Dostupni linkovi

Gasifikacija regiona vredna 10 milijardi evra


Sve zemlje regiona - bivše jugoslovenski republike, Turska, Italija, Grčka, Rumunija i Bugarska - potpisnice su ugovora o formiranju energetske zajednice. Projekat gasifikacije regiona, po proračunima stručnjaka, iznosio bi oko 10 milijardi evra. Aleksandar Ilibašić, iz Srbija Gasa, pojasnio je o kojim se varijantama gasovoda se razmišlja:

“Postoji nekoliko varijanti. Jedna je prevashodno ovaj prvi i najvažniji, to je spajanje sa bugarskim gasovodom. Postoje projekti sa spajanjem na makedonski gasovod koji ide iz Grčke, a taj u Grčku dolazi iz Turske; proširenje gasovodne mreže i na BiH, krak ide preko nas ka Zvorniku i Sarajevu; Hrvatska uvozi gas sa severa tako da nema jednostavniji pristup ruskom gasu, tako da izgradnjom ovih gasovoda i spajanjem sa nama dobili tu opciju. Svako vodi svoju politiku. Rusija vodi svoju, Evropska unija svoju, tako da svako će iz svog razloga gurati svoj projekat.”

Države regiona, pre svega BiH, Hrvatska i Srbija, ali i Slovenija, pojavljuju se kao značajni partneri u realizaciji budućeg regionalnog gasovoda. Postojeća infrastruktura u pomentim državama značajna je za tranzit, ali i za distributivnu mrežu unutar svake zemlje. Na teritoriji Republike Srpske nalazi se najveći deo gasne mreže BiH i stoga Dragana Kalabić, iz ministrastva privrede, kaže da je vlada tog entiteta predvidela izgradnju magistralnog prstena koji bi povezao desetak gradova u BiH:

“Sama realizacija tog magistralnog pravca obezbijedila bi razvoj distributivne mreže u svim tim gradovima, to znači nekih 15-tak gradova u RS-u, kao i povezivanje od Doboja prema Zenici, znači prema ovom već postojećem gasovodu koji ima BiH.”

Almir Bećarević, direktor BH gasa, navodi da su svi projekti u BiH tek na početku, što može značiti da ova država rizikuje da ostane izolovana iz tržišta prirodnog gasa i regionalnog energetskog gasovoda:

“To je stvaranje jednog prstena sa postojećim gasovodom. Ovdje imamo Derventa - Banja Luka i imamo potencijalnu rutu Sarajevo - Mostar – Ploče, Nekada je bio, i u prespektivi je koliko ja znam, za Ploče, pa je sada to pomjereno za Krk. Je li u sad finalna odluka za Krk, ili će biti negdje drug, ne znam. Ja znam samo kad bismo pitali Pronakro, mada oni to nikada neće reći, gdje bi najviše voljeli, voljeli bi sigurno u Pločama, jer bi preko čitave Hrvatske išao dalje tranzit za zapadnu Evroopu - to je ono što kad gleda kompanija sebi, a drugo su političke stvari koje na ovaj ili onaj način utiču na određene odluke.”

Energetski stručnjaci ponudili su nekoliko varijanti gasovoda, koji bi povezao daleki Istok, preko Turske, i Evropu, kao i evropsku vezu sa ruskim sistemom gasa. Jedna predviđa vezu sa bugarskim gasovodom, a druga sa turskim, odnosno iranskim gasom. Da je čitav projekat energetske zajednice, zacrtan još ranih osamdesetih godina, na dalekom štapu, potvrđuju i reči ekonomskog analitičara Sijke Pistolove, koja procenjuje da će u dogledno vreme u okviru te zajednice doći do sukoba između zapadnoevropskih kompanija i ruskog Gasproma:

“Ishod tog sukoba teško je predvideti i taj sukob vidi se kroz dva gasovoda. Ruske interese predstavlja tzv. turski plavi potok, koji treba kroz Srbiju da poteče prema Evropskoj uniji - to je ta ruska varijanta. Što se tiče zapadnoevropske varijante, njihov favorit je gasovod Nabuko. Preko gasovoda Nabuko energetska zajednica Balkana ali i cela Evropa treba da se snabdevaju iranskim gasovodom. Ko će pobediti, teško je sada da se predvidi.”
XS
SM
MD
LG