Prvi put nakon deset godina premijer Crne Gore Milo Đukanović dolazi u zvaničnu posetu Srbiji. Od obnove državnosti Crne Gore do kraja mandata prethodne vlasti između dve države vladali su zategnuti odnosi. Kulminirali su 2008. godine, priznanjem Kosova od strane Crne Gore, kada je Srbija prekinula diplomatske odnose sa Podgoricom, čiju je ambasadorku praktično proterala iz Beograda. Između dveju zemalja tek dolaskom aktuelne vlasti na čelo Srbije počinju da se uspostavlja kurs normalizacije odnosa.
Premijer Crne Gore Milo Đukanović sa svojim domaćinima, premijerom Srbije Ivicom Dačićem, vicepremijerom Aleksandrom Vučićem i šefom države Tomislavom Nikolićem u ponedeljak i utorak razgovara o zajedničkim aplikacijama u fondovima EU i o evrointegracijama dveju zemalja, ali i o konkretizaciji određenih rešenja o kojima je bilo reči tokom septembarske posete premijera Ivice Dačića Crnoj Gori.
Đukanović je u Beogradu poslednji put bio 2003. na sahrani ubijenog premijera Srbije Zorana Đinđića. Neporedno pred posetu je rekao da u Beograd dolazi s "pomućenim osjećanjima":
Posjeta crnogorskog premijera Mila Đukanovića Srbiji, nakon desetogodišnje pauze, udarna je tema dana. Osim što i u Podgorici i u Beogradu to tumače kao znak sve boljih odnosa dvije države i njihovog postavljanja na zdrave, racionalne osnove, od Đukanovićeve posjete u Crnoj Gori očekuju i konkretne rezultate ili makar pomake u rješavanju otvorenih, neriješenih međudržavnih pitanja.
Uspostavljanje platnog prometa između dvije države nakon obnove crnogorske nezavisnosti 2006, markiralo se kao prioritetno, a zbog brojnih barijera koje onemogućavaju brže, jednostavnije i jeftinije poslovanje između Crne Gore i Srbije.
No, osim sistemskih rješenja u sferi politike i ekonomije, kao što je pitanje dvojnog državljanstva i krupnih investicija u putnu infrastrukturu, od Đukanovićeve posjete u Crnoj Gori ima i opipljivijih očekivanja. Tako budvanski Liberali priželjkuju pokretanje procedure za vraćanje arheoloških predmeta iz nekropole otkrivene izgradnjom hotela „Avala“, a koje su odnijeli Karađorđevići.
OPŠIRNIJE...
"Ne mogu da zaboravim Zorana Ðinđića i njegovu sahranu kao povod za jedan od mojih posljednjih boravaka tamo, niti da sakrijem zadovoljstvo što današnja vlast u Srbiji istrajava na njegovoj evropskoj viziji", napomenuo je Ðukanović.
Prvi potpredsednik Vlade Srbije Aleksandar Vučić saopštio je nedavno da se Beograd neće mešati u unutrašnje stvari Crne Gore, sa kojom želi najbolje veze, a premijer Ivica Dačić je tokom septembarske posete Crnoj Gori izjavio da dve zemlje treba da se okrenu budućnosti, što u prethodnom periodu nije činjeno:
"Nismo se bavili suštinom. Bavili smo se deljenjem, a ne traženjem zajedničkih interesa", ocenio je tada Dačić.
Dijana Vukomanović, šefica poslaničke grupe Socijalističke partije Srbije u srpskom parlamentu, kaže da je vlada Srbije nakon dugog perioda zatezanja odnosa sa Crnom Gorom i drugim zemljama u regionu otvorila vrata normalizaciji odnosa između dveju zemalja.
