Specijalni sud za ratne zločine na Kosovu (puni naziv Specijalizovana veća i specijalizovano tužilaštvo) za sedam dana biće spremno za sudski rad i vođenje sudskih postupaka, saznaje RSE nakon što je danas u sedištu suda u Hagu utvrđeno da su devet od ranije spornih pravila usklađena sa Ustavom Kosova.
Sada zavisi od Specijalizovanog tužilaštva kada će pokrenuti postupke i podignuti optužnice.
Pravila koja su bila u suprotnosti sa kosovskim Ustavom ticala su se odsustva sudija, osnovama specijalnih istražnih mera, pretresa i zaplene od strane specijalnog tužilaca, stručnog ispitivanja, pritvora te statusa oslobođene osobe.
Aprila 2017. je ocenjeno da devet od 208 pravila ključnog dokumenta za sudske procese, Pravilnika o postupku i dokazima, nisu bila u potpunosti u skladu sa Ustavom Kosova, te je u međuvremenu došlo do njihovih izmena i dopuna.
Ovaj dokument naglasak stavlja na zaštitu svedoka, žrtava i drugih osoba koje su izložene riziku zbog svedočenja ili saradnje sa Specijalizovanim većima.
Specijalni sud za ratne zločine na Kosovu istraživaće zločine koje su "pripadnici Oslobodilačke vojske Kosova (OVK) počinili nad etničkim manjinama i političkim rivalima" od 1998. do kraja 2000. godine, koje je u svom izveštaju Savetu Evrope naveo švajcarski senator Dik Marti.
Specijalni sud ima nadležnost nad zločinima protiv čovečnosti, ratnim zločinima i drugim krivičnim delima prema kosovskim zakonima a koji se povezuju sa navodima Dika Martija.
Nakon tog izveštaja, EU je odlučila da osnuje Specijalni istražni tim za sprovođene nezavisne istrage o tim navodima, koji je 2014. objavio da su dokazi pribavljeni tokom istrage dovoljni za podizanje optužnice.
U dogovoru sa EU, Skupština Kosova je 2015. usvojila potrebno zakonodavstvo za osnivanje Specijalizovanih veća na svakom nivou kosovskog sudskog sistema, koji funkcionišu na osnovu kosovskih zakona. U njim rade međunarodne sudije, tužioci i osoblje, sa sedištem u Hagu.
Nakon njegovog formiranja, na bilo je zahteva poslanika, ali i udruženja porodica poginulih boraca da se ponovo razmotri zakonodavstvo o sudu, zbog toga što sud tretira samo vojnike OVK-a ali ne i zločine srpskih snaga.
Mark Ellis, izvršni direktor Međunarodne advokatske komore kazao je prethodno za RSE da funkcionalni i lični imunitet koje međunarodno pravo prepoznaje za državne zvaničnike, ne važi više u ovakvim međunarodnim sudovima.
Najstrožija kazna koju Specijalni sud može izreći osuđenoj osobi je kazna doživotnog zatvora. Zatvorska kazna će se izdržavati u državi koju odredi predsednik Specijalnog suda, a iz spiska država koje izraze spremnost da prihvate osuđene osobe.
