Pad povjerenja u EU i NATO, DPS neprikosnovena

Bilbord u Podgorici - ilustracija

Pad povjerenja crnogorskih građana u Evropsku uniju i NATO, ali i porast percepcije korupcije i nepovjerenje u efikasnost države u borbi protiv organizovanog kriminala, rezultati su do kojih je u septembarskom istraživanju došao Centar za demokratsku tranziciju (CEDEM). No uprkos svemu rejting političkih stranaka gotovo je isti kao i prilikom prošlogodišnjeg istraživanja.

Samo nekoliko dana uoči izvještaja Evropske komisije o tome dokle je Crna Gora dogurala u evropskim integracijama, iako većina građana očekuje pozitivno mišljenje i 62 odsto smatra da nam nema drugog puta osim onog ka Briselu, povjerenje u Evropsku uniju u odnosu na prošlu godinu manje je 8 odsto.

Metodolog CEDEM-a Miloš Bešić taj značajan pad objašnjava sa dva ključna faktora. Prvi je dešavanje u samoj Uniji.
Bešić: Kako se koja zemlja približavala EU tako je bio i trend pada povjerenja u odnosu na Evropsku uniju.

"Kolebanja unutar same EU, problemi sa kojima se suočava i u ekonomskom i u političkom smislu i vi znate da su ti problemi ozbiljni. To nije nešto što je trenutni politički hir nekih struktura u Evropskoj uniji. EU je zaista u dubokoj političkoj i prije svega ekonomskoj krizi. To je jedan razlog. Drugi razlog je jedna vrsta, da kažem zakonitosti koja se dešavala u svim zemljama Istočne Evrope u procesu pridruživanja Evropskoj uniji. Ako pogledate sve ove trendove u zemljama Istočne Evrope koje su postale zemlje EU imaćete uvijek tu situaciju da kako se koja zemlja približavala EU tako je bio i trend pada povjerenja u odnosu na Evropsku uniju", navodi Bešić.

Pad povjerenja u Evropsku uniju,uprkos Vladinoj kampanji prati i smanjenje broja onih koji smatraju da Crna Gora treba da uđe u NATO i zaustavio se na 31 procenat.

I za taj negativan trend, profesor Bešić objašnjenje nalazi u globalnim okolnostima.

"Imate pad povjerenja u NATO u samim zemljama koje su članice NATO. To je jedna stvar i druga stvar je da očito ova dešavanja u smislu zadnje intervencije u Libiji je u jednom dijelu javnosti ostavila negativne posljedice. Ovo nije samo refleks javnog mnjenja u Crnoj Gori nego je refleks javnog mnjenja u najvećem broju zemalja Evrope čije javno mnjenje ima izrazito negativan stav kada je riječ o posljednjoj interveniciji NATO", ocjenjuje Bešić.

Zacementiran odnos prema političkim strankama

Kako tumači činjenicu da, što se Crna Gora formalno više približava evroatlanstkim integracijama, njeni građani postaju sve sumnjičaviji prema ulasku u EU i NATO i koliko to ide na ruku evroskepticima, pitali smo Momčila Radulovića iz Evropskog Pokreta u Crnoj Gori koji u svemu vidi samo periodične oscilacije koje ne zabrinjavaju.
Miloš Bešić

"Smatram da onaj broj ljudi koji pripadaju tom skupu koji bi mogli nazvati – euroskeptici od toga ne može imati velike koristi jer argumenti su i dalje na strani evropske integracije i oni su neumoljivi i egzaktni. U Crnoj Gori je uvijek stabilna dvotrećinska većina, a nekada mnogo više od toga za evropske integracije. Ono čime se da eventualno manipulisati je to da ukoliko se desi da određene strukture na vodećim položajima budu kalkulisale sa procesom evropske integracije onda bi mogli eventualno takvim podacima dati malo težu notu, ali sumnjam da bi i poslije toga bilo nekog značajnijeg pada podrške", smatra Radulović.

I paradoksalno ili ne, ali manje povjerenje crnogorskih građana u evroatlantske integracije ne znači da slabi njihova zainteresovanost za domaće rezultate na tom planu. Zato je CEDEM-ovo istraživanje pokazalo rast percepcije korupcije, kao i to da su anketirani više očekivali od državnih organa u borbi protiv organizovanog kriminala.

Istovremeno javno mnjenje gotovo je zacementirano u odnosu prema političkim strankama pa je i dalje najviši rejting vladajuće DPS, slijede SNP, NOVA, SDP i Pokret za Promjene.

Miloš Bešić ističe kako je upravo ta činjenica zanimljiva za analizu.

"Ekonomska situacija u zemlji nije naročito dobra i to svi znamo, ekonomska kriza je u toku. Najavljuje se ili se već realizuje smanjivanje plata. Gotovo da nemate sindikata koji ne izražava nezadovoljstvo i na taj način saopštava stav i politički djeluje. Vidimo i da se među studentima javljaju protesti i svi oni imaju svoje političke konsekvence. Uprkos svemu tome rejting DPS je jako, jako visok. To je zapravo tema za neko naučno istraživanje da se vidi o kakvim je stavovima ovdje riječ", kaže Bešić.

CEDEM-ovo istraživanje medijske scene pokazalo je da je došlo do velikog skoka povjerenja u TV Vijesti koja je najgledanija u Crnoj Gori, dok pada povjerenje u TV IN i javni servis -Radio Televiziju Crne Gore. Kada je riječ o štampanim medijima CEDEM bilježi potpunu dominacija dnevnika Vijesti, iza koga slijedi Dan, dok državni list Pobjeda bilježi pad povjerenja čitalaca.