“Mi uvažavamo činjenicu da na ovom prostoru Zapadnog Balkana mi treba da vodimo regionalnu politiku, a ne samo politiku koja je opredeljena nekim nacionalnim interesima; moramo, dakle, voditi politiku koja mora da bude jedinstvena prema našim evropskim integracijama i prema geo-političkoj realnosti. Mislim da je dobra inicijativa bila upravo na strani Srbije, koja je načinila prvi korak i pružila ruku prijateljstva i prema Crnoj Gori i drugim zemljama u regionu – Bosni i Hercegovini, Makedoniji, Hrvatskoj. To je bila jedna ubrzana spoljnopolitička ofanziva, a naišli smo na otvorena vrata u svim tim zemljama. Namerno govorim o ovoj regionalnoj perspektivi zato što je Srbija dugo bila izolovana i usamljena. Upravo zato je pohvalno što je ova vlada našla odlučnosti da pokrene tu regionalnu inicijativu”, kaže Dijana Vukomanović.
Obostrani interes
Mnogo je vremena izgubljeno, čitava jedna decenija, pre nego što se shvatilo da se odnosi moraju graditi ne na epskoj poeziji nego na realosti. Odnosi između Srbije i Crne Gore bili su napeti i u vreme provizorne državne zajednice koju su činile, a kada je Crna Gora proglasila nezavisnost 2006. godine, tadašnji srpski premijer Vojislav Koštunica nije joj čestitao. Dve godine kasnije Beograd će gotovo proterati crnogorsku ambasadorku jer je njena zemlja te godine priznala nezavisnost Kosova.
Iz Crne Gore su i tokom mandata Borisa Tadića stizali prigovori da se on meša u unutrašnje stvari te države. Podgorica je Beogradu početkom 2011. godine uputila protestnu notu zbog dokumenta u kome su tretirani Srbi u regionu, ali i krajem prošle godine, zbog stavova koje je Srbija prosledila Evropskom sudu, a kojima se negiraju crnogorski narod i crkva. Odnosi između dve zemlje otopljavaju tek dolaskom aktuelne vlasti na čelo Srbije.
Lider Srpskog pokreta obnove Vuk Drašković ocenjuje za Radio Slobodna Evropa da je, iako dobar deo duhovne i intelektualne elite u Srbiji još uvek Crnu Goru ne vidi kao nezavisnu državu, iako vladajuća koalicija deluje kao raštimovani orkestar, čelnik stožerne stranke u vladi je kurs odnosa Srbije i Crne Gore okrenuo u smeru razuma i ravnopravnosti.
„Lider Srpske napredne stranke i ljudi oko njega, ili većina ljudi koji ga slede, shvatili su da su odnosi Crne Gore i Srbije bratski i da su, da citiram Mila Đukanovića, najviše bratski kad su zasnovani na obostranom interesu. Mislim da je to jasan kurs da nema paternalističkog odnosa prema Crnoj Gori i da se napušta politika, ili je ispoljena odlučnost za njenim napuštanjem, da je to mlađi brat, zapravo neka manja Srbija koja je sticajem nesrećnih okolnosti proglasila nezavisnost, ali jednoga dana, ko zna možda i brzo, od te nezavisnosti možda i neće biti ništa“, rekao je Drašković.
Upitan da li je Boris Tadić vodio jednu „ćosićevsku“ politiku prema Crnoj Gori Drašković odgovara da je vodio i Tadić i da su je vodile sve garniture posle 5. oktobra.
„A o Miloševiću ja neću da govorim“, rekao je Drašković.
Ova poseta ima simbolički značaj pre svega zbog toga što se prekida period loših odnosa između dve zemlje, ocenjuje za RSE Aleksandar Popov iz Centra za regionalizam te kaže da je sada pred dvema državama rešavanje mnogih otvorenih pitanja.
“U političke probleme moglo bi se ubrojati pitanje građana Crne Gore koji se izjašnjavaju kao Srbi jer smo tu imali utisak da se Srbija previše meša u unutrašnje stvari Crne Gore, a sa druge strane da je crnogorska vlast imala prilično rigidan stav prema svojim građanima koji su se tako izjašnjavali. Tu je i pitanje pitanje dvojnog državljanstva gde su početi pregovori, ali su prekinuti i nikada nisu kasnije nastavljeni. Imamo primer infrastrukturnih objekata kao što su hidroenergetski objekti, a znamo da je pre izvesnog vremena bio spor povodom namere Srbije da gradi hidroelekttranu na Drini bez pitanja Crne Gore. Imamo održavanje pruge Beograd – Bar gde Crnogorci stavljaju ozbiljne primedbe Srbiji da svoj deo ne odražava kako treba i mislim da bi moglo da počne da se razgovara i o unapređenju privredne saradnje, ali i o onoj nameri koja je skoro zaboravljena, a to je da se izgradi auto put koji bi povezovao Crnu Goru sa severom preko Srbije”, rekao je Popov.
