U Subotici je u nedelju održana centralna svečanost Dužijance, tradicionalne manifestacije kojom se obeležava završetak žetvenih radova na poljima. Proslava kraja žetve na severu Bačke ima dugu istoriju i u prvo vreme uglavnom je bila vezana za salaše, na kojima se porodično slavio rod novog žitai „novi kruv“, najvećim delom među bačkim Bunjevcima i Hrvatima.
Dužijanca je danas jedna od najatraktivnijih gradskih manifestacija, a sačinjava je niz pojedinačnih događaja i svečanosti, koje počinju praktično još tokom proleća, sa blagoslovom mladog žita na njivama, a potom tradicionalnim risom, odnosno kosidbom kada pšenica pristigne za žetvu.
Glavna manifestacija, održana u nedelju, označava kraj ovog najvažnijeg ratarskog posla. Ona uvek počinje misom zahvalnicom u katedrali Tereze Avilske, odakle svi učesnici, u svečanoj povorci koja simbolizuje istoriju i tradiciju ovoga kraja, prelaze na glavni gradski trg, gde je održano centralno slavlje.
Najznačajniji momenat za grad uvek je bio kada bandaš i bandašica, najbolji risarski par, predaju gradonačelniku hleb od novog žita. Ove godine su to učinili Martina Ivković iz Aleksandrova i Nikola Bašić iz Subotice, koji je po tradiciji zvanično objavio završetak žetve.
Gradonačelnik Jene Maglai je, primajući novi hleb, istakao značaj Dužijance za sve koji žive na ovim prostorima.
“Danas smo zahvalni vrednim poljoprivrednicima, čoveku naše zajednice koji je svojim marljivim radom stvorio žito i preko žita hleb naš nasušni. Danas je za sve Subotičane dan koji daje nadu u budućnost i čini nas ponosnim zbog toga što je mukotrpan rad dao rezultate, zbog čega ove godine imamo čemu da se radujemo i šta da slavimo. Naši ratari imaju rekordne prinose i to nam donosi spokojstvo i sigurnost. Pokazalo se da vredan rad donosi rezultate i zato ono što su nam preci ostavili i ono što živi među nama više od sto godina treba da čuvamo kao naše blago, jer nas ono iz godine u godinu oplemenjuje i u materijalnom, a posebno u duhovnom smislu”, rekao je gradonačelnik Subotice.
Veliki broj građana je i ove godine je na ulicama grada propratio živopisni defile učesnika Dužijance u raznovrsnim tradicionalnim nošnjama, uzdosta lepih konja i fijakera, ispred kojih je na belom konju projahao barjaktar sa zastavom Dužijance.
Dužijanca inače ima svoj početak u porodičnim slavljima povodom žetve, koje je na salašima upriličavalao gotovo svako domaćinstvo. Tokom tih radova, u kojima su važnu i tešku ulogu imale i žene, nastala je danas vrlo raširena i atraktivna slamarska umetnost. Od nekadašnjih venaca i cvetova od slame koje su plele mlade devojke tokom žetve i kitile se njima, izniklo je posebno umeće izrade slika od slame, sve do raznoraznih ukrasnih ili čak praktičnih slamnatih predmeta.
Stoga je i važan deo Dužijance izložba tih radova, ali pre svega izrada krune od slame, simbola ove manifestacije, koja se takođe pronosi gradom u svečanoj povorci.
Organizator ovogodišnje manifestacije Dužijance je Udruženje bunjevačkih Hrvata.