Nakon što je opoziciona Socijalistička narodna partija 8. novembra obilježila, kako su naveli, oslobađanje Budve srpskim trupama iz Prvog svjetskog rata, Ambasador Srbije Zoran Bingulac je na istom mjestu položio vijenac povodom održavanja praznika koji se u Srbiji proslavlja kao Dan primirja.
Uoči njegovog dolaska u Budvu, manja članica vladajuće koalicije, SDP, ocijenila je njegov čin kao nediplomatski, provokaciju i znak pretenzija Srbije prema Crnoj Gori.
Bingulac nije upoznat sa ocjenom iz vladajuće crnogorske koalicije povodom njegovog dolaska u Budvu. Iako nije želio da razgovara sa novinarima, na pitanje Radija Slobodna Evropa kako komentariše ocjene SDP-a da je njegovo polaganje vijenca u Budvi diplomatska provokcija i imperijalistička apsiracija Srbije prema Crnoj Gori, Bingulac nam je kazao:
"Nisam upoznat sa tim do detalja. Ja sam pre 15 godina u ime tada zajedničke države polagao venac i gde su bili svi predstavnici pobedničkih država, SAD, Engleske i svih saveznika tako da ne želim da ulazim u unutrašnje stvari. Danas je Dan primirja, pobede u Prvom svetskom ratu i to je sve što mogu da kažem. Drugo, imao sam zaista izvanredan razgovor sa predstavnikom budvanske opštine i gde smo dogovorili ukupnu saradnju i ove regije, koja se uklapa u ukupnu saradnju dve zemlje. Izvanredni odnosi koje imamo daju osnova za našu saradnju koja je počela posetom predsednika Nikolića, a završiće se posetom premijera Đukanovića Beogradu početkom decembra. Ne postoje dve bliže države, ne postoje bliže dve zemlje u svetu, ne postoje bolji uslovi za razvoj odnosa između dve države u svetu. Danas smo razgovarali o ekonomskoj saradnji u oblasti infrastrukture i saradnji u oblasti turizma".
U pratnji srbijanskog ambasadora bio je potpredsjednik SO Budva Lazar Rađenović.
"Moram reći da sam sa velikom pažnjom pročitao stavove SDP. Postoje i mišljenja drugih partija i mislim da je moj dolazak potpuno normalan i da je u ulozi domaćina, da ispoštujemo jednu od najvažnijih zemalja sa kojom Crna Gora sarađuje. To samo potvrđuje namjeru Budve da bude široko otvoren grad i da Budva bude dio Crne Gore", kazao je Rađenović.
SDP je uoči polaganja vijenca saopštila da taj čin smatra nediplomatskim i provokacijom te oživljavanjem imperijalnih aspiracija Srbije prema Crnoj Gori. Kao istorijsku činjenicu SDP navodi da su "Crnu Goru i Budvu 1918. uz manji otpor neprijatelja oslobodili crnogorski komiti i slobodari, tako da su srbijanske trupe bez opaljenog metka i jedne prolivene kapi krvi umarširale u već prethodno oslobođene crnogorske gradove, pa i Budvu. 20-ak dana kasnije nelegalnim i nelegitimnim odlukama Podgoričke skupštine o bezuslovnom ujedinjenju dugogodišpnju austrijsku okupaciju Budve i Crne Gore zamijenila je bratska – srbijanska okupacija" navodi u saopštenju SDP Crne Gore.
Povratak na mala vrata
Uoči dolaska srbijanskog ambasadora u Budvu lokalna SNP je 8. novembra obilježila kako su naveli oslobađanje Budve.
Uslijedila je reakcija Liberalne partije kroz izjavu Blaža Rađenovića.
"Na današnji dan crnogorski liberali misle na Solunski front. Crnogorski patriote koji su prešli Mojkovac, Albaniju, Bregalnicu i Đakovicu bili su razoružani i poniženi, strpani u logor kao srpski zarobljenici u Solunu. Zašto? Zato što su odbili da ratuju rasuti i prerušeni, bez svojih vojnih i obilježja Crne Gore i Kraljevine Crne Gore kojoj su dušom pripadali. Ipak nijesu svi bili u logoru. Jedna crnogorska jedinica bila je počašćena i poslata u prvu liniju da probije prvu liniju fronta. Njoj pripada sva ovozemaljska slava za vijest – Front je probijen. To mjesto i danas nosi ime Starkov grob sa koga se niko nije živ vratio živ. Za nas liberale Crna Gora je svetinja, a svetinju ne možete falsifikovati", ističe Rađenović.
