Energoinvest kao uvoznik gasa za entitet Federaciju Bosne i Hercegovine (FBiH) potvrdio je za Radio Slobodna Evropa da od Gazprom Exporta nisu došle bilo kakve najave ili informacije koje ukazuju na mogućnost obustave isporuke gasa za FBiH.
“Prema svim raspoloživim podacima i mjerenjima od 9 sati jutros (27. aprila 2022.), gas nesmetano dolazi u FBiH, u dogovorenim količinama i dinamikom koja nam je potvrđena od strane Gazprom Exporta”, kazali su iz Energoinvesta za RSE.
Vezano za pitanje plaćanja gasa u rubljama, iz ove kompanije su naveli da nisu dobili nikakav zahtjev od Gazprom Exporta koji se odnosi na plaćanje u ruskoj valuti te dodali da se od marta 2022. gas plaća u eurima.
"Važno je napomenuti da se ruskim gasom Bugarska snabdijeva pravcem preko Rumunije, Moldavije i Ukrajine, dakle ne samo putem Turskog toka. Dionica Turskog toka koja prolazi kroz Bugarsku dio je tranzitne rute putem koje se gas doprema Srbiji, Mađarskoj, BiH, dijelom Austriji i Hrvatskoj", naveli su iz Energoinvesta.
"Iako bi Bugarska odustala od ruskog gasa malo je vjerovati da bi onemogućila tranzitnu rutu kojom se gas doprema gore pomenutim zemljama. Na kraju krajeva, u Ukrajini je rat, a sve tranzitne rute za transport gasa prema Evropi kroz Ukrajinu funkcionišu i danas", kazali su iz Energoinvesta za RSE.
Obustava isporuka Poljskoj i Bugarskoj
Ruski energetski gigant Gazprom saopštio je da je u srijedu, 27. aprila, zaustavio isporuku gasa Bugarskoj i Poljskoj zbog neplaćanja u rubljama, što je najteži odgovor Kremlja do sada na sankcije koje je Zapad uveo Rusiji zbog invazije na Ukrajinu.
Poljska koja 50 posto svoje potrošnje gasa dobiva preko Gazproma, potvrdila je da su isporuke prekinute.
Bugarski zvaničnici su u jutarnjim satima saopštili da u tom trenutku fizičke isporuke ruskog gasa Bugarskoj nisu obustavljene, a da će kasnije tokom dana biti jasnije da li će se to dogoditi.
Poljska i Bugarska su prve zemlje kojima je glavni evropski snabdjevač prekinuo gas od invazije na Ukrajinu 24. februara u kojoj je ubijeno hiljade ljudi, a milioni njih su raseljeni što izaziva strah od šireg sukoba.
"Gazprom je potpuno obustavio isporuke gasa Bulgargazu (Bugarska) i PGNiG (PGN.VA) (Poljska) zbog izostanka plaćanja u rubljima", navodi se u saopštenju Gasproma, prenosi Reuters.
Gazprom je istovremeno saopštio da nastavlja isporučivanje gasa u Evropu preko Ukrajine u skladu sa zahtjevima klijenata, ali da ima manje takvih zahtjeva u odnosu na prethodni dan, javlja Reuters.
Prema navodima Gazproma isporučeno je 48,7 miliona kubnih metara gasa, u odnosu na 56 miliona kubnih metara 26. aprila.
Reakcija Evropske unije
Šefica Evropske komisije Ursula von der Leyen ocijenila je da je najava Gazproma da jednostrano zaustavi isporuku gasa kupcima u Evropi još jedan pokušaj Rusije da koristi gas kao instrument ucjene.
Ona je poručila da je EU spremna za ovaj scenarij.
"Radili smo na tome da osiguramo alternativne isporuke i najbolje moguće nivoe skladištenja širom EU. Države članice su postavile planove za vanredne situacije upravo za takav scenarij", navela je ona.
Leyen je najavila da je u toku sastanak koordinacione grupe za gas i da se planira koordiniran odgovor EU.
Ruski predsjednik Vladimir Putin zatražio je ranije od evropskih zemlja da plaćaju gas u rubljima nakon što je Zapad zamrznuo rusku imovinu i u velikoj mjeri isključio Moskvu iz zapadnog ekonomskog sistema zbog rata u Ukrajini.
Putin je zahtijevao da zemlje koje on naziva "neprijateljskim" pristanu na shemu prema kojoj bi otvarale račune u Gazprombanci i vršile plaćanja za uvoz ruskog gasa u eurima ili dolarima koji bi se pretvarali u rublje.
Gazprom je ranije naveo da se plaćanja za gas isporučen od 1. aprila moraju vršiti u rubljima o čemu su ugovorne strane blagovremeno obaviještene.
