka, odnosno starije su od podjele u hrišćanskom svijetu 1054 godine. Dio mještana Albanaca se usprotivio održavanju liturgije Srpske crkve unutar zidina Hrama svetog Jovana Krstitelja, zahtjevajući od mitropolita Amfilohija dozvolu Opštine Ulcinj za ulazak u Hram.
Ovako je tekla rasprava između jednog od mještana i mitropolita Amfilohija i Hadžija Sulejmanija, odbornika stranke Demokratske partije Albanaca u Opštini Ulcinj.
Vaš browser nepodržava HTML5
Rasprava u Svaču
Iz Crkvene opštine SPC Ulcinj je naknadno saopšteno da se liturgija na ovom mjestu služi tradicionalno svake godine i da „nikada nije bilo problema sa državom koja je vlasnik lokaliteta i Hrama niti sa lokalnim mještanima Albancima koji su nerijetko bili i gosti na slavama“.
„Policija je profesionalno i odgovorno obavila svoj posao omogućavajući mitropolitu, svještenstvu i vjernom narodu da liturgijski proslavi praznik“, kaže se u saoštenju SPC u Crnoj Gori.
Policija profesionalno obavila posao: Amfilohije, ilustrativna fotografija
Predsjednik Opštine Ulcinj Ljoro Nrekić tvrdi da ovaj događaj neće uticati na dobre međunacionalne i međuvjerske odnose u Ulcinju koji su uvjek bili na visokom nivou:
„Neće to ostaviti neke posljedice. Znamo se svi ovdje u Crnoj Gori. Ima ljudi koji su aspiranti i na jednoj i na drugoj strani koji žele svađe. Ali svađe nema niti podjela u Ulcinju“.
Nismo dobili komentar iz Uprave za zaštitu kulturnih dobara, koja djeluje u okviru ministarstva kulture Crne Gore, a koja je o slučaju neprijavljenog održavanja liturgije Srpske pravoslavne crkve obavjestila policiju. Novinar iz Ulcinja Mustafa Canka kaže da je Svač baština svih u Crnoj Gori, a da je u nedjelju poslata loša poruka iz Ulcinja:
„Kao pripadnici univerzalnih religija dužnost nam je da širimo univerzalne poruke mira, ljubavi, solidarnosti i razumjevanja. Grad Šas ili Svač je kao takav nastao. I to se mora razumjeti barem od vjerskih velikodostojnika. Ako se kaže da je ’imao crkvi koliko u godini dana’ onda se ne možete zakačiti samo za jedno a ne vidjeti cjelinu i kontinuitet. Narod koji tu živi stoljećima i grad koji je svjedok milenijumskog trajanja na ovom prostoru. Zar ne bi bilo divno da su tamo bili pravoslavni i katolički episkopi i pozvali muslimanske predstavnike jer oni tu isključivo žive, kako bi se svi tome radovali. Ovako, ostao je gorak ukus i loša poruka koja je poslata iz Ulcinja“.