Rasprodaja 'porodičnog srebra' u Tivtu?

Već mjesecima se govori o namjeri Vlade Crne Gore da proda ili da u dugoročni zakup aerodrom u Tivtu. Ono što Vlada zove valorizacijom, Vladini protivnici nazivaju rasprodajom „porodičnog srebra“. S kim Vlada pregovara, da li će ići na direktnu pogodbu ili će raspisati tender, da li je veća šteta ili korist za državu od potencijalne prodaje aerodroma u Tivtu koji bilježi rekorde - pitanja su za koja javnost traži odgovore.

Niz pitanja je otvoreno o posljedicama potencijalne privatizacije još jednog državnog monopola, kada je prije par mjeseci premijer Duško Marković najavio davanje u dugoročni zakup aerodroma „Tivat“, jednog od svega dva aerodroma u Crnoj Gori. Obrazlažući taj potez Vlade, premijer Marković je tada saopštio da je cilj veća funkcionalnost aerodroma: „Pokušaćemo posebno Aerodrom Tivat da valorizujemo kroz model dugoročnog zakupa. Postoje ozbiljna interesovanja kredibilnih, svjetskih kompanija. Mi sa Svetskom bankom radimo na projektovanju modela, mislim da će to biti veoma brzo i tada ćemo izaći sa konkretnim predlogom“.

Od ove izjave premijera u maju ove godine, ne prestaju spekulacije o tome ko je sve zainteresovan za zakup aerodroma u Tivtu i s kim Vlada pregovara, da li će i kada raspisati tender. Vlada Crne Gore se povodom aerodroma u Tivtu posljednji put obratila javnosti, kada je demantovala i ocjenila neistinitim medijske napise u kojima je bilo navedeno - da je glavni kandidat za preuzimanje najprometnijeg aerodroma arapski investitor, inače vlasnik elitnog turističkog centra Porto Montenegro. U nezvaničnom medijskom napisu je bilo rečeno da su Arapi zainteresovani da tivatska vazdušna luka bude dostupna turističkoj eliti. Vlada je navode o pregovorima sa Arapima nazvala izmišljotinama, odbacila tvrdnje o bilo kakvim pregovorima, ali potvrdila da „Ministarstvo saobraćaja razmatra opcije pune valorizacije aerodromskih potencijala sa kredibilnim međunarodnim finasijskim institucijama“.

Inače aerodromu Tivat je već dugi niz godina potrebno proširenje, potpuna rekonstrukcija, odnosno ulaganje velikog novca. I pored zastarjelosti i ostalih nedostataka, vazdušna luka Tivat dnevno opslužuje do 50 aviona sa više od 10 hiljada putnika, a očekuje se da već u septembru kroz tivatski aerodrom krajem septembra prođe milioniti putnik.

Da li treba prodavati ovaj monopol, kolike bi bile koristi, a kolike štete, pitali smo za procjenu direktora Aerodroma Crne Gore Milovana Đuričkovića koji upravlja aerodromim posljednih petnarst godina. Đuričković je jasan da aerodromi mogu sami sebe da razviju: „Nisam u posjedu nikakvih zvaničnih informacija, mimo onih koje su prisutne ovih dana u javnosti. Moj početni stav je, da sam za onu soluciju ili varijantu koja donosi jedan euro više Crnoj Gori, njenoj privredi i stanovništvu. Mogu da konstatujem čvrsto da Aerodromi Crne Gore su zdrava i sposobna firma da sama sebe razvija. Posjeduje svu projektnu dokumentaciju koja je nužna za izgradnju modernog terminala i svih drugih pratećih sadržaja na aerodromu Tivat. Ali svakako to ne mora biti i optimalno rješenje. Na nama je da vodimo poslovnu politiku u preduzeću, na nama je da vodimo računa o razvoju i da ga projektujemo a na Vladi i drugim državnim organima je da odlučuju. Vidjećemo što će donijetim naredni period, ali želio bih da ta privredna, infrastrukturna crnogorska dragocjenost, bude i dalje perspektivna, stabilna i dobra u najboljem interesu Crne Gore“.

U opoziciji veoma negativno gledaju na potencijalno davanje u dugoročni zakup Aerodroma Tivat. Doskorašnji član Upravog odbora Aerodroma Ivan Vujović, visoki funkcioner opozicione Socijaldemokratske partije ne prihvata otuđenje još jednog državnog monopola.

„Samo države koje vode neozbiljnu i rekao bih pogubnu ekonomsku politiku mogu takve monopole da otuđuju, jer iz takvih monopola proizilazi prirodna renta, ogroman profit i prihodi za državu kao što je u slučaju Aerodroma gdje mi imamo svake godine milionske profite koje ostvaruju i uplaćuju u budžet i koje mogu iz tog profita da generišu sopstveni razvoj. Veoma ilustrativan primjer je Aerodrom Tivat, gdje Vlada godinama otvoreno i rekao bih brutalno sprječavala razvoj i širenje kapaciteta blokirajući i opstruirajući već dogovoren aranžman sa Evropskom bankom za obnovu i razvoj“, kaže Vujović i tvrdi da upravo zbog prodaje aerodroma Tivat, Vlada izbjegava ulaganje i povlačenje povoljnog kredita Evropske banke za obnovu i razvoj. Evropska banka, prema riječima Vujovića zahtjeva da aerodromi ostanu u državnom vlasništvu: „Upravo zato što Vlada planira da Aerodrome otuđi i proda, nije data saglasnost na takav projekat. Radi se o prepoznatljivom konceptu ekonomske politike koji godinama forsira vladajuća DPS- prodaju najvrednijih ekonomskih dobara najčešće u bescjenje i prodavanjem monopola. I to mi u SDP-u nazivamo odlukama koje se tretirati kao svojevrsna izdaja ekonomskih interesa Crne Gore“, kaže Vujović.