Premijer Crne Gore Milo Đukanović sa svojim domaćinima, premijerom Srbije Ivicom Dačićem, vicepremijerom Aleksandrom Vučićem i šefom države Tomislavom Nikolićem u ponedeljak i utorak razgovara o zajedničkim aplikacijama u fondovima EU i o evrointegracijama dveju zemalja, ali i o konkretizaciji određenih rešenja o kojima je bilo reči tokom septembarske posete premijera Ivice Dačića Crnoj Gori.
Đukanović je u Beogradu poslednji put bio 2003. na sahrani ubijenog premijera Srbije Zorana Đinđića. Neporedno pred posetu je rekao da u Beograd dolazi s "pomućenim osjećanjima":
Crna Gora čeka rješenja: Platni promet, državljanstvo i arheološko blago
Crna Gora čeka rješenja: Platni promet, državljanstvo i arheološko blagoPosjeta crnogorskog premijera Mila Đukanovića Srbiji, nakon desetogodišnje pauze, udarna je tema dana. Osim što i u Podgorici i u Beogradu to tumače kao znak sve boljih odnosa dvije države i njihovog postavljanja na zdrave, racionalne osnove, od Đukanovićeve posjete u Crnoj Gori očekuju i konkretne rezultate ili makar pomake u rješavanju otvorenih, neriješenih međudržavnih pitanja.
Uspostavljanje platnog prometa između dvije države nakon obnove crnogorske nezavisnosti 2006, markiralo se kao prioritetno, a zbog brojnih barijera koje onemogućavaju brže, jednostavnije i jeftinije poslovanje između Crne Gore i Srbije.
No, osim sistemskih rješenja u sferi politike i ekonomije, kao što je pitanje dvojnog državljanstva i krupnih investicija u putnu infrastrukturu, od Đukanovićeve posjete u Crnoj Gori ima i opipljivijih očekivanja. Tako budvanski Liberali priželjkuju pokretanje procedure za vraćanje arheoloških predmeta iz nekropole otkrivene izgradnjom hotela „Avala“, a koje su odnijeli Karađorđevići.
OPŠIRNIJE...
Prvi potpredsednik Vlade Srbije Aleksandar Vučić saopštio je nedavno da se Beograd neće mešati u unutrašnje stvari Crne Gore, sa kojom želi najbolje veze, a premijer Ivica Dačić je tokom septembarske posete Crnoj Gori izjavio da dve zemlje treba da se okrenu budućnosti, što u prethodnom periodu nije činjeno:
"Nismo se bavili suštinom. Bavili smo se deljenjem, a ne traženjem zajedničkih interesa", ocenio je tada Dačić.
Dijana Vukomanović, šefica poslaničke grupe Socijalističke partije Srbije u srpskom parlamentu, kaže da je vlada Srbije nakon dugog perioda zatezanja odnosa sa Crnom Gorom i drugim zemljama u regionu otvorila vrata normalizaciji odnosa između dveju zemalja.
“Mi uvažavamo činjenicu da na ovom prostoru Zapadnog Balkana mi treba da vodimo regionalnu politiku, a ne samo politiku koja je opredeljena nekim nacionalnim interesima; moramo, dakle, voditi politiku koja mora da bude jedinstvena prema našim evropskim integracijama i prema geo-političkoj realnosti. Mislim da je dobra inicijativa bila upravo na strani Srbije, koja je načinila prvi korak i pružila ruku prijateljstva i prema Crnoj Gori i drugim zemljama u regionu – Bosni i Hercegovini, Makedoniji, Hrvatskoj. To je bila jedna ubrzana spoljnopolitička ofanziva, a naišli smo na otvorena vrata u svim tim zemljama. Namerno govorim o ovoj regionalnoj perspektivi zato što je Srbija dugo bila izolovana i usamljena. Upravo zato je pohvalno što je ova vlada našla odlučnosti da pokrene tu regionalnu inicijativu”, kaže Dijana Vukomanović.
