Vrhovni državni tužilac Ivica Stanković odbio je zahtjev advokata odbrane, u slučaju „državni udar“, za izuzeće glavnog specijalnog tužioca Milivoja Katnića i svih specijalnih tužilaca. U saopštenju iz Vrhovnog državnog tužilaštva se navodi da protiv ovog Rješenja nije dozvoljena posebna žalba. To znači da će se suđenje četrnaestočlanoj grupi optuženoj za pokušaj terorizma u Crnoj Gori i stvaranje kriminalne organizacije, nastaviti u četvrtak 20. jula u Višem sudu u Podgorici.
Među optuženima su državljani Srbije, lideri opozicionog Demokratskog fronta i dvojica državljana Rusije koji su u bjekstvu. Početak suđenja je obilježila odluka sudije Suzane Mugoše da prekine suđenje na zahtjev branilaca koji traže izuzeće tužilaca.
Prvog dana suđenja predsjedavajuća sudskog vijeća Suzana Mugoša prekinula je glavni pretres zbog zahtjeva advokata odbrane, da iz sudskog procesa budu izuzeti Specijalni tužilac Milivoje Katnić i njegov zamjenik Saša Čađenović. Advokati odbrane su obrazložili zahtjev o izuzeću tužilaca činjenicom da je Specijalno tužilaštvo dan pred suđenje objavilo transkripte komunikacije između advokata i njihovih branjenika, kao i međusobnu komunikaciju advokata. Jedan od branilaca Miroje Jovanović očekuje od Vrhovnog državnog tužioca Ivice Stankovića da se odredi prema postupku Specijalnog tužilaštva.
Vaš browser nepodržava HTML5
„Glavni specijalni tužilac se drznuo da špijunira, ne samo klijente i advokate, nego je komentarisao i špijunirao međusobnu advokatsku korespodenciju. Mi imamo pravo da dogovaramo odbranu bez uznemiravanja, da razgovaramo na koji ćemo način pribaviti dokumentaciju. Od Vrhovnog državnog tužioca očekujemo samo da se kratko i jasno izjasni da li podržava prisuškivanje i špijuniranje advokata i klijenata i prisluškivanje međusobne komunikacije advokata“, rekao je advokat Jovanović nakon desetominutnog suđenja koje je prekinuto.
Početku suđenja za pokušaj terorizma i stvaranje kriminalne organizacije, pored optuženih i njihovih branilaca, u publici su pored brojnih novinara prisustvovali poslanici Demokratskog fronta i njihovi aktivisti. Obezbjeđenje je bilo pojačano uz prisustvo policije, sudske straže i zatvorske policije. Takođe ispred sjedišta Višeg suda bili su prisutni aktivisti Demokratskog fronta.
Suđenje „vijeka“, kako se naziva ovaj proces u dijelu medija treba da otkrije – da li je bilo zavjere i pokušaja sprovođenja terorističkih akata na teritoriji Crne Gore u vrijeme parlamentarnih izbora 16. oktobra 2016. godine, da li je postojala namjera nasilnog rušenja vlasti i zarobljavanja i likvidacije tadašnjeg premijera Mila Đukanovića, da li su u tim djelima učestvovale ruske obavještajno-bezbjednosne službe i dio lidera opozicionog Demokratskog fronta?
Pred sudskim vijećem Višeg suda u Podgorici na čijem je čelu sutkinja Suzana Mugoša, na optuženičkoj klupi će se naći 12 optuženih, a dvojici ruskih državljana će se suditi u odsustvu. Ruski državljani Eduard Šišmakov i Vladimir Popov su optuženi da su bili organizatori i finansijeri pokušaja terorističkih akata sa političkim motivom. Prema posrednim izvorima, Šišmakov je bio ruski vojni oficir, koji je zbog špijunaže protjeran iz Poljske. Optuženi su lideri opozicionog Demokratskog fronta Andrija Mandić i Milan Knežević, kao i aktivista ove političke grupacije Mihajlo Čađenović.
U odnosu na Čađenovića koji je u pritvoru, Mandić i Knežević se brane sa slobode zahvaljujući Vrhovnom državnom tužiocu Ivici Stankoviću koji je izao naredbu Specijalnom tužiocu da ih ne pritvara. Još devet državljana Srbije, koji se nalaze u pritvoru, naći će se na optuženičkoj klupi jer ih tužilaštvo tereti za učešće u pokušaju „državnog udara“. Među njima je bivši komandant Žandarmerije Srbije Bratislav Dikić.
Slučaj „državni udar“ dogodio se na dan parlamentarnih izbora 16. oktobra 2016. godine kada je u tužilačko-policijskoj akciji uhapšeno dvadeset državljana Srbije i tvrdnje Specijalnog tužioca Milivoja Katnića da je ta grupa, uz ostale nepoznate osobe, pokušala da sprovede terorističke akcije u Crnoj Gori u cilju nasilne promjene vlasti.
Ovaj slučaj je izazvao duboku političku krizu u Crnoj Gori, koja se ogleda u činjenici da kompletna opozicija bojkotuje rad Skupštine i ostale institucije tvrdeći da „parlamentarni izbori nisu mogli biti slobodni i fer jer su održani u ambijentu pokušaja državnog udara“. Opozicione stranke već devet mjeseci zahtjevaju od vlasti da pristane na ponavljanje izbora, ovoga puta u regularnoj atmosferi. Vlada i parlamentarna većina na čelu sa Demokratskom partijom socijalista je odbila zahtjev opozicije.
Vaš browser nepodržava HTML5
Specijalni tužilac Milivoje Katnić optužnicu zasniva na materijalu dobijenom tokom tajnog prismotra članova grupe, na osnovu iskaza svjedoka saradnika Saše Sinđelića i materijala i dokaza koji su dostavljeni iz Srbije odakle je jedan dio optuženih djelovao. Na drugoj strani, optuženi odbacuju krivicu i optužbe da su pripremali djela protiv ustavnog poretka Crne Gore i legitimno izabrane vlasti i negirali su da su pripremali nasilni ulazak u Skupštinu Crne Gore u izbornoj noći. Lideri Demokratskog fronta optužuju Specijalnog tužioca Milivoja Katnića da je sastavio političku optužnicu čiji je cilj razbijanje najjačeg opozicionog subjekta.
Suđenje i dokazi bi trebalo da rasvijetle - da li je bilo političko-obavještajne združene akcije protiv aktuelne crnogorske vlasti na čelu sa Milom Đukanovićem, ili su političko-bezbjednosne institucije Crne Gore fingirale postojanje pokušaja „državnog udara“?
Vrhovni sud Crne Gore je odobrio direktan prenos suđenja, a crnogorske televizije sa nacionalnom frekvencijom su najavile da će prenositi cijeli događaj. Da bi se realizovao direktan prenos suđenja, na to treba da pristanu i svi branioci optuženih. To će biti jedna od tema u sudnici Suzane Mugoše. Pored toga, očekuje se da advokati odbrane ukažu na proceduralne propuste i vjerovatno traže odlaganje početka suđenja.