Crnogorski zvaničnici koji se se oglasili povodom ruskog priznavanja separatističkih oblasti Luganjska i Donjecka, iskazali su punu podršku suverenitetu Ukrajine i saopštili da je Crna Gora uz zapadne partnere u pokušaju zaustavljanja dalje eskalacije rusko ukrajinske krize.
Predsjednik Rusije Vladimir Putin je 21. februara potpisao ukaz o priznanju samostalnosti dvije separatističke regije na istoku Ukrajine i odobrio slanje ruskih vojnika u te oblasti.
Prvi se, nekoliko sati nakon Putinove odluke, podrškom Ukrajini oglasio predsjednik Crne Gore Milo Đukanović.
Premijer u ostavci Zdravko Krivokapić i prosrpske partije, uključujući Demokratski front, još se nijesu oglasili.
Abazović i Đukanović podržali Ukrajinu
Na fonu Đukanovićeve podrške je i reakcija vicepremijera u ostavci, Dritana Abazovića.
Abazović je ocijenio da odluke Ruske Federacije, u odnosu na Ukrajinu, kojima se priznaju samoproglašene Donjecka i Luganjska oblast, narušavaju bezbjednost i međunarodno pravo.
On je na Tviteru napisao da Crna Gora stoji čvrsto uz NATO saveznike i Evropsku uniju (EU) u želji da doprinese rješavanju krize i očuvanju teritorijalnog integriteta svake države.
Oglasilo se i Ministarstvo vanjskih poslova (MVP) Crne Gore ocjenom da odluka Rusije predstavlja kršenje suvereniteta i teritorijalnog integriteta Ukrajine, sporazuma iz Minska i međunarodnog prava. I MVP ističe da je Crna Gora ujedinjena sa EU i NATO saveznicima u podršci Ukrajini.
I doskorašnji vicepremijer Abazović i ministar vanjskih poslova Đorđe Radulović su u političkom sukobu sa odlazećim premijerom Zdravkom Krivokapićem, čija Vlada je 4. februara smijenjena upravo na zahtjev Abazovića. Krivokapić je uoči izglasavanja nepovjerenja Vladi optužio Radulovića da mjesecima priprema formiranje nove Vlade.
Iz odlazeće Vlade Zdravka Krivokapića mjesecima se niko na upite Radija Slobodna Evropa (RSE) nije oglašavao povodom rusko ukrajinske krize, koja se dodatno zakomplikovala kada je Rusija krajem novembra prošle godine počela da gomila trupe duž granica sa Ukrajinom.
Ćute odlazeći premijer blizak crkvi i partija bliska Rusiji
RSE nije ni 22. februara dobio odgovor iz kabineta odlazećeg premijera Krivokapića, kao ni od dvije najjače partije bivše vladajuće većine, prosrpskog i proruskog Demokratskog fronta (DF) i Demokrata komentar najnovijih dešavanja u vezi sa rusko ukrajinskom krizom.
Dio DF blizak je zvaničnom Beogradu i Moskvi a Krivokapić i veći dio odlazeće Vlade Srpskoj pravoslavnoj crkvi koja je ima jake veze sa Ruskom pravoslavnom crkvom, koja podržava Vladimira Putina.
U julu prošle godine Andrija Mandić i Milan Knežević su poslednji put zvanično boravili u Moskvi na poziv predsjednika Komiteta za međunarodnu saradnju ruske Dume, Leonida Sluckog.
Đukanović na meti kritika zbog 'dvostrukih standarda'
Iako se iz DF nijesu javno odredili prema ruskom priznanju separatističkih oblasti na istoku Ukrajine, jedan od lidera Milan Knežević je reagovao na podršku koju su Ukrajini uputili Đukanović i Abazović.
On je na Twiteru napisao da od njih očekuje "da osude akt jednostranog priznanja Kosova koji je nastao poslije NATO agresije na Saveznu Republiku Jugoslaviju 1999. godine".
Čelnici DF su se slijedeći politiku zvaničnog Beograda oštro protivili da Crna Gora prizna nezavisnost Kosova. Crna Gora je priznala Kosovo 2008. godine, kada je na njenom čelu bila Đukanovićeva Demokratska partija socijalista.
Đukanovićeva nedvosmislena podrška suverenitetu Ukrajine i osuda ruskog priznanje Donjecka i Luganjska izazvala je oštre reakcije i na društvenim mrežama u kojima se crnogorski predsjednik, nerijetko uz uvrede, proziva “što isti princip nije imao i u vezi sa priznanjem Kosova“.
Crnogorska opozicija uz Ukrajinu
Povodom ruskog priznanja separatističkih regija na istoku Ukrajine, od parlamentarnih stranaka oglasile su se opozicione, procrnogorske Socijaldemokratska partija (SDP) i Liberalna partija (LP).
Funkcioner SDP Borislav Banović za RSE kaže da rusko priznanje Donjecka i Luganjska predstavlja završni čin imperijalnog plana Rusije iz prošlosti da pripoji okolne narode i teritorije.
“Žalimo što se takav scenario dešava u 21. vijeku u Evropi ali sve je počelo kada je vještački izazvan sukob prije desetak godina u tom regionu i sada imamo epilog. Podržavamo Ukrajinu i sve druge države da zaštite svoj suverenitet i teritorijalni integritet. Ovakve krize se rješavaju dijalogom a ne tenkovima, sa bilo čije strane“, zaključuje Banović.
iz LP su saopštili da iskazuju čvrstu podršku prijateljskoj Ukrajini, njenom suverenitetu i nezavisnosti i svim njenim građanima koji se nalaze pred istorijskim izazovom.
Kako je počelo da se komplikuje u odnosima Crne Gore sa Rusijom?
Crna Gora i nakon proglašenja nezavisnosti 2006. godine imala dobre odnose sa Rusijom sve do 2014. kada se slijedeći spoljnopolitički kurs EU pridružila sankcijama koje je Brisel uveo Moskvi, zbog aneksije Krima.
Odnosi su se dodatno pogoršali nakon što je 2017. godine Crna Gora postala članica NATO zbog čega je Rusija oštro kritikovala tadašnju crnogorsku vlast Demokratske partije socijalista, a posebno predsjednika Mila Đukanovića.
Ambasada Ukrajine u Crnoj Gori zahvalila je Đukanoviću, Abazoviću i MVP-a na podršci.
