Tokom premijerskog sata održanog u srijedu, nezavisni opozicioni poslanik Mladen Bojanić je predsjedniku Vlade Crne Gore, Milu Djukanoviću postavio pitanje u vezi sa uslovima izdavanja državnih garancija za projekat razvoja poljoprivrede kroz podršku Abu Dabi fonda od 50 miliona eura. Ovo pitanje je, sasvim izvjesno, rezultat svojevrsne „alergije“ značajnog dijela javnosti na brojne dosadašnje Vladine odluke da, pokazalo se neopravdano, bude žirant za tudje kredite koji su na kraju, skupo koštali gradjane Crne Gore.
Majka svih Vladinih neopravdano datih garancija je više od 130 miliona eura koje su gradjani Crne Gore platili umjesto bivšeg vlasnika podgoričkog Kombinata aluminijuma – Centralnoevropske aluminijumske kompanije ruskog oligarha Olega Deripaske. Od tog slučaja, pojam državnih garancija, za koje najveći dio gradjana nije ni znao da postoji, postaje razlog velikog nezadovoljstva.
Značajan dio javnosti i opozicije više ne želi da zbog Vladinih odluka da bude žirant za tudje kredite, vraća novac bankama koje su pozajmljivali privatni biznismeni, a nijesu ih vratili.
Nezavisni opozicioni poslanik, Mladen Bojanić, premijeru Milu Djukanoviću je tokom premijerskog sata postavio pitanje u vezi sa uslovima izdavanja državnih garancija za projekat razvoja poljoprivrede kroz podršku Abu Dabi fonda u iznosu od 50 miliona eura.
„Dosadašnje iskustvo i loša praksa izdavanja garancija me je navela da sa velikom bojazni postavim ovo pitanje. Zadnje četiri godine, država je dala 180 miliona eura garancija samo za podršku privredi, za: KAP, Željezaru, Pobjedu, Mirai, Melgonija-Primorku, Boksite... Koliko je uspješna ta podrška, najbolje govori činjenica da su sve te kompanije danas u stečaju.“
Na pitanje u vezi sa Abu Dabi kreditom za poljoprivredu, odgovorio je premijer Milo Djukanović.
„U konkretnom slučaju, riječ je o garanciji koja ima više formalnu funkciju jer se izdaje za Investiciono-razvojni fond Crne Gore za čije obaveze država svakako garantuje, a svaki pojedinačno odobren kredit će morati da ima odgovarajuć kolateral.“
Nezavisni poslanik, Mladen Bojanić je i prije nekoliko mjeseci premijeru postavio pitanje koje se odnosilo na izdate garancije.
„Odlukom iz 2010. Vlada je dala garancije preduzećima od 140 miliona eura: KAP-u 85, Željezari 27, Brodogradilištu skoro šest, Željezničkom prevozu sedam i famoznoj firmi Melgonija-Primorka Bar četiri miliona eura“, rekao je Bojanić tokom premijerskog sata, krajem jula prošle godine.
„Tvrdim da ste ovom odlukom napravili štetu po državni budžet od preko 100 miliona eura. Garancije Melgonija-Primorci su odobrene odlukom Vlade aprila 2010. Pet mjeseci prije nego što je ova firma uopšte registrovana u Privrednom sudu. Da li je Vlada bila vidovita, pa je pet mjeseci prije nego što je ovo društvo steklo status pravnog lica odoborila garanciju u iznosu od četiri miliona eura. Ko je vlasnik Melgonija Holding Ltd koja je vlasnik ove domaće Melgonija-Primorke Bar? Šta su kontragarancije? Koje su reference vlasnika? Kakav je program restrukturiranja? Nakon dvije godine pravite aneks i produžavate garanciju sa nekom kompanijom S company doo Tivat koja ne postoji u Centralnom registru Privrednog suda. Ko je ta kompanija?
Premijerski sat
U svemu ovome možda leži odgovor na pitanje zašto nema novca. Naravno da nema jer ste ih ga ovako prosipali ili gurali u tudje džepove. Ako već, kako kažete, vodite mudru i promišljenu politiku, dužni ste da javnosti kažete – koji mudrac je donio ovu odluku.“
Odgovor premijera Mila Djukanovića je počeo opisom kriznih okolnosti i izlaganjem o Vladinoj brizi za finansijski i ukupan privredni sistem Crne Gore.
„Važno je da smo krajnje odgovorno i u skladu sa zakonom donijeli odluku da je opravdano pokušati da zaštitimo interes jedne kompanije i njenih zaposlenih i, naravno, njenih brojnih poslovnih partnera. U skladu sa praksom, u to vrijeme uobičajenom, procijenili smo da onaj ko je spreman da uzme 14,4 miliona eura za tu operaciju treba da dobije podršku Vlade u vidu garancije zbog smanjenja rizika kod poslovne banke. Neke od tih odluka su bile dobre, neke nijesu bile dobre. A, ko je vlasnik Melgonija-Primorke, vjerujte, uopšte mi nije važno. “
Da su garancije firmama koje ne vraćaju kredite u Crnoj Gori raširena praksa svjedoče i primjeri lokalnih samouprava. Skupština Opštine Budva je decembra 2006. donijela odluku o davanju garancije na kredit od skoro milion i 600 hiljada eura firmi koja je trebalo da izgradi akvapark od koga na kraju nije bilo ništa.