Nacionalno koordinaciono tijelo za zarazne bolesti Crne Gore (NKT) pozvalo je državno tužilaštvo i Vrhovnog državnog tužioca da “najhitnije, odmah večeras, bez ikakvog odlaganja i ustezanja”, preduzmu zakonske mjere iz svoje nadležnosti i procesuiraju organizatore “protivzakonitog i visoko epidemiološki rizičnog javnog okupljanja”.
Radi se o vjerskom skupu u organizaciji Srpske pravoslavne crkve, povodom dana Svetog Vasilija Ostroškog, održanom u Nikšiću na kome je organizovana litija i prisustvovalo nekoliko hiljada vjernika i sveštenika.
“Udruženi napori i ostvareni rezultati svih institucija i građana na očuvanju zdravlja i životâ večeras su na najgrublji način pokušani da budu urušeni protivzakonitim javnim okupljanjem u Nikšiću. Grubo kršenje zakona najavljeno od strane poslanika Demokratskog fronta, a predstavnici Srpske pravoslavne crkve nijesu ispoštovali dogovor sa članovima NKT zaduženima za medicinski i bezbjednosni aspekat”, navodi se u saopštenju Vlade Crne Gore uz najavu da će “razvoj epidemiološke situacije u Nikšiću biti analiziran narednih dana sa posebnom pozornošću”.
Uprkos zabrani javnih okupljanja i ranije saopštenom stavu Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori da će se tokom obilježavanja Dana Svetog Vasilija Ostroškog pridržavati uputstava zdravstvenih institucija, u Nikšiću je večeras (12. maja) organizovano neprijavljeno masovno javno okupljanje vjernika i sveštenstva SPC.
Pod vođstvom mitropolita crnogorsko primorskog, nekoliko hiljada vjernika se okupilo ispred Saborne crkve Svetog Vasilija Ostroškog, odakle je krenula litija. Prisutni su bili vidljivo bez zaštitne opreme, a nije poštovana ni fizička distanca među okupljenima. Prisustvo uniformisane policije na skupu u Nikšiću je minimalno. U Crnoj Gori je na snazi dio mjera Nacionalnog kordinacionog tijela za zarazne bolesti kojima se zabranjuju javna okupljanja.
Obraćajući se vjernicima, mitropolit Amfilohije je saopštio da su željeli da ispoštuju odluke zdravstvenih ustanova i zaustavili dolazak i okupljanje vjernika pred hramove, pa čak i da su donijeli odluku da se vjerski skup održi samo pred hramom u Nikšiću. A zatim je objasnio zbog čega je odluka promjenjena i održana nepijavljena masovna litija:
“Vidjevši ovaj narod sabran i vidjevši vas, nijesmo mi mogli da se odreknemo naroda svetovasilijevskog, bez obzira šta neki o tome mislili. Zato smo zajedno sa vama ovdje…”, rekao je Amfilohije čije su riječi praćene aplauzom od strane vjernika.
Mitropolit SPC Amfilohije je iskoristio jedan od većih vjerskih praznika da optuži Vojsku Crne Gore da “ratuje protiv svetog Vasilija Ostroškog” i konstatovao da takva vojska u Crnoj Gori nikada nije postojala. Pored toga, Amfilohije je ponovo iznio oštre kvalifikacije na račun Kosova i crnogorske vlasti.
“Treba da se iscijelimo od svih virusa koji su zatrovali Evropu i svijet. Zahvaljujući tim virusima danas je Kosovo predato teroristima u ruke. Teroristi upravljaju Kosovom i ovi koji u Crnoj Gori donose bezbožne zakone i koji hoće da otimaju ono što su sveci gradili (crnogorska vlast), oni pripremaju da da i kosovo metohijski teroristi otimaju Pećku patrijaršiju, Gračanicu i Dečane. A to se desilo kada je naša vlast, ne narod, nego vlast priznala takozvano lažno nezavisno Kosovo, izvršivši najstrašniju izdaju Crne Gore u istoriji”, rekao je Amfilohije praćen povicima odobravanja.
