Dugovi umjesto investicija

Budva

Ruske investicije u Crnoj Gori dugo su promovisane kao velika nada za razvoj crnogorske ekonomije. No, osim što su zamrzli višemilionske građevinske projekte zbog ekonomske krize, ruski investitori na Budvanskoj rivijeri duguju opštinskoj kasi milione za komunalije. Tako je Budva sada nelikvidno preduzeće, a gradski oci očekuju da budu na «pozitivnoj nuli» tek u februaru.

Iako su sa prvim odjecima globalne krize u Crnoj Gori krajem ljeta budvanski čelnici optimistično izjavljivali da to neće uticati na višemilionske investicije, sada i zvaničnici moraju priznati ono što je vidljivo golim okom - investicije su zamrznute. Gradonačelnik Rajko Kuljača:

"Sigurno je da se kriza već indirektno osjeća u Crnoj Gori, i mi u lokalnoj samoupravi to svakodnevno vidimo pošto je Budva bila najveći investicioni grad u protekloj godini, ako ne i duže".

U opoziciji su jednako zabrinuti. Đuro Rafailović, SNP:

"Predstoji nam jedan vrlo teški period jer nas čeka period recesije, i stezanja kaiša, i slabija sezona, i manje para. Ja vas samo pitam okle ćete naplatiti komunalije, koje su to velike pare, i đe se kriju te velike pare. Mislite od ovih stranih invesiticija? Ne znam, i tu mi nešto ne ide prebrzo, ne ide prebrzo".

Zbog neplaćenih miliona za komunalije, koje opštini duguju investitori zvučnih imena na Budvanskoj rivijeri, gradska kasa je prazna. To je za lokalni radio potvrdio i sekretar za investicije Dragan Marović:

"Svakako, na nas su uticale loše uplate naših investitora koji su dužni uplatiti naknadu za komunalije što je izazvalo našu nelikvidnost. Mi smo solventni, ali nijesmo dnevno likvidni."

Ipak, gradonačelnik Rajko Kuljača za Radio Slobodna Evropa kaže da je optimista:

"Sve je to povezano: Opština, izvođači radova, podizvođači od tih izvodjača, zajedno sa državom i sa bankama, to je jedan uvezani sistem. Mi sada ne dugujemo neku posebnu sumu, a bar četiri do pet puta više imamo potraživanja od turističkih preduzeća, od investitora, od građana. Mi ćemo do januara, februara najkasnije, biti na nekoj nuli. Na zadnjoj skupštini smo usvojili prvi put odluku o zaduženju, ali sada i to jedno zaduženje ne možemo uzeti iz banaka u Crnoj Gori."

Signali da bi ogromni kranovi na Budvanskoj rivijeri mogli biti zaustavljeni bili su vidljivi već polovinom godine. Tada smo izvještavali da je krucijalni skupštinski ruski partner potvrdio da su brojne investicije Miraksa u inostranstvu zaustavljene. Vječeslav Leibman iz Miraksa:

"Otvoreno i iskreno smo izjavili da zaustavljamo projekte koji još nijesu došli do etape gradnje. Imamo projekte gdje je kupljena zemlja, gdje je rađena projektna dokumentacija i takvi projekti su na deset miliona kvadratnih metara. Zaista smo prinuđeni da odložimo realizaciju tih projekata."

U međuvremeno Rusi su odložili i početak izgradnje hotela sa tridesetak spratova u Budvi, pa je vjerovatno da će njihove gromoglasno najavljivane investicije ostati na nezakonito izgrađenim stanovima za tržište na Zavali. Gradonačelnik Rajko Kuljača kaže da Miraks zapravo odlaže izgradnju želeći da obezbjedni sve potrebne dozvole:

"Što se tiče Miraksa, tenderska komisija i Budva Holding još nijesu odlučili ko je pobijedio na tenderu ya iygradnju hotela, mada po mojim saznanjima Miraks ima tu neku značajniju prednost i Miraks će taj posao dobiti. Sve da je i idealno neko vrijeme, Miraksu treba da napravi glavni projekat, da skupi svu potrebnu papirologiju za dobijanja građevinske dozvole, tačno otprilike sedam, osam mjeseci, do septembra, oktobra mjeseca, tako da će se za to vrijeme znati dokle je stigla kriza, a nadamo se da će Miraks za to vrijeme pripremiti svoji papirologiju, i da će krajem iduće godine početi izgradnju.".

Međutim, krupnim ulagačima kao što su Miraks ili Trejdjuni ranije nije smetalo da bez ikakvih papira izgrade najveća divlja gradilišta u Crnoj Gori. Ako čekanje dozvola nije samo izgovor za neispunjena ruska obećanja domaćim partnerima, onda bi ekonomska kriza mogla donijeti i nešto dobro - investitore koji poštuju zakon.