Istorijski falsifikati o "srpskom oslobođenju" Budve koji su nedavno uzburkali javnost, sada se mogu posmatrati i kao dio turističke ponude grada. Bilbordi koji ih propagiraju, a koje su institucije ocijenile kao "provokaciju građanskog koncepta Crne Gore", nisu uklonjeni, pa njihovi istorijski falsifikati sada imaju publiku i u hiljadama turista.
Ni tri mjeseca nakon što je dio budvanske vlasti postavljanjem bilborda o "srpskom osobođenju Budve" uzburkao javnost, bilbordi nisu uklonjeni. Nema naznaka da će se to desiti ni nakon što je proteklih dana lokalna vlast, koju čine opozicione parlamentarne stranke, proširila koaliciju, potpisujući ugovor sa strankom Crnogorska.
U prvom članu o proširenju koalicije se navodi da će se opštinski funkcioneri uzdržavati od javnog komentarisanja i učestvovanja u događajima koji bi mogli da povrijede nacionalne, etničke ili vjerske osjećaje građana Budve i Crne Gore.
"Taj član se ne odnosi na nijedan poseban događaj, već na opšti način sugeriše čega opštinski funkcioneri treba da se suzdržavaju, kako to propisuju zakoni. Znači, nije to napravljeno zbog neke posebne teme, nego se uopšte tiče djelovanja kompletne koalicije prema zakonima i Ustavu Crne Gore", objašnjava Mijo Čučka iz Crnogorske na naše pitanje što u toj partiji očekuju od koalicionih partnera iz Demokratskog fronta (DF) kada je riječ o spornim bilbordima.
Upravo su opštinski funkcioneri iz DF-a i pokrenuli proslavu navodnog srpskog oslobođenja Budve i postavljanje spornih bilborda. Na pitanje da li će odustati od učestvovanja u polugodišnjem programu koji su najavili kao dio proslave, nismo dobili odgovor od predsjednika Skupštine opštine i menadžera grada, Đorđija Vujovića i Mila Božovića. Da je to teško očekivati, naslućuje se iz izjave koju nam je ovim povodom dao predsjednik budvanskog DF i jedan od čelnika Odbora za proslavu jubileja 100 godina od oslobođenja Budve u Prvom svjetskom ratu (Odbor) Marko Carević nakon potpisivanja koalicionog sporazuma.
"To je (član 1. koalicionog ugovora) novo u Crnoj Gori: kolege iz Crnogorske dobro znaju gdje smo mi, a mi dobro znamo gdje su oni. To je suživot koji mora da postoji, vidim da sazrijeva vrijeme da mi uvažavamo njihovo razmišljanje, a oni naše. Tako da ne vidim da su bilbordi toliki problem", prokomentarisao je Carević.
Iz Odbora su ranije saopštili da je javnost zaboravila da je vlast u Budvi još 2004. godine donijela Odluku o uspostavljanju Dana oslobođenja Budve u Prvom svjetskom ratu (8.novembar), u vrijeme kada su lokalnu vlast vršile prosrpske partije i Liberalni savez.
"To su učinile gotovo sve partije i činioci koji i danas vrše vlast u Budvi sa liste koju je predvodio Dr Slobodan Krapović, a dolaskom na vlast nove koalicije DPS – SDP taj praznik je na volšeban i sraman način ukinut!", saopšteno je iz Odbora.
Lokalna uprava nema nikakvog formalnog učešća u cijeloj priči, tvrdi načelnik Opštine Budva (Na fotografiji pano na starogradskom bedemu, april 2018)
U Demokratama, najbrojnijoj partiji koalicione vlasti koju čini desetak partijskih konstituenata, od izbijanja "afere bilbordi" su u više navrata ponovilida nemaju odgovornosti u cijeloj priči, uz obrazloženje da su bilbordi privatno vlasništvo preduzeća Lovćen film, kojima je dio prostora za oglašavanje ustupila Opština Budva tokom prethodne vlasti Demokratske partije socijalista (DPS).
"U sadržaj bilborda ne ulazimo, i nećemo sa lokalnog nivoa cijeniti što su istorijski fakti, to ostavljamo nekima drugima. Lokalna uprava nema nikakvog formalnog učešća u cijeloj priči, niti je postavljala bilborde, niti je tako nešto odobravala. Kad se sve sabere, smatram da su upravo gospoda iz DPS-a, branitelji države koji su danas najglasniji da kritikuju bilborde i način na koji se to radi, da su im oni dali bilborde i da su dobili tačno ono što im je mjera i što su tražili", kazao nam je predsjednik Opštine Dragan Krapović.
Na našu opasku da DPS već dvije godine nije na vlasti, te da o bilbordima odlučuje koalicija na čelu sa Krapovićem, predsjednik Opštine kaže da je preispitivanje ugovora o ustupanju reklamnog prostora u završnoj fazi.
"Naravno da mi odlučujemo i mi preispitujemo ugovor sa Lovćen filmom. Ali, ne sa aspekta bilborda. Već sa aspekta količine novca i brojnih olakšica koje je dato toj privatnoj firmi, ugovorom za koji mislimo da je izuzetno nepovoljan za Opštinu", rekao je Krapović.
Budvanske bilborde su odmah nakon postavljanja osudili iz Ministarstva kulture.
"Ministarstvo kulture ukazuje da je nepobitna istorijska činjenica da srpska vojska nije oslobodila Budvu 1918. godine. Na Mitrovdan te godine, u Budvi nije bilo austrougarske vojske, budući da se ista prethodno povukla. Jedini značajniji borbeni kontakt vojske Kraljevine Srbije sa neprijateljem u Crnoj Gori desio se kod Podgorice, u čijem oslobađanju su učestvovali i Crnogorska narodna vojska kao i crnogorski komiti, koji su neprijatelju zadavali gubitke tokom čitave okupacije", navedeno je u informaciji Ministarstva koju je tada usvojila Vlada i u kojem se sadržaj bilborda ocjenjuje kao "protivpravno i tendenciozno propagiranje neistina u vezi sa istorijom Budve".
Zato je iz Vlade upućen zahtjev Vrhovnom državnom tužilaštvu da ispita da li u cijelom slučaju ima elemenata krivičnog djela koje se goni po službenoj dužnosti. Još nema informacija o ishodu tog zahtjeva.