Dostupni linkovi

Krv, suze i haos: Kolika je cijena ruskog rata u Ukrajini?


Putnici u gradskom autobusu u ukrajinskom gradu Dnjipro, 1. avgust 2022.
Putnici u gradskom autobusu u ukrajinskom gradu Dnjipro, 1. avgust 2022.

Ruska invazija na Ukrajinu pokrenuta 24. februara ostavila je desetine hiljada mrtvih, raselila milione ljudi i rasijala ekomske nesuglasice širom svijeta.

U analizi agencije Reuters ovo su do sada najveći efekti rata:

Smrt

Od 24. februara do kraja jula registrovana je pogibija 5.237 civila, dok je 7.035 ranjeno iako bi stvarne žrtve mogle biti mnogo veće, rekao je Visoki komesarijat Ujedinjenih nacija za ljudska prava (OHCHR) 25. jula.

Većina ubijenih i ranjenih bili su žrtve eksplozivnog oružja kao što je artiljerija, projektili i vazdušni napadi, rečeno je iz OHCHR-a.

Ni Rusija niti Ukrajina nisu dale detalje o brojevima vojnih žrtava u konfliktu.

Obavještajne službe Sjedinjenih Država procjenjuju da je u Ukrajini do sada ubijeno oko 15.000 ruskih vojnika a tri puta više ranjeno, što je jednako broju ukupnih smrtnih slučajeva vojnika tokom sovjetske okupacije Afganistana od 1979. do 1989.

Vojni gubici Ukrajine takođe su značajni ali vjerovatno malo manji od ruskih, smatraju američki obavještajci, kako je u julu rekao direktor Centralne informativne agencije (CIA), William Burns.

Konflikt u istočnoj Ukrajini počeo je 2014. nakon što je proruski predsjednik svrgnut u ukrajinskoj revoluciji na trgu Majdan nakon čega je Rusija izvšila anekciju Krima, a snage koje podržava Rusija bore se protiv ukrajinskih oružanih snaga.

Oko 14.000 ljudi je ubijeno između 2014. i 2022. prema navodima OHCHR-a, uključujući i 3.106 civila.

Patnja

Od 24. februara, jedna trećina Ukrajinaca, čija država broji više od 41 milion stanovnika, prisiljeno je da napusti svoje domove što je trenutno najveća kriza raseljavanja na svijetu, prema navodima Agencije za izbjeglice Ujedinjenh nacija (UNHCR)

Trenutno je više od 6,16 miliona izbjeglica iz Ukrajine registrovano širom Evrope, sa najvećim brojem u Poljskoj, Rusiji i Njemačkoj prema podacima sa kojima raspolaže UNHCR.

Ukrajina

Pored ljudskih gubitaka, Ukrajina je izgubila kontrolu nad oko 22 posto teritorije koju je zauzela rusija od 2014. i aneksije Krima, prema proračunima koje je napravila agencija Reuters.

Izgubila je priobalje, njena ekonomija je osakaćena a neki gradovi pretvoreni u pustinju tokom granatiranja ruskih snaga. Ukrajinska ekonomija će pasti za 45 posto tokom 2022., prema navodima Svjetske Banke i Međunarodnog monetarnog Fonda (MMF).

Pravi novčani trošak Ukrajine je nejasan. Premijer Denis Šmihaj je rekao u julu da bi totalni trošak izgradnje nakon rata mogao da košta oko 750 milijardi dolara, a mogao bi biti i mnogo veći.

Nije jasno koliko je Ukrajina potrošila na borbene aktivnosti.

Rusija

Rat je skup i za Rusiju, iako Rusija ne iznosi troškove što spada u kategoriju državne tajne.

Pored vojnih troškova, Zapad je uveo stroge sankcije Rusiji, što je najveći šok za rusku ekonomiju od 1991. i kolapsa Sovjetskog Saveza.

Ruska centralna banka sada predviđa da će ekonomija vrijedna 1,8 triliona dolara pasti za četiri do šest procenata u 2022., manje od osam do deset posto smanjenja koje je predviđano u aprilu.

