Jedan od zahtjeva Evropske komisije postavljenih pred Crnu Goru je da reformiše državnu administraciju unaprijeđujući profesionalizam i depolitizujući upravu, jačanjem transparentnih postavljenja i unapređenja. Taj preduslov ponovo je aktulizovao problem nepotizma u maloj državi u kojoj je ova pojava posebno vidljiva.
Nepotizam je, po definiciji iz Vujaklije, “pojam koji označava ponašanje pojedinaca, najčešće nosilaca političke, ekonomske, vojne ili neke druge moći i uticaja kojim, zbog svog povlašćenog položaja, obezbjeđuje beneficije i druge pogodnosti članovima svoje porodice, rođacima ili njima bliskim osobama u odnosu na druge osobe”.
Činjenje takvih usluga, privatnih ili partijskih, što spada u opis nepotizma ili klijentelizma, nije osobenost Crne Gore, ali je u državi koja broji svega 650 hiljada stanovnika ta pojava mnogo uočljivija. Jedan od koordinatora MANS-a Dejan Milovac kaže da je ona posebno ogoljena u nekim opštinama.
"Opština Budva, na primjer, predstavlja jedan od najdrastičnijih primjera koji pokazuju do koje mjere je Crna Gora zarobljena država. MANS je istraživao slučaj Svetozara Marovića i njegove familije koji su praktično zarobili proces odlučivanja na lokalnom nivou, pogotovo u prostornom planiranju i urbanizmu. Tu ne postoji političke volje niti institucije koje maju dovoljno snage da se odupru jednom takvom ponašanju javnih funkcionera tako porodično povezanih i sa vezama sa građevinskim tajkunima, konkretno kada govorimo o Budvi", kaže Milovac.
Svetozarevo na moru
Milan Radović, foto: Savo PrelevićMarovićev rođeni brat Dragan je potpredsjednik Skupštine opštine Budva, zadužen za finansije, njegova kćerka glavna je menadžerka opštine, a njegova strina Mirjana načelnica područne jedinice uprave za nekretnine.
Marovići nijesu jedini primjer koji su mediji često uzimali kao slikovit primjer. Puno se govorilo i pisalo i o nepotizmu u pravosuđu.
Tako je na primjer bivši predsjednik Višeg suda u Podgorici Milan Radović, koji je danas na čelu ZIKS-a, nabliže srodnike ostavio u pravosuđu.
Njegova kćerka je nakon tri godine pripravničkog staža izabrana za zamjenika osnovnog tužioca, dok mu se supruga nalazi na funkciji zamjenika vrhovnog državnog tužioca.
Radovićev brat od strica Zoran Radović, dugogodišnji sudija, izabran je za predsjednika Osnovnog suda u Podogorici, gdje je stručna saradnica njegova supruga.
U srodničkoj vezi su i ministar pravde Miraš Radović i bivša specijalna tužiteljka za organizovani kriminal Stojanka Radović, čiji je muž rođeni brat ministra pravde Novo Radović. Novo Radović je, kako pišu mediji, novi vršilac dužnosti direktora Poreske uprave.
Politički direktor Demokratske partije socijalista Predrag Sekulić kaže da ne misli da u Crnoj Gori ima više nepotizma nego u drugim zemljama.
"Istini za volju, mi smo malo društvo manje više svi se znaju između sebe ali ono što jeste problem je nešto što je problem, druge vrste. Taj problem je to što je neko zakinut za svoju karijeru zato što je brat, sestra, supruga ili bliski rođak nekoga ko je već napravio karijeru, najčešće u politici ili nekim drugim poslovima. Tako da mislim, da iako smo mi mnogo vidljiviji kao malo društvo mislim da tog nepotizma nema više nego u drugim državama. Ako ste oženjeni vi automatski imate veze sa 32 prezimena u Crnoj Gori i to je nešto što je realnost", kaže Sekulić.
Dejan Milovac ipak smatra da su nepotizam i klijentelizam mehanizmi preko kojih se država zarobljava i tome se, kako on kaže, mora stati na put. Presudna je, tvrdi Milovac, politička volja.
"Izuzetno jasna politička volja. Ali ne na nivou neke retorike, kako smo od Vlade do sada imali priliku da čujemo već ona koja će biti potkrijepljena konkretnim rezultatima koji se ogledaju i u istragama i u konačnim presudama i za konflikt interesa i za zloupotrebu službenog položaja i za korupciju i organizovani kriminal koji su negdje posljedica takvog naših javnih funkcionera", zaključuje Milovac.
