Da bi se došlo do sporazuma o odnosima države i crkve u Crnoj Gori, o čemu se opširno govori i iz vladinih ali i crkvenih krugova, potrebni su određeni preduslovi, tvrde vlasti, dok u SPC-u smatraju da nema pravnih prepreka za dijalog sa državom.
Sudeći po izjavama premijera Igora Lukšića i predsjednika parlamenta Ranka Krivokapića, neće skoro započeti razgovori o odnosima države i crkve u Crnoj Gori.
Za Igora Lukšića, problematična je organizacija Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori koja se sastoji od Mitropolije i tri eparhije, problem nepriznavanja crnogorske nacije i jezika od strane srpske crkve, te da sa tog aspekta sporazum neće biti postignut ni za vrijeme mandata ove, a možda ni sljedeće Vlade.
Za šefa parlamenta Ranka Krivokapića Srpska crkva je nelegalan subjekt u Crnoj Gori jer nije registrovana i smatra da bi bilo kakvom sporazumu trebalo da prethodi registracija crkve u Crnoj Gori.
Na drugoj strani, koordinator Pravnog savjeta Mitropolije crnogorsko primorske Srpske pravoslavne crkve Velibor Džomić ocjenjuje da su odnosi između crkve i države složeni svuda, a ne samo u Crnoj Gori.
Međutim, on kaže da svi preduslovi koje poznaju i nameću međunarodno pravo i važeće državno zakonodavstvo Crne Gore postoje, da bi se otpočeo dijalog o sporazumu odnosa države i crkve.
Velibor Džomić
"Činjenica je da postoji crkva, činjenica je da postoje druge vjerske zajednice, činjenica je da postoji već potpisan temeljni ugovor sa Svetom stolicom i činjenica je da postoji obaveza države Crne Gore da u procesu evropskih integracija konačno ukine komunistički zakon o pravnom položaju vjerskih zajednica iz 1977 . Dakle, nema prethodnih pitanja, ukoliko to posmatramo sa stanovišta važećih normi koje su obavezujuće za svaku vladu Crne Gore, bez obzira u kakvom je ona trenutno sastavu", tvrdi Džomić.
Na pitanje šta sprječava početak razgovora države i Mitropolije Srpske crkve u Crnoj Gori o međusobnim odnosima, Džomić kaže da su u pitanju političke kombinatorike na koje crkva ne želi da utiče.
"Očevidno je da postoje određeni politički razlozi na koje crkva niti hoće niti može da utiče. Crkva je dužna da čuva svoj identitet, svoje kanonsko ustrojstvo, svoju unutrašnju autonomiju – sve ono što nju čini crkvom u ovom trenutku i kroz istoriju i u budućnosti. Mislim da su više u pitanju političke kombinatorike raznih opcija nego što su u pitanju neki pravno utemeljeni, pa čak i logički i zdravorazumski razlozi", kaže Džomić.
Podsticanje konflikata
Takođe, jedan od subjekata koji traži uređenje odnosa sa državom je Crnogorska pravoslavna crkva, koja insistira da država upravo sa tom crkvom treba da najprije otpočne razgovore.
Pravni zastupnik Crnogorske pravoslavne crkve Željko Tomović kaže da od tog odnosa treba da zavisi ravnopravnost i ostalih vjerskih organizacija.
"Uređenje odnosa mora početi od uređenja odnosa sa Crnogorskom pravoslavnom crkvom koja je kičma državnosti Crne Gore.
To je ono što vlast i opozicija u Crnoj Gori treba da razumiju. Državnost Crne Gore u duhovnom, ali i u praktičnom smislu, proistekla je iz autokefalnosti Crnogorske pravoslavne crkve čije je sjedište bilo u Cetnjskom manastiru. Ko sada gazduje Cetinjskim manastirom svima nama je jasno i isto tako je jasno da se to čini bez ikakvog zakonskog osnova. U skladu sa tim odnosom postiže se dalje ravnopravnost ostalih subjekata vjerskih odnosa. Dakle, u odnosu na uređenje odnosa sa Crnogorskom pravoslavnom crkvom dalje se postiže ravnopravnost ostalih subjekata vjerskih odnosa u Crnoj Gori", naglašava Tomović.
Tomović navodi da Crnogorska pravoslavna crkva treba da ima poseban poseban karakterističan status, ali da to znači i status monopola. Komentarišući dosadašnji rad na odnosima sa crkvom, Tomović kaže da se radi o potpuno pogrešnoj metodologiji.
"Dosadašnja metodologija uređivanja ovih odnosa potpuno je
pogrešna do te mjere da lično sumnjam da je u pitanju neznanje a smatram da je u pitanju svjesno podsticanje konflikta od strane političara i podrška velikosrpskom projektu", navodi Tomović.
Uz informaciju o početku neformalnih razgovora o odnosima države i crkve u Crnoj Gori pokrenute su i medijske špekulacije prema kojima se navodno priprema autonomija Mitropolije crnogorsko-primorske koja će biti organizaciono samostalna u odnosu na Sabor Srpske crkve.