Na neprijavljen vjerski skup i crkvenu šetnju reagovao je direktor Uprave policije Veselin Veljović koji je na twitter nalogu saopštio:
“Povodom okupljanja građana u organizaciji SPC u Nikšiću, prekršena je naredba o zabrani okupljanja a organizatori će biti procesuirani. Svi koji se nijesu pridržavali dogovora i obećanja koje su dali policiji snosiće odgovornost i posljedice koje iz toga proizlaze”.
I Savjet za građansku kontrolu rada policije, koji je neposredno pratio događanja na dan svetog Vasilija Ostroškog je konstatovao, da je večerašnja litija u Nikšiću neprijavljeno javno okupljanje.
Amfilohije: Do vakcine za koronu, liječite se kod Svetog Vasilija
Prethodno u jutarnjim satima organizovana je liturgija u manastiru Ostrog koja je, za razliku od skupa u Nikšiću, protekla u skladu sa dogovorom sa nadležnim institucijama i bez primjedbi bilo koje strane.
"Prije nego što se vakcina pronađe, evo vakcina koja ovdje djeluje i dejstvuje kroz vjekove", poručio je mitropolit Srpske pravoslavne crkve (SPC) u Crnoj Gori Amfilohije vjernicima ispred manastira Ostrog nadomak Nikšića.
"I ona djeluje i danas, ja sam uvjeren da blagoslovom Božjim, kroz mošti Svetog Vasilija koje cjelivamo i obilazimo da se iscjeljuje i ovaj virus koji je danas zavladao svijetom", kazao je mitropolit.
Praznik Svetog Vasilija Ostroškog Srpska pravoslavna crkva obilježila je u manastiru Ostrog, u ambijentu povišene opreznosti zbog širenja korona virusa.
Dan ranije Nacionalno koordinaciono tijelo za zarazne bolesti, dozvolilo je vršenje vjerskih službi pod uslovom da u vjerskom objektu na deset kvadrata može biti jedna osoba, a ispred objekta maksimalno 20 lica. Iako je broj okupljenih ispred manastira Ostrog bio višestruko veći policija i komunalna inspekcija nijesu reagovale.
Liturgiji u Ostrogu prisustvovao je manji broj vjernika nego prethodnih godina. Jedan od razloga su i zbog korona virusa zatvorene granice među državama regiona odakle su godinama unazad pristizali vjernici na Dan Svetog Vasilija - jednog od najvećih crkvenih praznika.
Mitropolit o liječenju
Mitropolit SPC Amfilohije je u liturgijskoj besjedi pozvao vjernike da pronađu iscjeljenje u Vasiliju Ostroškom dok ljekari, kako je rekao, ne pronađu vakcinu za korona virus.
"Koliko je onih koji su se iscijelili od virusa i tjelesnih, duhovnih i duševnih bolesti mnogo opasnijih kroz vjekove, dolaskom kod Svetog Vasilija Čudotvorca. Osjećam i vidim da se iscjeljuje i ovaj virus, ali i da se iscjeljuju još opakiji virusi koji vladaju ljudima u ovom svijetu, a to su virusi bogomržnje i bratomržnje“, rekao je mitropolit Amfilohije.
Pripadnici crnogorske policije su pratili dolazak vjernika i nisu sprječavali prilazak manastiru gdje gdje je obavljena liturgija uz prisustvo crkvenih redara koji su održavali poredak u skladu sa preporukama zdravstvenih vlasti.
Dva dana pred crkveni praznik Dan Svetog Vasilija, mitropolit Amfilohije je pozvao nadležne organe da ne ometaju održavanje vjerskog skupa uz obećanje da će Srpska pravoslavna crkva ispoštovati sve što zdravstvene institucije nalažu.
