Spomenik vojvodi Mirku Petroviću gotovo je završen a svečano će biti otkriven u ponedjeljak 31. jula.
Proteklih dana postavljeni su postament i konstrukcija a ostaje još da obelisk bude izliven zlatnom bojom.
Ovaj događaj ima istorijsku, umjetničku ali i političku dimenziju zbog čega ga prate brojne političke kontroverze.
Uoči svečanog otkrivanja spomenika Mirku Petroviću, predstavniku dinastije Petrović i velikom crnogorskom vojskovođi u borbama za oslobođenje Crne Gore od Otomanske imperije, u Podgorici su se sastali gradonačelnik Slavoljub Stijepović i princ Nikola Petrović Njegoš koji je nakon tog susreta kazao da se spomenici mogu rušiti ali da se istorija uvijek vraća.
Autor obeliska posvećenog vojvodi Mirku, poznati crnogorski umjetnik Dimitrije Popović kaže da je bio izazov pomiriti i spojiti neke elemente starog spomenika sa novom koncepcijom te da u simboličkom smislu spomenik jeste jedna vrsta priznanja borbi za slobodu crnogorskog naroda i za vječnost crnogorske države.
Popović ukazuje i na još jedan simbolički element kada je forma spomenika u pitanju i njegovu uklopljenost u atmosferu Trga nezavisnosti.
"Forma tog obeliska podsjeća na formu mača, na neki način izvedena je iz forme mača jer Crna Gora je kroz svoju dugu i burnu istoriju pokazala da se sloboda mačem dobija i mačem brani. Tako da su sve to aspekti koji se vezuju uz tu jednostvanu formu koja, čini mi se pomiruje one vizuelne aspekte trga i lijepo harmonira sa svim elementima koji čine karakter Trga nezavisnosti", ističe Popović.
Stari spomenik vojvodi Mirku Petroviću sagrađen je 1886. godine u Podgorici gdje je ostao do 1919. godine, kada su ga srušili i bacili u Moraču "bjelaši", odnosno zagovornici bezuslovnog prisajedinjenja Crne Gore Srbiji.
U to vrijeme srušeni su i ostali spomenici koji su podsjećali na vladavinu kralja Nikole, koji je poslije Prvog svjetskog rata bio detronizovan.
Inače dio političke javnosti i građana protivi se postavljanju spomenika vojvodi Mirku zbog događaja u istoriji poznatog kao "Pohara Kuča" odnosno ubistva više stotina pripadnika tog plemena u dva napada crnogorske vojske pod komandom vojvode Mirka Petrovića.
Jedno od pitanja autoru spomenika Dimitriju Popoviću bilo je da li je kada je govorio o simbolici mača mislio upravo na taj istorijski događaja i ulogu vojvode Mirka u njemu.
"Ja sam govorio o maču kao simbolu svake država koja je sticala svoju samostalnost, koja je izborila svoj status i integritet i to nije u pitanju samo Crna Gora i to govori o simbolici da se sloboda koja se stiče dobija borboma i tako se brani. Dakle, ne odnosi se na ovaj delikatni momenat, odnosno na vojvodu Mirka i na ove problematične stvari u vezi sa plemenom Kuči i tako dalje", kaže Popović.
Radio Slobodna Evropa je pitao građane Podgorice Ivanu Novović, Čedomira Pipera i Branka Ivanovića šta misle o izgledu spomenika kao i odluci gradskih vlasti da bude postavljen na centralnom gradskom trgu:
Visina spomenika vojvodi Mirku Petroviću je deset metara, izgrađen je u kamenu, u vidu obeliska sa postamentom na kojemu piše: "Velikom vojvodi Mirku Petroviću Njegošu, 1820–1867 i crnogorskim junacima učesnicima oslobodilačkih ratova 1853, 1862, 1876–1878".
Piše i da je spomenik "podignut po uzoru na prvobitni koji je otkriven 8. novembra 1886. godine, a srušen 6. januara 1919. godine”.
Facebook Forum