Za takvo rješenje crkvenog spora, prema pisanju beogradskog Blica, u Crnoj Gori lobiraju ruski biznismeni koji osim poslova u Crnoj Gori imaju i odlične odnose sa vlastima u Podgorici, ali i određenim krugovima u Ruskoj crkvi.
Uz to, crkvenim odnosima u Crnoj Gori bavio se i američki Stejt dipartment koji je u dokumentu konstatovao da je u tim odnosima najveći problem restitucija vjerske imovine.
Sudeći po izjavama premijera Igora Lukšića i predsjednika parlamenta Ranka Krivokapića, neće skoro započeti razgovori o odnosima države i crkve u Crnoj Gori.
Za Igora Lukšića, problematična je organizacija Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori koja se sastoji od Mitropolije i tri eparhije, problem nepriznavanja crnogorske nacije i jezika od strane srpske crkve, te da sa tog aspekta sporazum neće biti postignut ni za vrijeme mandata ove, a možda ni sljedeće Vlade.
Za šefa parlamenta Ranka Krivokapića Srpska crkva je nelegalan subjekt u Crnoj Gori jer nije registrovana i smatra da bi bilo kakvom sporazumu trebalo da prethodi registracija crkve u Crnoj Gori.
Na drugoj strani, koordinator Pravnog savjeta Mitropolije crnogorsko primorske Srpske pravoslavne crkve Velibor Džomić ocjenjuje da su odnosi između crkve i države složeni svuda, a ne samo u Crnoj Gori.
Međutim, on kaže da svi preduslovi koje poznaju i nameću međunarodno pravo i važeće državno zakonodavstvo Crne Gore postoje, da bi se otpočeo dijalog o sporazumu odnosa države i crkve.
Na pitanje šta sprječava početak razgovora države i Mitropolije Srpske crkve u Crnoj Gori o međusobnim odnosima, Džomić kaže da su u pitanju političke kombinatorike na koje crkva ne želi da utiče.
"Očevidno je da postoje određeni politički razlozi na koje crkva niti hoće niti može da utiče. Crkva je dužna da čuva svoj identitet, svoje kanonsko ustrojstvo, svoju unutrašnju autonomiju – sve ono što nju čini crkvom u ovom trenutku i kroz istoriju i u budućnosti. Mislim da su više u pitanju političke kombinatorike raznih opcija nego što su u pitanju neki pravno utemeljeni, pa čak i logički i zdravorazumski razlozi", kaže Džomić.
Podsticanje konflikata
Takođe, jedan od subjekata koji traži uređenje odnosa sa državom je Crnogorska pravoslavna crkva, koja insistira da država upravo sa tom crkvom treba da najprije otpočne razgovore.
Pravni zastupnik Crnogorske pravoslavne crkve Željko Tomović kaže da od tog odnosa treba da zavisi ravnopravnost i ostalih vjerskih organizacija.
"Uređenje odnosa mora početi od uređenja odnosa sa Crnogorskom pravoslavnom crkvom koja je kičma državnosti Crne Gore.
Uređenje odnosa mora početi od uređenja odnosa sa Crnogorskom pravoslavnom crkvom koja je kičma državnosti Crne Gore, kažu u ovoj crkvi.
To je ono što vlast i opozicija u Crnoj Gori treba da razumiju. Državnost Crne Gore u duhovnom, ali i u praktičnom smislu, proistekla je iz autokefalnosti Crnogorske pravoslavne crkve čije je sjedište bilo u Cetnjskom manastiru. Ko sada gazduje Cetinjskim manastirom svima nama je jasno i isto tako je jasno da se to čini bez ikakvog zakonskog osnova. U skladu sa tim odnosom postiže se dalje ravnopravnost ostalih subjekata vjerskih odnosa. Dakle, u odnosu na uređenje odnosa sa Crnogorskom pravoslavnom crkvom dalje se postiže ravnopravnost ostalih subjekata vjerskih odnosa u Crnoj Gori", naglašava Tomović.
Tomović navodi da Crnogorska pravoslavna crkva treba da ima poseban poseban karakterističan status, ali da to znači i status monopola. Komentarišući dosadašnji rad na odnosima sa crkvom, Tomović kaže da se radi o potpuno pogrešnoj metodologiji.
"Dosadašnja metodologija uređivanja ovih odnosa potpuno je
pogrešna do te mjere da lično sumnjam da je u pitanju neznanje a smatram da je u pitanju svjesno podsticanje konflikta od strane političara i podrška velikosrpskom projektu", navodi Tomović.
Uz informaciju o početku neformalnih razgovora o odnosima države i crkve u Crnoj Gori pokrenute su i medijske špekulacije prema kojima se navodno priprema autonomija Mitropolije crnogorsko-primorske koja će biti organizaciono samostalna u odnosu na Sabor Srpske crkve.
Za takvo rješenje crkvenog spora, prema pisanju beogradskog Blica, u Crnoj Gori lobiraju ruski biznismeni koji osim poslova u Crnoj Gori imaju i odlične odnose sa vlastima u Podgorici, ali i određenim krugovima u Ruskoj crkvi.
Uz to, crkvenim odnosima u Crnoj Gori bavio se i američki Stejt dipartment koji je u dokumentu konstatovao da je u tim odnosima najveći problem restitucija vjerske imovine.