"Ali svi zajedno treba da ispoštujemo ovog svetog ljekara, Svetog Vasilija. Molim gospodina Veljovića (Veselin, direktor Uprave policije Crne Gore) i predsjednika Vlade (Duško Marković) da i oni ispoštuju Svetog Vasilija, i ono radi čega narod ovdje dolazi, radi iscjeljenja", rekao je mitropolit Amfilohije u emisiji crkvenog radija Svetigora.
Opozicioni Demokratski front je takođe pozvao mitropolita Amfilohija da na praznik Svetog Vasilija organizuje litiju i time se suprotstavi mjerama Vlade protiv širenja virusa.
Mogu li se obnoviti protestne šetnje?
Ukidanjem dijela mjera i zabrana, u gradovima na sjeveru Crne Gore dio vjernika pokušava da obnovi litije, odnosno crkvene protestne šetnje koje su do pojave COVID-19 i proglašenja epidemije organizovane protiv usvojenog Zakona o slobodi vjeroispovijesti.
U Beranama i Andrijevici su se sinoć (11.maja) okupili građani koji su najprije kružili gradom automobilima, a potom u centru uzvikivali 'ne damo svetinje', što je bio moto protestnih okupljanja u organizaciji crkve, zbog čega je intervenisala policija. Uprava policije je saopštila da su dvije osobe uhapšene i određen im je pritvor od 72 sata, zbog napada na policijske službenike i upućivanja prijetnji, a po nalogu tužioca iz Berana.
Povod okupljanja je bio, između ostalog, što je policija podnijela krivične prijave protiv pet sveštenika Srpske pravoslavne crkve, jer su se 6. maja kretali ulicama Berana u Đurđevdanskoj litiji, suprotno naredbama Ministarstva zdravlja koje su donijete u cilju suzbijanja korona virusa a kojoj je prisustvovalo više destina građana.
O protestima i u Skupštini Crne Gore
Poslanik opozicionog Demokratskog fronta Slaven Radunović je u Skupštini Crne Gore ponovio raniju optužbu na račun vlasti, da preko ograničenja javnih okupljanja zbog sprečavanja širenja korona virusa želi da spriječi obnavljanje protestnih litija:
"Za Demokratsku partiju socijalista (DPS) je najveći problem da se ne daj Bože danas omogući situacija da krenu litije. Samo crkve čuvaju po 30 policajaca, dok na svim drugim mjestima u kladionicama, u prodavnicama, u buticima, svuda ljudi mogu da komuniciraju normalno, a tek od jutros prvi put se u Crnoj Gori služe liturgije“.
Poslanik vladajuće DPS Danijel Živković je saopštio da se uočava tendencija dijela opozicije da građane mobilišu da ne poštuju zdravstvene mjere i ograničenja čiji je cilj sprječavanje virusa:
"To su po meni neodgovorni potezi koji dolaze od kolega iz opozicije, jer se mjere odnose na zaštitu zdravlja svakog građanina Crne Gore“.
Dio opozicije, blizak SPC, prije svega Demokratski front više puta se javno založio za reaktiviranje crkvenih litija.
O protestima i Zakonu
Masovne protestne litije Srpske pravoslavne crkve (SPC) održavane dva puta nedeljno u gotovo svim gradovima u Crnoj Gori, od početka godine do početka marta, kada su zbog pojave novog korona virusa zabranjena javna okupljanja.
Ovim skupovima SPC je tražila povlačenje Zakona o slobodi vjeroispovjesti koji, kako smatraju, ima za cilj oduzimanje crkvene imovine. Dok vlast tvrdi da Zakon uvodi red u imovinska pitanja verskih zajednica.
Najsporniji dio Zakona o slobodi vjeroispovijesti, koji je usvojen u Skupštini Crne Gore 27. decembra 2019. godine, propisuje da vjerske zajednice moraju da dokažu vlasništvo nad crkvenom imovinom u Crnoj Gori koja se sagrađena do 1918. godine. Ukoliko takvih dokaza nema, ta imovina će se smatrati državnom, propisano je Zakonom.
Facebook Forum