Protiv majora Radula Čovića, novoimenovanog saradnika vršioca dužnosti direktora Vojne obaveštajne agencije Crne Gore, Ministarstvo odbrane vodilo je postupak zbog sumnje da je zloupotrebio položaj u Vojsci dok je bio u štabu NATO-a u Poljskoj.
To je za Radio Slobdona Evropa (RSE) potvrdio ministar odbrane u prethodnoj Vladi, Predrag Bošković iz Demokratske partije socijalista (DPS). Bošković je vodio resor odbrane do decembra 2020. godine, kada je na osnovu rezultata izbora održanih u avgustu, formirana nova Vlada na čelu sa Zdravkom Krivokapićem.
„Što se tiče gospodina Čovića, znam da je vraćen iz misije u Poljskoj zbog toga što je kompromitovao određene tajne podatke. To nam je rečeno iz NATO i zbog toga je bio povučen. Šta se kasnije dešavalo ja ne znam jer je postupak još bio u toku dok sam ja bio na funkciji“, navodi Bošković.
Upitan zašto Ministarstvo odbrane 2018. godine nije obavijestilo crnogorsku javnost o slučaju majora Čovića, Bošković kaže da se željelo izbjeći „targetiranje“ pojedinaca:
„Mi nijesmo smatrali da je potrebno obavijestiti crnogorsku javnost prije svega što nijesmo željeli da targetiramo ljude dok se postupak ne dovede do kraja. Pitanje je šta se desilo, da li je postupak protiv Čovića doveden do kraja“, odgovorio je Bošković.
Vicepremijer Abazović o Čoviću
Potpredsjednik Vlade i koordinator službi bezbjednosti Dritan Abazović, gostujući u dnevniku TV Vijesti, povodom novih postavljenja u Ministarstvu odbrane je rekao da se radi o provjerenim kadrovima koji imaju podršku Vlade i međunarodnih partnera.
Na pitanje da li tu međunarodnu podršku ima i Radule Čović, Abazović je odgovorio da Čović ima sve sertifikate za pristup informacijama NATO-a.
“I valjda ne bi to dobio da je nepodoban. Vrlo jednostavan odgovor. Ako imaju šta da kažu, neka slobodno kažu, ali da se bave podmećanjima, pokušajima rušenja ljudi koji su radili i koji su dobili sve međunarodne sertifikate da bi obavljali taj posao, zaista je nešto neprimjereno za politiku", rekao je Abazović.
Kako je otvoren slučaj Čović?
Nakon što je objavljeno da je novopostavljeni vršilac dužnosti direktora vojne obavještajne službe Aleksandar Šaranović za saradnike postavio majore Ivicu Simonovića i Radula Čovića, poslanik opozicione Socijaldemokratske partije (SDP) i član Odbora za bezbjednost Raško Konjević je zatražio njihovu bezbjednosnu provjeru. On je naveo da je Čović 2018. godine vraćen iz NATO misije u Poljskoj jer je navodno kompromitovao povjerljive podatke Alijanse.
Na konkretna pitanja RSE-a Ministarstvu odbrane u kojoj fazi je postupak protiv majora Radula Čovića i da li su poslednja namještenja u skladu sa visokim bezbjednosnim standardima NATO-a, iz Ministarstva, na čijem čelu od decembra je ministarka Olivera Injac, nije odgovoreno. Umjesto odgovora svim medijima dostavljeno je opširno zajedničko saopštenje u kojem nijesu ni pomenuta imena novopostavljenih kao ni slučaj navodne kompromitacije NATO podataka iz 2018. Nije odgovoreno ni dokle je došla istraga tim povodom.
U saopštenju tog Ministarstva se optužbe, uključujući i navodi poslanika SDP Raška Konjevića, ocjenjuju kao napad na reforme, i pokušaj diskreditacije i urušavanja sistema odbrane.
Optužbe i povezivanje sa ruskim utjecajem
Osim Konjevića na postavljenja u Ministarstvu odbrane reagovao je i predsjednik Atlanskog saveza u Crnoj Gori, Savo Kentera ocjenjujući da je „posljednjim naimenovanjima u Vojnoj službi Crne Gore, Rusija u potpunosti preuzela kontrolu crnogorskog sektora bezbjednosti“.
Na zahtjev RSE da pojasni na kojim činjenicama bazira ovu tvrdnju, Kentera je rekao da „nije trenutak za širi komentar, i da će se sve saznati kada za to dođe vrijeme“.