Obostrani interes
Mnogo je vremena izgubljeno, čitava jedna decenija, pre nego što se shvatilo da se odnosi moraju graditi ne na epskoj poeziji nego na realosti. Odnosi između Srbije i Crne Gore bili su napeti i u vreme provizorne državne zajednice koju su činile, a kada je Crna Gora proglasila nezavisnost 2006. godine, tadašnji srpski premijer Vojislav Koštunica nije joj čestitao. Dve godine kasnije Beograd će gotovo proterati crnogorsku ambasadorku jer je njena zemlja te godine priznala nezavisnost Kosova.
Iz Crne Gore su i tokom mandata Borisa Tadića stizali prigovori da se on meša u unutrašnje stvari te države. Podgorica je Beogradu početkom 2011. godine uputila protestnu notu zbog dokumenta u kome su tretirani Srbi u regionu, ali i krajem prošle godine, zbog stavova koje je Srbija prosledila Evropskom sudu, a kojima se negiraju crnogorski narod i crkva. Odnosi između dve zemlje otopljavaju tek dolaskom aktuelne vlasti na čelo Srbije.
Lider Srpskog pokreta obnove Vuk Drašković ocenjuje za Radio Slobodna Evropa da je, iako dobar deo duhovne i intelektualne elite u Srbiji još uvek Crnu Goru ne vidi kao nezavisnu državu, iako vladajuća koalicija deluje kao raštimovani orkestar, čelnik stožerne stranke u vladi je kurs odnosa Srbije i Crne Gore okrenuo u smeru razuma i ravnopravnosti.
„Lider Srpske napredne stranke i ljudi oko njega, ili većina ljudi koji ga slede, shvatili su da su odnosi Crne Gore i Srbije bratski i da su, da citiram Mila Đukanovića, najviše bratski kad su zasnovani na obostranom interesu. Mislim da je to jasan kurs da nema paternalističkog odnosa prema Crnoj Gori i da se napušta politika, ili je ispoljena odlučnost za njenim napuštanjem, da je to mlađi brat, zapravo neka manja Srbija koja je sticajem nesrećnih okolnosti proglasila nezavisnost, ali jednoga dana, ko zna možda i brzo, od te nezavisnosti možda i neće biti ništa“, rekao je Drašković.
Upitan da li je Boris Tadić vodio jednu „ćosićevsku“ politiku prema Crnoj Gori Drašković odgovara da je vodio i Tadić i da su je vodile sve garniture posle 5. oktobra.
„A o Miloševiću ja neću da govorim“, rekao je Drašković.
Ova poseta ima simbolički značaj pre svega zbog toga što se prekida period loših odnosa između dve zemlje, ocenjuje za RSE Aleksandar Popov iz Centra za regionalizam te kaže da je sada pred dvema državama rešavanje mnogih otvorenih pitanja.
“U političke probleme moglo bi se ubrojati pitanje građana Crne Gore koji se izjašnjavaju kao Srbi jer smo tu imali utisak da se Srbija previše meša u unutrašnje stvari Crne Gore, a sa druge strane da je crnogorska vlast imala prilično rigidan stav prema svojim građanima koji su se tako izjašnjavali. Tu je i pitanje pitanje dvojnog državljanstva gde su početi pregovori, ali su prekinuti i nikada nisu kasnije nastavljeni. Imamo primer infrastrukturnih objekata kao što su hidroenergetski objekti, a znamo da je pre izvesnog vremena bio spor povodom namere Srbije da gradi hidroelekttranu na Drini bez pitanja Crne Gore. Imamo održavanje pruge Beograd – Bar gde Crnogorci stavljaju ozbiljne primedbe Srbiji da svoj deo ne odražava kako treba i mislim da bi moglo da počne da se razgovara i o unapređenju privredne saradnje, ali i o onoj nameri koja je skoro zaboravljena, a to je da se izgradi auto put koji bi povezovao Crnu Goru sa severom preko Srbije”, rekao je Popov.
