SDP i opozicija izglasali zakon protiv izbornih zloupotreba

Zakon o finansiranju političkih partija koji treba da spriječi izbiorne manipuacije i zlupotrebe državnog novca u cilju uticaja na ishod izbora, usvojen je u crnogorskom parlamentu glasovima kompletne opozicije i manje članice vladajuće koalicije Socijaldemokratske partije.

Ovim je najjača stranka Demokratska partija socijalista Mila Đukanovića, koja je najviše optuživana za izbOrne manipulacije, ostala usamljena. Da li će ovaj zakon spriječiti izbrne manipulacije i kakva je politička težina saradnje opozicije i dijela vlasti?

Veoma rijedak epilog u parlamentu dogodio se prilikom izglasavanja zakona o političkim partijama. Zakon, koji bi trebao da spriječi izborne maNipulacije i zloupotrebu državnog novca u izborne svrhe, izglasala je kompletna opozicija i manja članica vladajuće koalicije Socijaldemokratska partija, dok je u svom protivljenju ostala usamljena najjača Demokratska partija socijalista.

Za profesora Svetozara Jovićevića to je novi momenat koji je donekle očekivan zbog nespremnosti SDP-a da u svemu podržava većeg koalicionog partnera u vlasti:

“Ta distanca između koalicionih partnera na nivou državne vlasti se produbljuje. Dokle će ona ići daleko to još nije poptuno jasno. Moramo biti oprezni u donošenju eksplicitnih zaključaka, ali se tu ipak nešto kreće .Jedino je logično da kulminira prijevremenim izborima i obaranju vlade od strane SDP, što je SDP odavno trebalo da učini, po mom mišljenju.”

Odgovarajući na pitanje kolika je politička težina saradnje između opozicije i SDP-a, odnosno da li se došlo do tačke kada bi se na političkoj sceni mogli promjeniti političi odnosi, profesor Jovićević smatra da dosta zavisi i od manjinskih partija koje podržavaju DPS

“Jer se i od njih mora očekivati da budu drugačije,da ne glasaju uvijek uz vlast iako se potpuno s anjima ne slažu u mnogo čemu.To bi tek onda bio preokret pravi.To bi bio put da DPS koja godinama čini to što čini konačno ostane usamljena na političkoj sceni.Jedino će ona tada biti spremna da se mijenja i da prelazi u jednu normalnu partiju.”

Zakon o finansiranju političkih partija između ostalog predviđa niz zabrana tokom izborne kampanje – da političke partije primaju priloge od subjekata koji su pod istragom, mjesec prije i poslije izbora zabranjeno je fizičkim i pravnim licima da dotiraju sredstva državi ili opštini, zabranjeno je vršenje pritiska na pravna i fizička lica na bilo koji način u svrhu uticaja na ishod izbora, zabranjena politička propaganda u državnim i lokalnim institucijama, predviđena je oštra kontrola državnog i opštinskog novca tokom i nakon izborne kampanje i zabranjene su isplate jednokratnih naknada, otpremnina, kredita i povećanja socijalnih naknada u periodu izbora kao i zapošljavanje u državnim organima.

Po mišljenju opozicije ovo bi trebalo da spriječi izborne manipulacije i zloupotrebu državnog novca u izborne svrhe.

“Ovaj zakon ograničava DPS da zloupotrebljava državne pare za sopstvene interese”, kaže Azra Jasavić iz Pozitivne Crne Gore.

Demokratska partija socijalista na drugoj strani je tvrdila da će zakon zaustaviti ekonomski i socijalni život u državi tokom izbornog perioda.

“Zar zbog izbora nekome ko ima pravo na socijalnu zaštitu to pravo bude uskraćeno”, kaže Zoran Vukčević

Izmjena seta izbornih zakona je u prethodnih deset mjeseci bio ključni posao parlamenta, koji je imao za cilj vraćanje povjerenja u izborni proces koji je narušen aferom „snimak“ u kojoj se pokazalo da je DPS planirao korišćenje državnih insitucija za poboljšanje izbornog rezultata. Milutin Simović iz DPS-a je ocjenio da sezajedničkim glasanjem opozicije i manje vladajuće partije ne postiže izborno povjerenje

“Kada kažemo vraćanje povjerenja građana to ne podrazumijeva samo vraćanje povjerenja između jedne opozicione partije i određenih subjekata iz vlasti nego je naš zajednički cilj da pokušamo doći do rješenja koje će značiti vraćanje povjerenja svih u ovom parlamentu”

Međutim predsjednik Skupštine i SDP-a Ranko Krivokapić ga ispravlja:

“Gospodine Simoviću samo je jedna sitnica netačna u tome što ste rekli.Nije jedna opoziciona partija i jedan dio vlasti nego cijela opozicija i jedna poziciona partija. Ovo iz razloga da biste matematički bili precizni.”

Suštinsko je pitanje da li će zakon o finansiranju političkih partija uspjeti da spriječi izborne manipulacije i smanji početnu prednost koju je DPS imao na dosadašnjim izborima.

Profesor Jovićević smatra da je sve neizvjesno zbog moći DPS-a:

“Čini mi se da je ta njihova pozicija načeta, a to se i vizuelno moglo vidjeti po njima, mogla se uočiti ta nervoza pogotovo ukoliko se razjasni činjenica zašto je broj stanovnika Crne Gore porastao za nekoliko hiljada, a broj birača uvećan za stotinu hiljada.To je nešto što zaista mora biti razjašnjeno.“