Više od 40 zemalja zatražilo je nezavisnu međunarodnu istragu o smrti ruskog opozicionog lidera Alekseja Navaljnog, rekaviši da predsjednik Rusije Vladimir Putin snosi konačnu odgovornost.
Članice Evropske unije, Sjedinjene Države, Britanija, Ukrajina, Australija, Kanada, Novi Zeland i Norveška nalaze se među zemljama koje su u Vijeću za ljudska prava Ujedinjenih nacija izrazile ogorčenje zbog smrti Navaljnog.
Četrdesetsedmogodišnji Navaljni, koji je umro u arktičkom zatvoru pod misterioznim okolnostima, sahranjen je 1. marta na groblju u Moskvi. Najmanje 120 osoba je uhapšeno u Rusiji zbog učešća na skupovima u čast sećanja na njega.
"Ogorčeni smo smrću ruskog opozicionog političara Alekseja Navaljnog, za koju konačnu odgovornost snose predsjednik Putin i ruske vlasti", rekla je u ime 43 zemlje ambasadorica EU Lotte Knudsen tijelu UN-a za ljudska prava.
"Rusija mora dozvoliti nezavisnu i transparentnu međunarodnu istragu o okolnostima njegove iznenadne smrti. Neočekivana i šokantna smrt gospodina Navaljnog još je jedan znak ubrzane i sistematske represije u Rusiji."
Zemlje su rekle da su duboko zabrinuti zbog "sistematskog razbijanja civilnog društva" i represije političke opozicije u Rusiji i inostranstvu.
Pozvali su Rusiju da, odmah i bezuslovno, oslobodi sve političke zatvorenike, branitelje ljudskih prava, novinare i antiratne aktiviste koji su pritvoreni zbog mirnog ostvarivanja svojih ljudskih prava i protivljenja ruskom ratu u Ukrajini.
"Pozivamo Rusku Federaciju da okonča ovu klimu nekažnjivosti i stvori sigurno okruženje za političku opoziciju i kritičke glasove", navodi se u saopštenju.
Također su pozvali Rusiju da "ukine opresivno zakonodavstvo i okonča političku zloupotrebu pravosuđa".
"Rusko političko rukovodstvo i vlasti moraju biti pozvani na odgovornost", rekla je Knudsen.
"Navaljnijeva hrabrost, požrtvovanost i nepokolebljiva posvećenost pravdi, slobodi i demokratiji nikada neće biti zaboravljeni."
Navaljni je preminuo 16. februara posle godina zatočeništva tokom kojih je proveo više od 300 dana u samicama, uskraćivana mu je medicinska njega, žalio se da je bio podvrgnut lišavanju sna i još mnogo toga. Ruski sudovi odbili su više od 40 pritužbi koje je podneo zbog navodnog zlostavljanja.
Evropski parlament je dan prije sahrane usvojio rezoluciju u kojoj se za smrt Navaljnog krivi država Rusija i predsednik Vladimir Putin.
U vrijeme smrti, ovaj istaknuti kritičar Kremlja, služio je 19-godišnju kaznu zbog optužbi za ekstremizam koji su on, njegove pristalice, zapadni zvaničnici i drugi nazvali politički motiviranim. Pristalice Navaljnog vjeruju da je ubijen, a njegova udovica Julija je obećala da će nastaviti posao svog supruga.
