Svjetski mediji i politički komentatori analizirali su šta usvajanje kontroverznog seta zakona u kojima se uvodi kontrola pravosuđa od strane poljskog parlamenta -- zbog čega je Evropska unija zaprijetila suspendovanjem poljskog glasa u evropskim institucijma i drugim sankcijama -- kao i slični potezi mađarske Vlade posljednjih godina znače za evropske vrijednosti i budućnost same Unije, što je bila naša tema na 'Zašto?'.
Financial Times: Uzbuna za EU zbog poljskog klizanja unazad
Evropska unija je od velikog proširenja 2004. godine Poljsku smatrala svojim ponosom, zbog brzorastuće ekonomije, živahne srednje klase i rastućeg uticaja unutar bloka, londonski finansijski dnevnik piše na početku svog izvještaja o usvajanju posljednjeg iz seta zakona u četvrtak:
"U posljednje dvije godine, ona se pretvorila u jednu od najvećih glavobolja samog bloka."
Prijetnja Fransa Timmermansa, drugog čovjeka Evropske komisije, vladi Stranke prava i pravde poljskog predsjednika Jaroslava Kačinskog, o upćivanju zvaničnog upozorenja Varšavi je, nakon izazova koji je Briselu uputio mađarski anti-liberalni premijer Viktor Orban, posljednji u nizu signala da se Evropa suočava sa rastućim populističkim valom sa istoka.
Posjeta američkog predsjednika Donalda Trumpa Poljskoj početkom jula i njegov govor s kojim je podilazio ksenofobičnim tendencijama svojih domaćina su uputili sve pogrešne signale jer mnogi smatraju da su ohrabrili poljske vlasti da brzo proguraju promjene o pravosuđu kroz Parlament:
"Ovi događaji su vjerovatno najviše zastrašujuća manifestacija do sada desničarskog, nacionalističkog, populističkog iliberalizma koji je pustio korjenje u Poljskoj i Mađarskoj."
Mađarska, Poljska i Češka Republika se suočavaju sa finansijskim kaznama Evropske komisije zbog odbijanja da prihvate određeni broj izbjeglica i, mada će osjetiti zadovoljštinu zbog promjene javnog raspoloženja preme izbjeglicama u Njemačkoj, ovaj sukob odražava suštinski sudar vrijednosti, piše londonski dnevnik u uredničkom osvrtu:
"U međuvremenu, ostatak Evropske unije, zabrinut zbog svoje rastuće krhkosti, osjeća se manje spsosobnim nego ikada prije da se suprotstavi rubnim članicama, iako nekoliko država -- posebno Holandija -- pokazuju dovoljno energičnosti i neki se nadaju da bi (francuski predsjednik) Emmanuel Macron mogao preuzeti inicijativu. Belgija je predložila ograničavanje pristupa EU fondovima za Poljsku. I dok Varšava i Budimpešta napadaju EU i njene vrijednosti, sretni su da mogu uzeti njen novac."
Washington Post: Najopasnija prijetnja Zapadu ne dolazi izvana
U govoru tokom posjete Poljskoj, američki predsjednik Donald Trump je demokratiju spominjao samo u prolazu, ali je prijetnje zapadu identificirao na "Jug ili Istok" kao i u "opresivnoj ideologiji", no događaji prethodnih dana su pokazali da je u krivu, piše Ann Applebaum u svom komentaru:
"...Poljska pokazuje da najveća prijetnja Zapadu nije radikalni Islam. Najveća prijetnja nije čak ni vanjska. Ona je unutrašnja. Demokratski izabrana ali anti-liberalna vlada u Poljskoj je u posljednjih nekoliko dana eskalirala napade na sopstveni Ustav..."
Moguće je da će evropske instititucije čak uvesti i sankcije Poljskoj, piše ugledni američki dnevnik, koja je od stuba evropskog jedinstva postala izvor frustracije i ljutnje na Zapadu:
"Tokom četvrt vijeka, pad berlinskog zida i trijumf centralnoevropske demokratije nakon toga su smatrani jednim od najvećih dostignuća Zapada... Poljsko udaljavanje od demokratije će uzdrmati ne samo jedinstvo Zapada već i širu draž i privlačnost Zapada u tim zemljama, dozvoljavajući drugim ‘opresivnim ideologijama’ sa ‘Istoka i Zapada’ da zauzmu njegovo mjesto."
Facebook Forum