Ipak, uticaj na rusku ekonomiju je ozbiljan i, još uvijek, ne sasvim jasan. Ova zemlja je isključena iz finansijskih tržišta Zapada, većina njenih oligarha je pod sankcijama i ima probleme da dobavi, na primjer, mikročipove.

Rusija u junu nije platila svoje inostrane obveznice po prvi put od katastrofalnih mjeseci nakon Oktobarske revolucije 1917.

Cijene

Invazija i zapadne sankcije nametnute Rusiji dovele su do visokog skoka cijena gnojiva, pšenice, metala i energenata što dodatno produbljuje krizu hrane i talas inflacije koji slama globalnu ekonomiju.

Rusija je drugi po redu svjetski izvoznik nafte poslije Saudijske Arabije i najveći svjetski izvoznik prirodnog gasa, pšenice, nitrogenskog gnojiva i paladijuma. Ubrzo nakon ruske invazije na Ukrajinu, internacionalne cijene nafte skočile su na najviše razine od rekorda iz 2008.

Pokušaji da se smanji zavisnost od ruske nafte, gasa i naftnih prerađevina – ili čak da se ograniče njihove cijene - pogoršali su već najtežu energetsku krizu od arapskog naftnog embarga 1970-ih.

Nakon što je Rusija prekinula dotok kroz gasovod Sjeverni tok 1 do Njemačke, veleprodajne cijene plina u Evropi su skočile.

Potpuni prekid doveo bi područje Evrope u recesiju, s oštrim smanjenjem u Njemačkoj i Italiji, prema Goldman Sachsu.

Voz postao dom za Ukrajince kojima su ratom uništene kuće
molimo pričekajte

No media source currently available

0:00 0:02:14 0:00

Ekonomski rast

Međunarodni monetarni fond (MMF) po novim predviđanjima za svjetsku ekonomiju navodi da će se zabilježiti rast od 3,2 posto ove godine, što je za 6,1 posto manje od prošle godine i značajno manje od predviđanja iz aprila za 3,6 posto. U januaru su predviđanja govorila o rastu od 4,4 posto.

Prema "vjerovatnom" alternativnom scenariju koji uključuje potpuni prekid isporuke ruskog gasa Evropi do kraja godine i dalji pad izvoza ruske nafte od 30 posto, MMF je rekao da će se globalni rast usporiti na 2,6 posto 2022. i dva posto 2023., s gotovo nultim rastom u Evropi i Sjedinjenim Državama sljedeće godine.

Globalni rast pao je ispod dva posto samo pet puta od 1970. godine kako je rekao glavni ekonomista MMF-a Pierre-Olivier Gourincha uzimajući u obzir recesije 1973., 1981. i 1982., 2009. i pandemiju COVID-19 2020.

Predviđa se ekonomski rast Sjedinjenih Država od 2,3 posto u 2022. i 1,0 posto u 2023. MMF je duboko srezao prognozu rasta BDP-a Kine za 2022. na 3,3 posto sa 4,4 posto u aprilu.

Od izbijanja rata, Evropska komisija smanjila je projekcije rasta BDP-a za 27-člani blok na 2,7 posto ove godine i 1,5 posto u 2023. s 4,0 posto odnosno 2,8 posto u odnosu na ono što se očekivalo prije ruske invazije 24. februara.

Zapadno oružje

Sjedinjene Američke države su dale oko 7,6 milijardi u pomoći za sigurnosna pitanja Ukrajini od februara u koju spadaju i protivvazdušni raketni sistemi, protivoklopni Javelin sistemi, Howitzer od 155 milimetara i zaštitna oprema od hemijskog, biološkog, radiološkog i nuklearnog naoružanja.

'Ovde je bio pakao': Efekti američkih raketnih sistema HIMARS u Ukrajini
molimo pričekajte

No media source currently available

0:00 0:02:24 0:00

Drugi najveći donator u ratu u Ukrajini je Velika Britanija, koja je dala 2,3 milijarde finti (2,8 milijardi američkih dolara) u vojnoj opremi.

Evropska unija se složila da pruži 2,5 milijardi eura u sigurnosnoj pomoći Ukrajini.

Facebook Forum

XS
SM
MD
LG