Premijer Kosova Aljbin Kurti (Albin Kurti) zjavio je da on, kao premijer zemlje, ne može da formira Zajednicu opština sa srpskom većinom, što je jedan od glavnih zahtjeva za Kosovo prema Sporazumu o normalizaciji odnosa sa Srbijom.
Kurti je na konferenciji za novinare u Prištini 29. oktobra rekao da je izrazio spremnost da potpiše nacrt statuta Zajednice u martu 2023. godine u Ohridu, kada su Kosovo i Srbija postigli dogovor o aneksu Osnovnog sporazuma.
"Ponudio sam da napišem nacrt statuta 18. marta 2023. godine u Ohridu, ali sam odbijen. Ali, s druge strane, da istaknem da sam ja premijer demokratske republike. Pošto je Kosovo demokratska republika, premijeri ne formiraju zajednice opština", rekao je Kurti.
On je rekao da osnivanje Zajednice ne treba nametati i da Kosovo već ima asocijaciju opština, misleći na Asocijaciju opština Kosova.
"Opštine se međusobno udružuju, koordiniraju i sarađuju. Vi znate da mi već imamo Asocijaciju kosovskih opština. Ako neko želi drugu zajednicu, onda ona mora doći od nekog drugog. Ako bi je premijer osnovao, zajednica bi bila nametnuta opštinama", naglasio je on.
Kurti je naglasio da osnivanje Zajednice treba da bude "slobodan i pošten" izbor.
"A ja to ne radim, a kamoli susjedna država", rekao je Kurti, misleći na Srbiju.
Kosovo i Srbija su prošle godine prihvatili Sporazum o normalizaciji odnosa, a jedna od njegovih tačaka zahtijeva da se srpskoj zajednici na Kosovu ponudi određeni nivo samoupravljanja, odnosno Zajednica.
Kosovo i Srbija su se dogovorili o osnivanju Zajednice 2013. godine, a 2015. godine postignut je i Sporazum o principima za osnivanje ove zajednice. Prošle godine su prihvatili Sporazum o normalizaciji odnosa, a jedna od njegovih tačaka zahtijeva da se srpskoj zajednici na Kosovu ponudi određeni nivo samoupravljanja, odnosno Zajednica.
U oktobru 2023. godine predstavnici takozvane "velike petorke" – Evropske unije, Sjedinjenih Država, Francuske, Njemačke i Italije – predstavili su Kosovu i Srbiji nacrt statuta Zajednice, koji bi trebalo da riješi pitanje položaja srpske zajednice u Kosova i zaštite njihova prava.
Od tada su postojali pozivi da Kosovo pošalje ovaj nacrt statusa na razmatranje Ustavnom sudu.
Ali premijer Kurti do sada nije pristao na to.
Politički analitičar iz Prištine Artan Muhadžiri je početkom oktobra za Radio Slobodna Evropa rekao da očekuje da će Kurti u narednim mjesecima intenzivirati svoj diskurs protiv Zajedenice, "nadajući se pozitivnom populističkom izbornom efektu".
On je rekao da Kurti namjerno čeka parlamentarne izbore - zakazane za 9. februar naredne godine - kako bi uputio nacrt statuta Zajednice na razmatranje Ustavnom sudu Kosova.