Kentera je višegodišnji predsjednik Atlantskog saveza, organizacije koja je imala jednu od ključnih uloga u procesu pridruživanja Crne Gore NATO-u.
I bivši ministar odbrane Predrag Bošković kaže da je „zabrinut u kom pravcu je krenuo crnogorski sektor bezbjednosti“.
Iz Ministarstva odbrane su odbacili i ove ocjene, saopštavajući da se radi o profesionalcima koji su i do sada obavljali odgovorne funkcije obavještajno-bezbjednosne poslove. Njihov rad, kako tvrde u ministarstvu NATO, saveznici i partneri nikada nijesu osporili:
„Neprimjerena je ocjena da će postojati uticaj stranih faktora raspoređivanjem ovih lica na dužnosti čiji opis poslova obuhvata obavljanje zahtjevnih zadataka u Obavještajno-bezbjednosnom direktoratu, jer je riječ o oficirima koji su više puta dokazali posvećenost instituciji“, piše u saopštenju.
U sjedišu NATO u Briselu nijesu htjeli da komentarišu posljednja postavljenja u Obavještajno bezbjednosnom direktoratu (OBD) Ministarstva odbrane Crne Gore. Radiju Slobodna Evropa (RSE) je sugerisano da komentar tim povodom zatražimo od crnogorskih zvaničnika.
Šta je poznato o Čoviću?
Major Čović je 2018. godine u Poljskoj učestvovao na pripremama crnogorske vojske za misiju u Letoniji, kao vid podrške NATO formacijama za odvraćanja Rusije od pritiska na pribaltičke države.
Na vježbi „CWIX 2018“ u Poljskoj pripadnici vojske su uvježbavali NATO procedure, komunikaciju otvorenog i zatvorenog tipa i pripremali se za testiranje opreme za priključenje Crne Gore FMN-u (Federated Mission Networking). U vježbi su učestvovala dva crnogorska oficira.
Povodom posljednjih optužbi izrečenih na njegov račun Čović se još nije izjasnio.
Pokretu za promjene sporan i Šaranović
No, prigovori na izbore u bezbjednosnom aparatu upućeni su i iz redva Porketa za promjene (PZP), stranke koja podržava vladajuću koaliciju.
Lideru PZP Nebojši Medojeviću sporno je i samo postavljenje Aleksandra Šaranovića na mjesto prvog čovjeka Vojno obavještajne službe.
Medojević je javno prozvao ministarku odbrane Oliveru Injac pitajući da li je za Šaranovića tražila bezbjednosnu procjenu od Agencije za nacionalnu bezbjednost, gdje je on radio do 2015. godine. On je dodao da “jedva čeka reakciju Ambasadorke SAD na Šaranovićevo naimenovanje za šefa Vojne obavještajne službe“.
Podsjetimo, američka ambasadorka Džudi Rajzing Rajnke (Judy Rising Reinke) je nakon izbora od nove vlasti tražila da na osjetljive pozicije u bezbjednosnom sektoru, obezbijedi pojedince posvećene zapadnim vrijednostima, suverenitetu Crne Gore i evroatlantskom kursu.
Pročitajte i ovo: Ambasadorka SAD: Bezbjednosni sektor u CG onima sa dokazanom posvećenošću zapadnim vrijednostimaI iz NATO je novoj crnogorskoj vlasti tada poručeno da članstvo podrazumijeva ispunjavanje strogih bezbjednosnih kriterijuma.
Premijer Zdravko Krivokapić je na predlog ministarke odbrane Olivere Injac krajem prošle sedmice naimenovao Šaranovića za vršioca dužnosti generalnog direktora Obavještajno-bezbjednosnog direktorata u Ministarstvu odbrane. U rješenju se navodi da će Šaranović funkciju obavljati do naimenovanja generalnog direktora, a najduže do šest mjeseci.
Prije ovog naimenovanja Šaranović je bio načelnik jednog od odjeljenja u Agenciji za nacionalnu bezbjednost, a penzionisan je 2015. godine.
Na čelu direktorata Šaranović će naslijediti Miljana Perovića, koji je podnio ostavku na tu funkciju krajem decembra prošle godine.
Pročitajte i ovo: Wilson: Sporazum u Bijeloj kući dio je istorijskog procesa