Zašto su najčešće nestašice najčešćih krvnih grupa, da li najveći postotak namjenskog darivanja krvi upućuje na manjak humanosti, te što inspriše dobrovoljce da daruju krv - odgovore smo saznali tokom najnovije akcije dobrovoljnih davalaca u Budvi.
Vaš browser nepodržava HTML5
Davaoci krvi
Od četiri osobe bar jednoj u životu zatreba krv, a da bi bilo životne tečnosti za sve kojima je potrebna društvo treba da dostigne globalni standard od četiri do pet posto dobrovoljnih davalaca. U Crnoj Gori je ta brojka oko dva i po posto.
“Ovo je već 10 ili 12 put kako dobrovoljno dajem krv. Mislim da svi treba da se uključimo u ovakve akcije i veliko je zadovoljstvo kada znate da ćete ovim malim činom nekome možda spasiti život“, kaže nam jedan od davalaca krvi u Budvi.
B i AB su najređe krvne grupe no netačno je da uvijek nedostaju baš one , kaže nam doktorica Mirjana Praštalo Grubiša iz Zavoda za transfuziju
“Na teritoriji Balkana i Evrope najčešća krvna grupa je A + , slijedeća po učestalosti je 0 +, B i AB i činjenica je da su u ovim grupama RH negativne krvne grupe zastupljene sa 10 i 15 posto.Međutim, kakva je distribucija krvnih grupa u populaciji takva je i među pacijentima tako da ne mora da znači da je uvijek deficitarna rijetka krvna grupa jer, recimo da AB grupu ima 6 posto ljudi onda i računamo da je mali broj pacijenata sa tom zahtjevnom krvnom grupom. Mi najčešće imamo nestašicu najčešćih krvnih grupa A+ ili O+ upravo iz razloga što najveći broj ljudi ima tu krvnu grupu.“
Krv može dati svaka zdrava osoba od 18 do 65 godina, muškarci 4 a žene 3 puta godišnje.Istraživanja ukazuju da je svega jedna četvrtina dobrovoljnog davalaštva krvi u Crnoj Gori nenamjenska, dakle namijenjena nepoznatom primaocu .To za doktoricu Praštalo Grubiša ne znači rušenje sopstvene slike koju javnost projektuje o Crnoj Gori kao humanom društvu, a kao primjere navodi humanost koju su građani pokazali u velikim saobraćajnim nesrećama koje su se proteklih godina desile u Crnoj Gori.
“Zavod za transfuziju krvi nije više mogao toliki broj ljudi koji su htjeli da doniraju krv u tim momentima.”
No, krv treba darivati i onda kada nema hitnih slučajeva poput željezničke nesreće kod Bioča ili autobuske nesreće u kanjonu Morače, prošle godine.
“Treba narod naučiti da jedinica krvi uzeta iz vene maksimalno može da posluži 42 dana što znači da krv treba davati kontinuirano jer nama ni ko djedne ni kod druge nesreće nije trebalo 500 jedinica krvi i narodu treba objasniti da krv treba dati onda kada se ništa ne dešava“, kaže doktorica Praštalo Grubiša.
Davaoci daruju oko 450 mililitara krvi, što je manje od 10 posto ukupne životne tečnosti koje organizam niti registruje kao gubitak. Osim altruizma koji ispunjava davaoce taj gest, davanje krvi može doprinijeti ranom otkrivanju bolesti davalaca čime se povećava mogućnost njihovog izlječenja.
Zavod za transfuziju krvi ima periode kada zalihe krvi dođu na minimum, posebno tokom ljeta. No, do sada nije bilo slučajeva da je nestašica krvi uzrokovala odgađanje hirurške intervencije:
“Dešavaju se sezonske nestašice, u vrijeme turističke sezone kada Crna Gora ima tri do pet puta više stanovnika. Ono što sa ponosom mogu da kažem jeste da se u Crnoj Gori nikada niti jedna operacija nije otkazala zbog toga što nije bilo krvi“, kaže doktorica Praštalo Grubiša.
