Epilog najmanje dvije masovne tuče u gimnaziji 25. maj u Tuzima kod Podgorice, gdje živi dominantno albansko stanovništvo, je odluka o isključenju 12 učenika iz škole, a još 22 učenika su dobila ukor. Da li u pozadini incidenata, za koje je Ministarstvo prosvjete saopštilo da su ozbiljno ugrozili kredibilitet obrazovnog sistema, stoje vjerski i nacionalni motivi?
Iako su obračuni učenika srednjih škola nerijetka pojava, dvije masovne tuče u gimnaziji u Tuzima se izdvajaju od ostalih zbog: intenziteta sukoba u samom školskom holu, oštrini kazne kojom je čak 12 učenika isključeno i 22 ukoreno, te zbog medijskih interpretacija da su se incidenti dogodili između učenika dvojezičnih odjeljenja na albanskom i crnogorskom jeziku. Nadležne školske službe i službe ministarstva prosvjete do sada nisu saopštili šta je bio motiv obračuna učenika.
Povremeno u Crnoj Gori u javnost isplivavaju informacije o postojanju vjerske distance između Albanaca katolika i muslimana, kao što je to bio slučaj prije nekoliko godina na mjesnom groblju u naselju Dinoša. Stoga smo pitali profesora Nikolu Camaja odbornika Demokratskog saveza u Skupštini opštine Tuzi, da li postoji mogućnost da su se sukobljeni učenici podijelili po određenim vjerskim karakteristikama. Camaj kaže da to nije bio u slučaj u početku.
„Odbacujem kao totalno netačno i bez ikakvog osnova tvrdnje, da je ta grupacija na početku bilo koje tuče u našoj školi bila implicirana tim pitanjem da li je neko Crnogorac, Albanac, Srbin, musliman ili katolik. Nego su to bili dječaci koji se svađaju oko nekog za njih konkretnog pitanja. Onda nakon toga, dolazi do grupisanja po nekim osnovama i na žalost, nekad se tu upliću nesavjesni roditelji koji bi trebalo da nam budu pomoć da rješavamo takva pitanja“, kaže Camaj.
Slično pitanje smo uputili i dr Halilu Dukoviću funkiconeru Demokratske partije socijalista iz Tuzi, koji ne isključuje mogućnost, da je kod dijela lokalne javnosti došlo do vjerske ili nacionalne distance, a što je posljedica ratova devedesetih godina.
„I u ovom slučaju koji se desio moguće da postoji jedan manji segment etničke i međuvjerske distance ali je pitanje koliko je to moglo da utiče, kada se djeca razvijaju u pubertetu i koliko djeca to mogu da razumiju. Više je to drugačiji problem u društvu, problem u porodici, jer svi znamo da su porodice temelj odrastanja i razvoja svakog djeteta. Ne može dijete da mrzi na nekoj etničkoj, nacionalnoj ili političkoj i drugoj ravni a da to ne nauče u porodici.
Znači mi imamo problem u porodici u svim ovim dešavanjima, od devedesetih godina pa naovamo. Sve što se dešavalo i svi ratovi oko nas uticali su ipak na te ljude da se izmijeni svjest i shvatanje da je naša različitost naše bogatstvo a ne nešto čega se treba plašiti“, ocjenjuje dr Duković.
Direktorica gimnazije Milena Dabović je saopštavajući izrečene kazne učenicima, između ostalog navela da su roditelji veoma značajan faktor u odrastanju i formiranju ličnosti svakog pojedinca. Slično smatra i dr Duković koji kaže da su u školski sistem uvedeni evropski standardi, ali je problem u dijelu roditelja koji ne razmišljaju na evropski način.
„Mislim da koliko god edukujemo djecu, moramo izgleda početi edukovati i njihove roditelje. Jer je teško edukovati djecu na jedan evropski savremen način, a kad odu kući oni se nađu u sasvim drugoj sredini. Prema tome vjerujem da su to neki posljednji trzaji neke etničke distance. Ali ne isključujem mogućnost da se i ovdje i u Crnoj Gori ponekad dese takvi ekcesi“, ocjenio je Duković.
Nikola Camaj kaže da je Malesija prepoznata tolerantna višenacionalna sredina, te da čarke u gimnaziji se ne mogu svesti nacionalno vjerske motive. Gimnaziju u Tuzima pohađaju djeca svih nacija: „Dolaze i iz Podgorice, čak iz Danilovgrada, iz Golubovaca i cijele Malesije. Apsolutno nema čarki po osnovama kakve im se žele pripisati, a imali smo prilike da i u medijima neko neodgovorno i nesavjesno imputira takve zaključke. Mislim da to nije zdravo, niti ide u prilog onome za šta se zalažemo mi, a to jeste očuvanje međuvjerske i međunacionalne tolerancije po čemu su nadaleko poznati građani Malesije“.
Facebook Forum