Skupština Crne Gore je usvojila oko ponoći Rezoluciju povodom 100-godišnjice Podgoričke skupštine, koja je neobavezujući pravni akt, ali predstavlja važan politički dokument kojim se konstatuje da je 1918. godine Crnoj Gori nanijeta istorijska nepravda. Poslije desetočasovne rasprave, od 81 poslanika, za Rezoluciju je glasalo 46 poslanika vladajuće koalicije predvođene Demokratskom partijom socijalista, opoziciona Socijaldemokratska partija i poslanici posebnih klubova. Ukupno 16 poslanika je glasalo protiv Rezolucije, među kojima su poslanici opozicionog Demokratskog fronta, uz još par poslanika posebnih klubova koji su bili oštro protiv Rezolucije i kvalifikovali je kao antisrpski dokument.
Poslanici su detaljno pretresli istorijske događaje u Crnoj Gori na kraju Prvog svjetskog rata, identitetska, državna i nacionalna pitanja, što su teme koje godinama unazad oštro dijele crnogorsku političku javnost.
Usvojenim dokumentom se konstatuje nelegalnost i nelegitimitet parlamentarne institucije koja je 1918. godine donijela odluku o prisajedinjenju Crne Gore tadašnjoj Srbiji, zbacivanje dinastije Petrović Njegoš i ukidanje autokefalnosti Crnogorske crkve. Predložena Rezolucija praktično predstavlja odgovor zvanične Crne Gore na seriju proslava ujedinjenja Crne Gore i Srbije koje organizuju srpske političke partije i organizacije uz učešće Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori.
U Rezoluciji povodom stogodišnjice takozvane Podgoričke skupštine se konstatuje da je nelegitimna i nelegalna Podgorička skupština, sastavljena nakon prvog svjetskog rata 1918. godine, bila instrument kojim je izvršen prevrat u Crnoj Gori, odnosno „ukinut dotadašnji suverenitet Crne Gore, teritorija Crne Gore prisajedinjena Kraljevini Srbiji, nasilno detronizovan Kralj Nikola I Petrović Njegoš i omogućeno nezakonito ukidanje autokefalnosti Crnogorske crkve“.
Kako je saopštio u ime predlagača potpredsjednik crnogorskog parlamenta Branimir Gvozdenović, stogodišnjica kraja Prvog svjetskog rata i Podgoričke skupštine se koristi i danas za negiranje crnogorske nacije i države:
„Svjedoci smo činjenice da se zanemarivanjem nelegalnosti Podgoričke skupštine, a povodom njene stogodišnjice, danas se pokušava dovesti u pitanje temelj državnog ustrojstva Crne Gore, njen suverenitet i njena nezavisnost. Ovom Rezolucijom želimo da istorijske fakte stavimo u prvi plan, u odnosu na opasnu politikantsku zloupotrebu jednog teškog perioda naše prošlosti koji je rezultirao gubitkom državnosti i nasiljem nad slobodnom voljom naših građana“.
Dio opozicionih stranaka uglavnom okupljenih u Demokratskom frontu su oštro protiv Rezolucije. Radi se o srpskim nacionalnim stranakama i organizacijama koje u posljednjih par mjeseci organizuju proslave stogodišnjice Podgoričke skupštine ili kako je to rečeno „proslave oslobođenja i ujedinjenja 1918. godine“. Srpske nacionalne stranke i organizacije, kao i Srpska pravoslavna crkva smatraju da je Rezolucija koju predlažu vladajuće stranke protivzakonita, neustavna i antisrpska.
Slaven Radunović, poslanik Demokratskog fronta, optužio je vladajuću koaliciju da pokušava da napravi Crnu Goru antisrpskom:
„Poenta da je da se priča o legalnosti (Podgoričke skupštine) da se skrene pažnja sa onog najvažnijeg. Da se današnjoj omladini pošalje poruka da je ta odluka (o ujedinjenju) bila siledžijska i protivna volji naroda. Ne. Naši budući potomci imaju u krvi ono što treba da imaju. Ne možete im srpstvo izbrisati koliko god da se trudite. Ne možete. Samo je pitanje kada će da im se ponovo probudi. Bilo je ovakvih pokušaja, ali su kratko trajali. Crna Gora može da bude suverena i mi nemamo problem s tim. Ali Crnu Goru ne možete da pravite antisrpskom, a ovo je jedan od tih poteza“.
Manjinske nacionalne stranke su podržale Rezoluciju, a među njima i Bošnjačka stranka čiji je poslanik Ervin Ibrahimović govorio o posljedicama stvaranja države Srba, Hrvata i Slovenaca prije 100 godina za tadašnji bošnjački narod:
„U toj državi troimenoj Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca, kasnije samo sakrivenoj pod imenom Jugoslavija, krila se autoritarna monarhija i nedemokratski režim u čijem nazivu i institucijama nije bilo mjesta za najmanje četiri balkanska naroda, Bošnjake, Crnogorce, Albance i Makedonce“.
Vlada Crne Gore je podržala Rezoluciju povodom 100-godišnjice "Podgoričke skupštine" kao akt kojim se izražava politički stav i odnos i šalje poruka o nužnosti zaštite i očuvanja Crne Gore, kao nezavisne i samostalne države. Sjednici Skupštine prisustvuju i članovi Vlade, a obratio se potpredsjednik Zoran Pažin:
„Rezolucija koja je predmet današnje rasprave, usmjerena je protiv aktuelnih pokušaja da se unizi crnogorski državni identitet zloupotrebom jednog tragičnog događaja crnogorske istorije. Pravi smisao ove rezolucije zato ne treba tražiti u domenu formalnog prava, već u domenu moralne odgovornosti i obaveze da se zaštiti građanski i državni identitet Crne Gore“.
Predlagači Rezolucije su naveli da su odluke Podgoričke skupštine faktički poništene kroz Narodnooslobodilačku borbu 1941-1945, referendumom o nezavisnosti 2006. i Deklaracijom o nezavisnosti Crne Gore donijetom iste godine. Vlast u Crnoj Gori je uvjerena da će Rezolucija uticati na pomirenje u Crnoj Gori, dok zastupnici tekovina Podgoričke skupštine smatraju da će Rezolucija dodatno zaoštriti političke odnose u Crnoj Gori.
Tokom trajanja skupštinske rasprave, nekoliko stotina građana je šetnjom od spomenika Svetom Petru Cetinjskom do Skupštine Crne Gore dalo podrkšu poslanicima da poništi odluke Podgoričke skupštine.
Facebook Forum