Ruske snage su nezakonito pritvarale i mučile stanovnike Hersona i okoline tokom okupacije tog područja između marta i novembra 2022. godine, saopštila je međunarodna organizacija za zaštitu ljudskih prava Hjuman rajts voč (Human rights watch).
"Ruske okupacione snage izvršile su zastrašujuća mučenja i druga zlostavljanja nad stanovnicima Hersona", rekla je Julija Gorbunova, viša ukrajinska istraživačica u HRV-u.
U najnovijem izveštaju objavljenom u četvrtak 13. aprila, HRV je kroz intervjue sa 34 osobe utvrdio da je ljudi mučeni u pritvorskom centru u ulici Teploenerhetikiv u Hersonu koji su lokalni stanovnici nazivali "rupom", kao i o zatvorskom objektu u Perekopskoj ulici i improvizovanim objektima u zgradi opštinske uprave, seoske škole i aerodromskog hangara.
Sagovornici su opisali zlostavljanje koje je uključivalo teška premlaćivanja gumenim palicama, strujne udare, pretnje smrću ili sakaćenjem i korišćenje bolnih položaja pod stresom, navodi HRV i dodaje da pritvorenima nije pružena adekvatna medicinska nega.
Među svedocima su dvanaest bivših zatočenika i 10 članova porodica koji su opisali da su zatočenici bili mučeni ili da su bili svjedoci torture drugih zatočenika, što je u tri prijavljena slučaja rezultiralo njihovom smrću.
HRV piše da su ruske snage u Hersonu usvojile sličan obrazac u ponašanju prema civilima tokom okupacije.
On bi uključivao pretraživanje stana, privođenje ljudi koji u njemu žive na osnovu raznih optužbi u jedan od 20 ili više pritvorskih centara u Hersonu i okolini.
"Pet meseci nakon što su se ruske snage povukle iz Hersona i okolnih područja, još uvek ‘grebemo po površini’ zverstava koje su počinili, a tretman svih ukrajinskih civila u okupiranim oblastima je sve alarmantniji", rekla je Gorbunova.
HRV podseća da je namerno maltretiranje, mučenje ili ubijanje civila ili zarobljenih boraca, namerno nanošenje velikih patnji ili ozbiljnih povreda, ili njihovo protivpravno deportovanje ili premještanje ratni zločin.
"Oni odgovorni za ove užasne radnje ne bi trebalo da ostanu nekažnjeni, a žrtve i njihove porodice treba da dobiju obeštećenje za svoje patnje i informacije o onima koji se još uvek vode kao nestali", naglasila je Gorbunova.
Prema izveštaju HRV-a, ukrajinske vlasti istražuju slučajeve protivpravnog zatvaranja, mučenja i drugog maltretiranja u Hersonu i okolnom regionu tokom ruske okupacije.
Eugen Terešenko, tužilac u jedinici za ratne zločine za Hersonsku oblast, procenjuje da je tokom perioda okupacije bilo 4.000 do 5.000 registrovanih slučajeva zatočenih civila, ali je stvarni broj možda veći.
Herson je bio pod okupacijom ruskih snaga od 2. marta do 11. novembra 2022. godine, kada su ga ukrajinske snage oslobodile.
Samo dan ranije na društvenim mrežama pojavio se video koji navodno prikazuje odsecanje glave ukrajinskom ratnom zarobljeniku. Kijev je objavio da slučaj istražuje kao ratni zločin, dok je Kremlj zatražio verifikaciju autentičnosti snimka.
Međunarodna istražna komisija koju podržava UN u Ukrajini, u izvještaju objavljenom 16. marta, navela je da je Rusija prekršila odredbe međunarodnih ljudskih prava i humanitarnih normi u velikih razmerama, a da neke od njih predstavljaju ratne zločine.
Glavna preporuka komisije bila je da se "sva kršenja i zločini istraže i da odgovorni odgovaraju, bilo na nacionalnom ili međunarodnom nivou".
Rusija je više puta poricala da je počinila zločine ili da je ciljala civile u Ukrajini uprkos brojnim dokazima koji govore suprotno.
