Predsjednik Kazahstana Kasim-Džomart Tokajev (Qasym-Zhomart Toqaev) je proglasio vanredno stanje u najvećem gradu Almatiju i u Mangistauskoj oblasti na zapadu zemlje, saopšteno je u srijedu, 5. januara.
Na veb stranici predsjednika, objavljeno je da će vanredno stanje na ovim lokacijama trajati do 19. januara, a policijski čas će trajati od 23 naveče do 7 ujutru u tom periodu.
Kazahstanska policija je koristila suzavac i šok-bombe u pokušajima da prekinu proteste hiljada ljudi na ulicama Almatija, najvećeg grada u toj srednjoazijskoj državi, nakon što su se protesti koji su počeli zbog cijena goriva oteli kontroli.
Policija je otvorila vatru u utorak, 4. januara, nakon što su demonstranti odbili da se raziđu, prenosi AFP, procjenivši da je više od 5.000 demonstranata okupljeno na ulicama Almatija.
Tokajev je upozorio demonstrante u video obraćanju da su pozivi za napad na objekte vlade i vojske ilegalni, prenosi kazahstanski servis RSE.
„Vlada neće pasti, ali želimo uzajamno povjerenje i dijalog, a ne konflikt“, rekao je Tokajev 4. januara.
Aplikacije za slanje poruka Telegram, Signal i Whatsapp nisu radile tokom dana, jer je hiljade ljudi izašlo na ulice u mnogim gradovima ove zemlje da izrazi svoje nezadovoljstvo zbog cijena, ali i vlasti.
Protesti su krenuli u nedjelju 2. januara, a sve je počelo u zapadnom gradu Žanaozenu, gdje je 2011. poginulo 16 osoba nakon što su vlasti prekinule štrajk naftnih radnika.
Prvobitni razlog za proteste su povišene cijene komprimovanog gasa, u energetskom srcu zemlje na zapadu Kazahstana, ali potez vlasti da snizi cijene u skladu sa zahtjevima demonstranata ih nije umirio.
Ranije tokom dana, kazahstanska policija je zadržala novinara kazahstanskog servisa RSE, Darhana Umirbekova, u glavnom gradu Nur-Sultanu – samo nekoliko sati nakon što je v.d. šefa biroa RSE u Kazahstanu, Kasim Amanžol, takođe bio zadržan bez objašnjenja.
Manji skupovi su takođe održani u Aktobeu na sjeveru, Šimkentu na jugu, Oralu na zapadu, kao i u glavnom gradu Nur-Sultanu.
Policija je uhapsila više od 20 osoba.
Borci za ljudska prava su ranije upozoravali da je kazahstanski zakon o javnim okupljanjima u suprotnosti sa međunarodnim standardima, jer je prema njemu potrebna dozvola vlasti za bilo kakvo okupljanje.
