Jasna evroatlantska orijentacija, uključujući i stav da je Rusija izvršila agresiju na Ukrajinu, biće kriterijum za podršku manjinskoj Vladi Crne Gore, koja je u procesu formiranja, stav je partija čija je podrška neophodna za izbor Vlade mandatara Dritana Abazovića.
Iz Demokratske partije socijalista (DPS) i dvije socijaldemokratske stranke ističu da je jasan stav osude ruske agresije na Ukrajinu uslov svih uslova za njihovu podršku.
"Svaka politička partija, koja će konstituisati buduću Vladu, mora imati jasan stav po tom pitanju. To je osnovni uslov naše podrške toj Vladi", poručio je poslanik DPS-a Predrag Sekulić za Radio Slobodna Evropa (RSE).
- Pratite BLOG UŽIVO o ruskoj invaziji na Ukrajinu
Stav mandatara Abazovića na liniji je sa aktuelnom politikom Vlade, koja je, prateći politiku Evropske unije, uvela sankcije Rusiji zbog agresije na Ukrajinu, a 2. marta u Ujedinjenim nacijama (UN) glasala za Rezoluciju, kojom se najoštrije osuđuje ruska agresija i zahtijeva prekid upotrebe sile protiv Ukrajine.
Ovi stavovi navedeni su i u platformi za formiranje nove Vlade.
Abazovića, dosadašnjeg vicepremijera i lidera pokreta URA, je za mandatara 3. marta predložio predsjednik Crne Gore Milo Đukanović, a nakon izglasavanja nepovjerenja Vladi Zdravka Krivokapića, koja je smijenjena glasovima URA-e i opozicije predvođene Đukanovićevim DPS-om.
Formiranje manjinske Vlade Dritana Abazovića (na fotografiji, 4. februar 2022.), uz podršku DPS-a, pokušaj je da se izađe iz duboke političke krize.
Osim DPS-a, koji je najavio podršku novoj Vladi, Abazoviću je u parlamentu potrebna i podrška dvije socijaldemokratske partije i stranke manjinskih naroda.
Koga Abazović želi u Vladi?
Prema Abazovićevom prijedlogu, u manjinsku Vladu, osim kadrova pokreta URA, trebalo bi da uđu predstavnici partija manjinskih narod,a kao i prosrpska Socijalistička narodna partija (SNP), koja se, međutim, još nije jasno odredila prema zacrtanim spoljnopolitičkim prioritetima.
Na pitanje - da li je saglasan sa spoljnom politikom Crne Gore i stavom da je Rusija izvršila invaziju na Ukrajinu - lider SNP Vladimir Joković 7. marta nije konkretno odgovorio.
SNP će se o pitanju ruske invazije odrediti "kada bude vrijeme", kazao je Joković (na fotografiji, 6. oktobar 2021.)
"Ne možemo konkretno odgovoriti da li Rusija vrši invaziju", dodajući će se SNP o tom pitanju odrediti "kada bude vrijeme".
SNP je bio dio koalicije prorurskog Demokratskog fronta (DF), koji je sa Demokratama i pokretom URA osvojio većinu na izborima 2020. godine, kada su DPS, nakon tri decenije, poslali u opoziciju.
Bez podrške Vladi ako odnos prema invaziji bude kontra EU i NATO
Za partije učesnice u Vladi i za one koje najavljuju podršku neupitna je spoljnopolitička orijentacija Crne Gore, uključujući i odnos prema Ukrajini.
Predrag Sekulić iz DPS-a poručuje da niko u budućoj Vladi ne treba da računa na njihovu neograničenu podršku, pogotovo ako njena politika ne bude do kraja proevropska i prozapadna.
Svijet koji osuđuju agresiju Rusije na Ukrajinu u Crnoj Gori ne otvara prostor za bilo kakvu dilemu, kaže Sekulić (na fotografiji, fotoarhiv)
"To pitanje je uslov svih uslova spoljne politike buduće Vlade. Činjenica je da imamo kompletnu EU i razvijeni svijet, koji osuđuju otvorenu agresiju Rusije na Ukrajinu i to nikome na političkoj sceni Crne Gore ne otvara prostor za bilo kakvu dilemu kako se odnositi prema tom pitanju", navodi Sekulić.