Nepotizam je, po definiciji iz Vujaklije, “pojam koji označava ponašanje pojedinaca, najčešće nosilaca političke, ekonomske, vojne ili neke druge moći i uticaja kojim, zbog svog povlašćenog položaja, obezbjeđuje beneficije i druge pogodnosti članovima svoje porodice, rođacima ili njima bliskim osobama u odnosu na druge osobe”.
Činjenje takvih usluga, privatnih ili partijskih, što spada u opis nepotizma ili klijentelizma, nije osobenost Crne Gore, ali je u državi koja broji svega 650 hiljada stanovnika ta pojava mnogo uočljivija. Jedan od koordinatora MANS-a Dejan Milovac kaže da je ona posebno ogoljena u nekim opštinama.
"Opština Budva, na primjer, predstavlja jedan od najdrastičnijih primjera koji pokazuju do koje mjere je Crna Gora zarobljena država. MANS je istraživao slučaj Svetozara Marovića i njegove familije koji su praktično zarobili proces odlučivanja na lokalnom nivou, pogotovo u prostornom planiranju i urbanizmu. Tu ne postoji političke volje niti institucije koje maju dovoljno snage da se odupru jednom takvom ponašanju javnih funkcionera tako porodično povezanih i sa vezama sa građevinskim tajkunima, konkretno kada govorimo o Budvi", kaže Milovac.
Svetozarevo na moru
Svetozar Marović je potpredsjednik Vlade i vladajuće Demokratske partije socijalista, a pojedini mediji su Budvu, opštinu u kojoj živi cinično nazivali Svetozarevo na moru.
Marovići nijesu jedini primjer koji su mediji često uzimali kao slikovit primjer. Puno se govorilo i pisalo i o nepotizmu u pravosuđu.
Tako je na primjer bivši predsjednik Višeg suda u Podgorici Milan Radović, koji je danas na čelu ZIKS-a, nabliže srodnike ostavio u pravosuđu.
Njegova kćerka je nakon tri godine pripravničkog staža izabrana za zamjenika osnovnog tužioca, dok mu se supruga nalazi na funkciji zamjenika vrhovnog državnog tužioca.
Radovićev brat od strica Zoran Radović, dugogodišnji sudija, izabran je za predsjednika Osnovnog suda u Podogorici, gdje je stručna saradnica njegova supruga.
Dejan Milovac ocjenjuje da su nepotizam i klijentelizam mehanizmi preko kojih se država zarobljava.
U srodničkoj vezi su i ministar pravde Miraš Radović i bivša specijalna tužiteljka za organizovani kriminal Stojanka Radović, čiji je muž rođeni brat ministra pravde Novo Radović. Novo Radović je, kako pišu mediji, novi vršilac dužnosti direktora Poreske uprave.
Politički direktor Demokratske partije socijalista Predrag Sekulić kaže da ne misli da u Crnoj Gori ima više nepotizma nego u drugim zemljama.
"Istini za volju, mi smo malo društvo manje više svi se znaju između sebe ali ono što jeste problem je nešto što je problem, druge vrste. Taj problem je to što je neko zakinut za svoju karijeru zato što je brat, sestra, supruga ili bliski rođak nekoga ko je već napravio karijeru, najčešće u politici ili nekim drugim poslovima. Tako da mislim, da iako smo mi mnogo vidljiviji kao malo društvo mislim da tog nepotizma nema više nego u drugim državama. Ako ste oženjeni vi automatski imate veze sa 32 prezimena u Crnoj Gori i to je nešto što je realnost", kaže Sekulić.
Dejan Milovac ipak smatra da su nepotizam i klijentelizam mehanizmi preko kojih se država zarobljava i tome se, kako on kaže, mora stati na put. Presudna je, tvrdi Milovac, politička volja.
"Izuzetno jasna politička volja. Ali ne na nivou neke retorike, kako smo od Vlade do sada imali priliku da čujemo već ona koja će biti potkrijepljena konkretnim rezultatima koji se ogledaju i u istragama i u konačnim presudama i za konflikt interesa i za zloupotrebu službenog položaja i za korupciju i organizovani kriminal koji su negdje posljedica takvog naših javnih funkcionera", zaključuje Milovac.