Komentarišući činjenicu da je Srbija jedina država na Balkanu koja obilježava Dan primirja u I svjetskom ratu, istoričar Radovan Popović kaže za RSE da se radi o važnom datumu, ali koji je veoma značajan za evropske okvire i tadašnje sile pobjednice.
"Naravno da je svaki dan primirja značajan, nebitno od političkih i društvenih faktora tako da je i taj dan značajan. Ali u kontekstu priče on ima veći značaj u nekim evropskim okvirima. Naravno, sile pobjednice u kojima su participirale i neke balkanske države i logično je da one protežiraju proslavljanje tog datuma nego ove balkanske male države. Ne znam koji su bili motivi da Srbija odredi taj datum kao neki značajan istorijski momenat", naveo je Popović.
Da li bi Crna Gora trebalo da definiše Dan primirja kao sopstveni praznik, pitali smo istoričara Radovana Popovića, a obzirom da taj praznik u Crnoj Gori obilježava zvanična Srbija posredstvom svog ambasadora. Popović ocjenjuje da Crna Gora nema prostora da baštini praznik i primirje u čije vrijeme je Crna Gora postojala samo kao geografska cjelina na Balkanu.
"Naravno da mi se čini da Crna Gora u tom smislu nema prostora za valorizaciju tog datuma, pogotovo što je njena sudbina do tog datuma bila prepoznata, drugim riječima ona je samo još formalno, geografski predstavljala neku političku sredinu na Balkanu i dobrim dijelom su je svi ti procesi posljednje godine I svjetskog rata na nekin način suspendovali iz vojnog i političkog terena", ocjenjuje Popović.
Povodom Dana primirja srpski ambasador u Crnoj Gori je položio vijenac na spomen ploču oslobdiocima Budve na zidinama Starog grada. Da li je Budvu 1918. godine oslobodila srpska vojska kako to stoji na spomen ploči ili su oslobodioci bili crnogorski komiti, kako je to naveo lokalni odbor Socijademokratske partije?
Pridružujući se mišljenju Socijaldemokrata, istoričar Popović smatra da čin srpskog ambasadora nije pozitivan akt, sa aspekta budućih odnosa Srbije i Crne Gore.
"O tome najbolje može da svjedoči sud činjenica i tu bih se složio sa stavom SDP. To je po meni povratak na mala vrata nekih događaja za koje smo mislili da su nestali i da gube na intezitetu. Prosto ne vidim taj akt i taj čin kao neki dobar politički iskaz budućih odnosa Srbije i Crne Gore. Naprotiv", naglasio je Popović.
Uoči njegovog dolaska u Budvu, manja članica vladajuće koalicije, SDP, ocijenila je njegov čin kao nediplomatski, provokaciju i znak pretenzija Srbije prema Crnoj Gori.
Bingulac nije upoznat sa ocjenom iz vladajuće crnogorske koalicije povodom njegovog dolaska u Budvu. Iako nije želio da razgovara sa novinarima, na pitanje Radija Slobodna Evropa kako komentariše ocjene SDP-a da je njegovo polaganje vijenca u Budvi diplomatska provokcija i imperijalistička apsiracija Srbije prema Crnoj Gori, Bingulac nam je kazao:
"Nisam upoznat sa tim do detalja. Ja sam pre 15 godina u ime tada zajedničke države polagao venac i gde su bili svi predstavnici pobedničkih država, SAD, Engleske i svih saveznika tako da ne želim da ulazim u unutrašnje stvari. Danas je Dan primirja, pobede u Prvom svetskom ratu i to je sve što mogu da kažem. Drugo, imao sam zaista izvanredan razgovor sa predstavnikom budvanske opštine i gde smo dogovorili ukupnu saradnju i ove regije, koja se uklapa u ukupnu saradnju dve zemlje. Izvanredni odnosi koje imamo daju osnova za našu saradnju koja je počela posetom predsednika Nikolića, a završiće se posetom premijera Đukanovića Beogradu početkom decembra. Ne postoje dve bliže države, ne postoje bliže dve zemlje u svetu, ne postoje bolji uslovi za razvoj odnosa između dve države u svetu. Danas smo razgovarali o ekonomskoj saradnji u oblasti infrastrukture i saradnji u oblasti turizma".
U pratnji srbijanskog ambasadora bio je potpredsjednik SO Budva Lazar Rađenović.
"Moram reći da sam sa velikom pažnjom pročitao stavove SDP. Postoje i mišljenja drugih partija i mislim da je moj dolazak potpuno normalan i da je u ulozi domaćina, da ispoštujemo jednu od najvažnijih zemalja sa kojom Crna Gora sarađuje. To samo potvrđuje namjeru Budve da bude široko otvoren grad i da Budva bude dio Crne Gore", kazao je Rađenović.
