Kako odmiče predizborna kampanja u Crnoj Gori tako obećanja i poruke glavnih političkih takmaca postaju sve veće i jače. Sa predizborne promocije Demokratskog Fronta (DF) u ponedjeljak uveče odaslato je upozorenje kako će taj opozicioni savez, ako dođe na vlast, odmah povući priznanje Kosova i ukinuti sankcije Rusiji.
Tako nešto za političke analitičare međutim malo je realno a ako bi se i desilo zaustavilo bi Crnu Goru na putu evro-atlantskih integracija.
Opozicioni savez Demokratski Front, koji pretenduje da na predstojećim parlamentarnim izborima 16. oktobra bude najjači protivnik vladajućoj Demokratskoj partiji socijalista i ugrozi njenu dugogodišnju vladavinu, sa promotivnog skupa u Kolašinu najavio je da bi u slučaju da preuzme vlast preispitao odluke koje je Vlada premijera Mila Đukanovića donosila na spoljno političkom planu.
Andrija Mandić najavio poništenje priznavanja Kosova kao prvu odluku
Jedan od lidera Fronta, Andrija Mandić iz Nove srpske demokratije, u tom pravcu nagovijestio je zaokret.
“Poništićemo priznanje Kosova i to će biti jedna od naših prvih odluka. Ukinućemo sankciji Rusiji. Vodićemo izbalansiranu međunarodnu politiku, kako bi mogli da u Crnu Goru dovedemo što više investitora da otvaramo nova radna mjesta“, poručio je Mandić.
Koliko su međutim takve najave, izrečene u žaru predizborna kampanje, realne i šta bi značile u praksi, pitali smo političkog analitičara Zlatka Vujovića.
“To u praksi znači da bi smo, ukoliko bi Demokratski Front i imao tu mogućnost počeli proces udaljavanja od Evropske Unije i prekidanje procesa evroatlantskih integracija. To nije iznenađenje a da li je realno? Teško.
DF ne može nešto samostalno da uradi ali ukoliko bi neki od scenarija govorio o tome da, eventualno, Demokratska partija socijalista ne može da formira vladajuću većinu sa manjinskim partijama ili nekim saveznicima, onda bi se došlo u situaciju da DF može da utiče na formiranje neke buduće vlade. Svakako da bi to bio jedan od ključnih razloga za eventualnu podršku takvoj vladi“, objašnjava Vujović.
Ako bi Demokratski front bio u poziciji da ispuni obećanja to zaustavilo bi Crnu Goru na putu evro-atlantskih integracija
I dok bi sa stanovišta politike, poništavanje odluka crnogorske vlade o priznanju Kosova i ukidanje sankcija Rusiji, bilo teorijski izvodljivo, prema riječima Đordjija Blažića, dekana Fakulteta za Državne i evropske studije, to bi bilo nezamislivo sa stanovišta prava.
Kako kaže, kao što dosadašnja Vlada nije imala Ustavna ovlašćenja da prizna Kosovo, koje nije članica Ujedinjenih Nacija, niti da uvodi sankciji Rusiji, tako ta pitanja ne bi smjela biti ni u nadležnosti nove vlade koja vodi spoljnu i unutrašnju politiku a koja bi trebalo da se utvrđuje u Parlamentu.
“Nažalost, u ustavno-pravnom sistemu mi nemamo rješenja ko je taj ko utvrđuje javnu politiku države. I to je ključni problem. Dakle, voditi je jedno a utvrđivati je drugo. Po vokaciji, po prirodi stvari, javna politika se utvrđuje u parlamentu a vlada vodi javnu politiku koja se utvrđuje u parlamentu“, navodi Blažić.
Predrag Sekulić iz vladajućeg DPS takođe ne smatra da je moguće da neka nova vlast može da stavi van snage odluke prethodne koje se odnose na priznanje Kosova i ukidanje sankcija Rusiji. Za to iznosi svoju argumentaciju.
“Crna Gora prati i dužna je da prati spoljnu politiku Evropske Unije. To je uostalom i jedno od načela na kojima počiva pridruživanje Crne Gore Evropskoj Uniji, odnosno svake države koja želi da bude dio EU. Jedini način da se ono što je dio spoljne politike Crne Gore derogira, odnosno da se stavi van snage, jeste da Crna Gora potpuno stavi van snage svoj evropski put“, kaže Sekulić.
Crna Gora je 2008. priznala Kosovo kao državu, što je naišlo na žestoko negodovanje prosrpske opozicije
Podsjetimo, Crna Gora je 2008. godine odlučila da prizna Kosovo kao državu, što je naišlo na žestoko negodovanje prosrpske opozicije i protest zvaničnog Beograda, ali i pohvaljeno sa najrelevantnijih međunarodnih adresa, uključujući Brisel i Vašington.
Evropska Unija pozdravila je i odluku vlasti u Podgorici da se 2014. godine pridruži njenim sankcijama Rusiji, zbog pripajanja Krima koji je bio u sastavu Ukrajine, što je izazvalo revolt Moskve ali i proruskog dijela crnogorske opozicije.
I bez obzira koliko takve odluke izazivale kontroverze, čak i od strane oštrih kritičara Đukanovićeve vlasti na unutrašnjem i međunarodnom planu, stizala su priznanja za vješto vođenu spoljnu politiku, koja je Crnu Goru pozicionirala kao faktor stabilnosti na Balkanu, kome je podjednako stalo do svih svojih susjeda.
Kakve bi onda posljedice po međunarodni položaj Crne Gore imala revizija takvih odluka?
“ Vidjeli smo slučajeve nekih drugih zemalja da takva neka politika vodi prije svega usporavanju, ako ne i zaustavljanju evropskih integracija. Svakako to bi značilo da Crna Gora ne bi bila dio NATO-a. To bi za Crnu Goru, u konstelaciji odnosa na Balkanu, bila veoma opasna odluka“, zaključuje Zlatko Vujović.