Bojan Zeković iz Socijaldemokratske partije (SDP) za RSE kaže da buduća Vlada ne smije imati dilemu da li će vanjsku i bezbjednosnu politiku usklađivati sa Zapadom ili Istokom.
"Ako neko ima takvu dilemu da li ćemo slijediti spoljnu politiku EU i NATO ili Rusije i Bjelorusije, onda mu svakako nije mjesto u budućoj Vladi ili ta Vlada neće biti evropska", ističe Zeković.
Zeković smatra da SNP, koji je bio u koaliciji sa DF-om, ukoliko želi da učestvuje o novoj Vladi, mora iskazati jednu vrstu promjene političkog stava.
"A ukoliko to ne žele, onda im svakako nije mjesto u proevropskoj Vladi i ta Vlada neće imati našu podršku", dodaje Zeković.
I Damir Šehović iz opozicionih Socijaldemokrata (SD) naglašava da buduća Vlada mora imati jasno evropsko, evroatlantsko, građansko, sekularno i antifašističko opredjeljenje i svoj odnos prema invaziji Rusije na Ukrajinu potpuno usaglasiti sa politikom Evropske unije i NATO-a.
Mandataru Dritanu Abazoviću je stalo da u manjinsku Vladu uđe prosrpski SNP, jer sa njihovih petoro poslanika, uz najavljenu podršku 44, ima većinu od 49 glasova od 81. u parlamentu, koja je neophodna za usvajanje bitnih reformskih zakona i izbor čelnika pravosuđa.
Abazovićevo formiranje manjinske Vlade, uz podršku DPS-a, pokušaj je da se izađe iz duboke političke krize, koja je početkom februara rezultirala smjenom Krivokapićeve Vlade i predsjednika parlamenta Alekse Bečića, lidera Demokrata.
analiza Turbulentan premijerski staž Zdravka KrivokapićaNakon toga, uslijedili su protesti DF-a i Demokrata, uključujući i blokadu puteva, protiv namjere URA-e da formira Vladu uz podršku Đukanovića, koga su zajedno pobijedili na izborima.
Usklađena spoljna politika sa EU, ali škripi kod sprovođenja sankcija
Crna Gora, koja je članica NATO od 2017. godine i kandidatkinja za članstvo u EU, od ranije prati evropske sankcije uvedene Rusiji 2014. zbog aneksije Krima.
Tada je na vlasti u Crnoj Gori bio Đukanovićev DPS.
U implementaciji posljednjih evropskih sankcija zbog napada na Ukrajinu, kojima se Crna Gora pridružila, ima izvjesnih poteškoća, u dijelu u kome su neophodne odluke Vlade Zdravka Krivokapića kako bi se one sprovele.
Crna Gora je 4. marta zatvorila nebo za ruske avione, najavila vojnu i humanitarnu pomoć Ukrajini, ali nije zabranila emitovanje programa ruskih državnih medija Raša tudej (Russia today, RT) i Sputnjik (Sputnik).
možda vas zanima Dio sankcija Rusiji čeka da ih Podgorica sprovedeO potencijalnom zamrzavanju ruske imovine nema zvaničnih informacija, jer Vlada još nije objavila spisak ruskih državljana pod sankcijama.
Kao odgovor na međunarodne sankcije, Rusija je 7. marta objavila spisak neprijateljskih država, među kojima je i Crna Gora.
Mandatar Abazović je 5. marta, u razgovoru sa specijalnim izaslanikom Sjedinjenih Američkih Država za Zapadni Balkan Gabrijelom Eskobarom (Gabriel Escobar) izjavio je da je Crna Gora spremna da proširi sankcije Rusiji kako bi do kraja ispratila spoljnu politiku EU.
Dok crnogorska vlast navodi da stoji uz svoje evropske partnere u vezi sa ruskom invazijom na Ukrajinu, u Crnoj Gori se, istovremeno, u kontinuitetu organizuju brojni skupovi podrške Ukrajini.
Građani Podgorice u humanitarnoj akciji za Ukrajinu
Održano je i nekoliko skupova podrške Rusiji i tamošnjem predsjedniku Vladimiru Putinu, uglavnom od pravoslavnih organizacija bliskih Srpskoj pravoslavnoj crkvi.
Iz Crne Gore je ka Ukrajini upućena humanitarna i finansijska pomoć.