SDP je uoči polaganja vijenca saopštila da taj čin smatra nediplomatskim i provokacijom te oživljavanjem imperijalnih aspiracija Srbije prema Crnoj Gori. Kao istorijsku činjenicu SDP navodi da su "Crnu Goru i Budvu 1918. uz manji otpor neprijatelja oslobodili crnogorski komiti i slobodari, tako da su srbijanske trupe bez opaljenog metka i jedne prolivene kapi krvi umarširale u već prethodno oslobođene crnogorske gradove, pa i Budvu. 20-ak dana kasnije nelegalnim i nelegitimnim odlukama Podgoričke skupštine o bezuslovnom ujedinjenju dugogodišpnju austrijsku okupaciju Budve i Crne Gore zamijenila je bratska – srbijanska okupacija" navodi u saopštenju SDP Crne Gore.
Povratak na mala vrata
Uoči dolaska srbijanskog ambasadora u Budvu lokalna SNP je 8. novembra obilježila kako su naveli oslobađanje Budve.
Uslijedila je reakcija Liberalne partije kroz izjavu Blaža Rađenovića.
"Na današnji dan crnogorski liberali misle na Solunski front. Crnogorski patriote koji su prešli Mojkovac, Albaniju, Bregalnicu i Đakovicu bili su razoružani i poniženi, strpani u logor kao srpski zarobljenici u Solunu. Zašto? Zato što su odbili da ratuju rasuti i prerušeni, bez svojih vojnih i obilježja Crne Gore i Kraljevine Crne Gore kojoj su dušom pripadali. Ipak nijesu svi bili u logoru. Jedna crnogorska jedinica bila je počašćena i poslata u prvu liniju da probije prvu liniju fronta. Njoj pripada sva ovozemaljska slava za vijest – Front je probijen. To mjesto i danas nosi ime Starkov grob sa koga se niko nije živ vratio živ. Za nas liberale Crna Gora je svetinja, a svetinju ne možete falsifikovati", ističe Rađenović.
Komentarišući činjenicu da je Srbija jedina država na Balkanu koja obilježava Dan primirja u I svjetskom ratu, istoričar Radovan Popović kaže za RSE da se radi o važnom datumu, ali koji je veoma značajan za evropske okvire i tadašnje sile pobjednice.
"Naravno da je svaki dan primirja značajan, nebitno od političkih i društvenih faktora tako da je i taj dan značajan. Ali u kontekstu priče on ima veći značaj u nekim evropskim okvirima. Naravno, sile pobjednice u kojima su participirale i neke balkanske države i logično je da one protežiraju proslavljanje tog datuma nego ove balkanske male države. Ne znam koji su bili motivi da Srbija odredi taj datum kao neki značajan istorijski momenat", naveo je Popović.
Da li bi Crna Gora trebalo da definiše Dan primirja kao sopstveni praznik, pitali smo istoričara Radovana Popovića, a obzirom da taj praznik u Crnoj Gori obilježava zvanična Srbija posredstvom svog ambasadora. Popović ocjenjuje da Crna Gora nema prostora da baštini praznik i primirje u čije vrijeme je Crna Gora postojala samo kao geografska cjelina na Balkanu.
"Naravno da mi se čini da Crna Gora u tom smislu nema prostora za valorizaciju tog datuma, pogotovo što je njena sudbina do tog datuma bila prepoznata, drugim riječima ona je samo još formalno, geografski predstavljala neku političku sredinu na Balkanu i dobrim dijelom su je svi ti procesi posljednje godine I svjetskog rata na nekin način suspendovali iz vojnog i političkog terena", ocjenjuje Popović.
Povodom Dana primirja srpski ambasador u Crnoj Gori je položio vijenac na spomen ploču oslobdiocima Budve na zidinama Starog grada. Da li je Budvu 1918. godine oslobodila srpska vojska kako to stoji na spomen ploči ili su oslobodioci bili crnogorski komiti, kako je to naveo lokalni odbor Socijademokratske partije?
Pridružujući se mišljenju Socijaldemokrata, istoričar Popović smatra da čin srpskog ambasadora nije pozitivan akt, sa aspekta budućih odnosa Srbije i Crne Gore.
"O tome najbolje može da svjedoči sud činjenica i tu bih se složio sa stavom SDP. To je po meni povratak na mala vrata nekih događaja za koje smo mislili da su nestali i da gube na intezitetu. Prosto ne vidim taj akt i taj čin kao neki dobar politički iskaz budućih odnosa Srbije i Crne Gore. Naprotiv", naglasio je Popović.