Centralnoevropska aluminijumska kompanija ruskog milijardera Olega Deripaske se, nezadovoljna jer im je Vlada Crne Gore, kako kažu, nezakonito oduzela veoma važnu investiciju, obratila njemačkoj kancelarki Angeli Merkel zahtjevom da blokira dalji proces pristupanja Crne Gore EU.
U pismu koje je uputila na adresu njemačke kancelarke Angele Merkel, Centralnoevropska aluminijumska kompanija ruskog oligarha Olega Deripaske je poručila da je njena dužnost, kao jednog od najistaknutijih političkih lidera u Evropi, da tokom zapadnobalkanskog samita u Berlinu insistira da Crna Gora prvo počisti svoju kuću i dovede je u red prije nego što joj bude dozvoljeno da nastavi proces pridruživanja EU. Obraćanje Centralnoevropske aluminijumske kompanije je, navodno, motivisano nezadovoljstvom ove firme jer im je Vlada Crne Gore, navodno, nezakonito oduzela veoma važnu investiciju.
Na pitanja: kakav će tretman imati pismo Deripaskine kompanije kod kancelarke Merkel, da li su uobičajena ovakva denuncijatorska obraćanja investitora i da li je primjereno kancelarku podsjećati šta su njene dužnosti, za naš Radio odgovara analitičar berlinskog Savjeta za politiku demokratizacije, Bodo Weber.
"Ne vjerujem da će to pismo imati bilo kakav odjek u uredu kancelarke pošto je to jednostavno jedan privredni spor koji je već na međunarodnom sudu i ne vidim da Njemačka tu ima bilo kakvu ulogu. Pored toga, vidjeli smo da se Vlada Crne Gore pridružila sankcijama protiv Rusije, što znači da je u potpunosti, za razliku od Srbije, harmonizovala svoju vanjsku politiku i time napravila svojevrstan rez u svojim tradicionalnim odnosima sa Rusijom. To je nešto zbog čega Evropska unija i Njemačka imaju probleme sa Beogradom. Prema tome, ja ne vidim ni jedan razlog zbog kog bi kancelarka ili njemačka Vlada, naročito u ovom okviru konferencije koja nema baš nikakve veze sa tim privredno-političkim sporom, umiješali ili da će to imati bilo kakav odjek", kaže Weber.
Bodo Weber
Analitičar berlinskog Savjeta za politiku demokratizacije Bodo Weber ne vjeruje da će tokom Konferencije o zapadnom Balkanu, koju u Berlinu organizuje njemačka kancelarka Angela Merkel, žalbe Deripaskne kompanije biti uopšte pomenute, a da za sve informacije koje bi njemačku Vladu mogle interesovati u vezi sa pitanjima relevantnim za proces pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji postoji redovan kanal.
"Njemačka ima Ambasadu u Podgorici i oni su, sasvim sigurno, u potpunosti upoznati sa cijelim tim dugogodišnjim slučajem i ako bi postojalo bilo što nalik ovome što ovo pismo pokušava da nagovijesti, nešto što ima veze sa regulacijom u domenu privrede koju bi Crna Gora trebalo da mijenja tokom evrointegracionog, pretpristupnog procesa, postoje mehanizmi u Briselu. Prema tome, ja čisto sumnjam da će predsjednici, a kamoli da će gospođa Merkel, u okviru konferencije tu temu staviti na sto pred premijera Mila Đukanovića", ističe naš sagovornik.
Podsjetimo, Centralnoevropska aluminijumska kompanija ruskog milijardera Olega Deripaske je podgoričkim Kombinatom aluminijuma (KAP), koji se smatra ključnim privrednim subjektom u Crnoj Gori, upravljao od 2005. do prošle godine kada je otišao u stečaj i potom bankrotirao sa dugovima od 360 miliona eura, dvostruko većim od ukupne vrijednosti kompanije.
Nakon proglašenja bankrota, raspisana su dva tendera za prodaju imovine fabrike da bi na kraju ostao samo jedan ponuđač, nikšićki biznismen Veselin Pejović, stopostotni vlasnik Uniprom-a, koga opozicija smatra marionetom premijera Mila Đukanovića koji je i sam predmet optužbi da je bio duboko involviran u tajne dilove sa prethodnim ruskim investitorom iz čega je, navodno, izvlačio veliku finansijsku dobit na štetu države.
Kombinat Aluminijuma Podgorica (KAP)
U međuvremenu, Deripaskina kompanija je pokrenula više tužbi pred domaćim privrednim sudom, ali i međunarodnu arbitražu, a sudeći po informacijama koju objavljuju Dnevne novine, sada pokušava da proizvede i diplomatsko-politički pritisak na Crnu Goru.
Funkcioner Demokratske partije socijalista, Zoran Jelić:
"Smatram da je to još jedan u nizu pritisaka bivšeg vlasnika čiji je cilj osporavanje novog vlasnika Kombinata aluminijuma da uđe u posjed. Smatram da je sve prethodno urađeno po crnogorskim zakonima."
RSE: Da li smatrate da će ovo pismo proizvesti nekakav rezultat u smislu promjene odnosa kancelarke Angele Merkel, odnosno, njemačke Vlade prema Crnoj Gori?
Jelić: Mislim da ne. Zašto bi se neko miješao u unutrašnje stvari Crne Gore ako je sve urađeno po zakonima naše države?
Pismo Centralnoevropske aluminijumske kompanije njemačkoj kancelarki Angeli Merkel čini se da nije ostavilo snažan utisak ni na funkcionera opozicione Pozitivne Crne Gore Mladena Bojanića koji ipak upozorava da sve informacije u vezi sa KAP-om treba najozbiljnije tretirati.
"Ja ne znam koliki uticaj to pismo može da ima na gospođu Merkel i njeno viđenje situacije u Crnoj Gori ali, u svakom slučaju, situaciju u vezi sa KAP-om treba veoma ozbiljno shvatiti. Ne zaboravite, Crnu Goru čeka arbitraža, a eventualni gubitak spora bi nas skupo koštao. Sa pažnjom i velikom ozbiljnošću treba pratiti sva dešavanja i informacije u vezi sa KAP-om", zaključuje Bojanić.