“Moja poruka je jasna: želimo vas u Evropskoj uniji”, kazala je predsjednica Evropske komisije Ursula fon den Lajen (Ursula von der Leyen) tokom posjete Crnoj Gori.
Predsjednica Evropske komisije tako je odgovorila tokom zajedničke konferencije za novinare sa predsjednikom Crne Gore Milom Đukanovićem na pitanje o navodima Rojtersa da EU više ne može da garantuje sigurno članstvo za balkanske države kojima je to ranije obećano.
“Moja posjeta ovdje se eksplicitno tiče evropske perspektive. Želim da vas ohrabrim, Crna Gora je najviše napredovala u integracijama i važno je sada da ostanete na tom putu”, rekla je Fon den Lajen. Kao dokaz tome je navela modernizovnje metodologije procesa pristupanja, kao i investicije u region.
Predsjednik Crne Gore Milo Đukanović je u odgovoru na isto pitanje kazao da snažno vjeruje u viziju ujedinjene Evrope, iako, kako je dodao, ovo nije jedna od njenih najboljih faza.
Đukanović smatra da je “odomaćena praksa” da, kad god se dešavaju evropski ili izbori u nekoj od evropskih država, utihne priča o proširenju.
“Mislim da se i unutar javnosti EU mora jasnije marketirati ideja ujedinjene Evrope, to nije ideja koju možemo prikriti u vrijeme predizborne kampanje od javnosti zemalja EU. Njene prednosti treba jasno i otvoreno objasniti evropskoj javnosti”, rekao je Đukanović.
Fon der Lajen boravi u Crnoj Gori u sklopu regionalne posjete zemljama Zapadnog Balkana.
Predsjednicu Evropske komicije novinari su pitali i da li je projekat Otvoreni Balkan zamjena za proširenje EU, te da li Crna Gora mora biti dio tog projekta.
"Crna Gora nije primorana ni na što, vi donosite svoje odluke", kazala je Fon den Lajen.
“Tu je Berlinski proces, to je najvažnije. On daje okvir sa ciljem razvoja zajedničkog regionalnog tržišta”, rekla je predsjednica Komisije.
Fon den Lajen je kazala i da je nezavisnost pravosuđa jedan od najvažnijih uslova pristupanja EU, jer je jako pravosuđe jedna od njenih temeljnih vrijednosti. Rad na tome je ključan, važno je da se poštuju smjernice, da se ispunjavaju kriterijumi Venecijanske komisije, kazala je evropska čelnica.
Jedno od pitanja je bilo i može li Crna Gora ispunjavati evropsku agendu ukoliko u Vladu, kako se najavljuje, uđe Demokratski front kao otvoreno proruska i prosrpska partija.
“Građani Crne Gore odlučuju kome dati povjerenje i kome da vjeruju, to je demokratija. Duboko vjerujem da će oni znati da daju podršku partijama koje žele demokratiju, transparentnost, vladavinu prava”, odgovorila je Fon den Lajen.
Ona je ocijenila i da je Crnoj Gori potreban politički dijalog da bi se napredovalo kako u vladavini prava, tako i na evropskom putu.
“Političke snage i društvo treba da našu pronađu koncenzus i da prevaziđu podjele, da se Crna Gora očuva kao multietnička i multuvjerska zemlja kakvu je znamo”, kazala je Fon den Lajen.
U izjavi nakon susreta sa evropskom gošćom, Đukanović je ocijenio da je važno što se posjeta dešava u trenutku kada Zapadni Balkan prolazi kroz nova iskušenja ne samo po pitanju doglednosti njegove evropske perpsektive već i stabilnosti.
“Živimo vrijeme u kojem je stabilnost Zapadnog Balkana na iskušenju zahvaljujući upornoj ofanzivi geopolitičkih interesa suprotstavljenih evropskoj platformi sistema vrijednosti i jedinstva. Interes tih političkih uticaja je da se osujeti evroatlantska buducnost Zapadnog Balkana”, kazao je Đukanović i dodao da Crna Gora ostaje čvrsto riješena da istraje na dostizanju evropskog sistema vrijednosti i članstva u EU.
Uz podsjećanje na političke procese poslednjih godinu dana, od kada se na avgustovskim izborima u Crnoj Gori promijenila vlast nakon tri decenije, Đukanović je kazao da nije zadovoljan učincima nove vlasti na planu ekonomskog i demokratskog razvoja, te evropskih integracija.
“Ali, kazao sam i da je to dio našeg unutrašnjeg političkog života, te da ćemo nastaviti da i dalje budemo na evropskom putu”, rekao je Đukanović i dodao da ima povjerenja u dalji sistem regate koji EU treba da ima u odnosu na evropske integracije.
“Vrlo sam ohrabren sam svim što sam čuo od predsjednice EK, njene poruke izvjesnosti evropske perspektive Zapadnog Balkana, uključujući Crnu Goru, su nešto što djeluje veoma podsticajno”, kazao je Đukanović.
“Ujedinjena Evropa nam svima treba, da bi bila globalni igrač na novoj sceni”, rekao je Đukanović.
Fon den Lajen je podsjetila na pomoć EU zemljama regiona tokom pandemije, te naglasila da je u toj daljoj borbi ključna vakcinacija.
Ona je kazala da je za ekonomski oporavak od pandemije Crna Gora dobila od EU oko 160 miliona eura u grantovima i zajmovima, i dodala da ubuduće treba strateški ulagati u ključne sektore.
Evropskim investicionim planom za region je planirano ulaganje od devet milijardi eura, a o ve godine je već uloženo 500 mil eura, rekla je čelnica Komisije.
“Pozivam svih šest partnera Zapadnog Balkana da ubrzaju aktivnosti na izgradnji zajedničkog tržišta, to je ključ za uspjeh investacionog plana”, rekla je Fon den Lajen.
Predsjednica Evropske komisije će se tokom boravka u Podgorici sastati i sa premijerom Crne Gore Zdravkom Krivokapićem, a najavljeno je da će posjetiti Institut za javno zdravlje, gdje će fon der Lajen uručiti donaciju automatizovanog aparata za masovno PCR testiranje na korona virus.
