Vladimir Putin opozicionog lidera Alekseja Navaljnog kojem je zabranjena predsjednička kandidatura, zapravo i ne pominje. Mada Navaljni organizuje proteste protiv režima, građani i ne znaju o čemu se radi jer niko ne smije da pomene ime čovjeka koji je to organizovao, neke su od ocjena o temi kojom smo se bavili na 'Zašto?'.
Saveznik ruskog opozicionog lidera Alekseja Navaljnija, Vladimir Milov, za Ruski servis Radija Slobodna Evropa prije nego je Navaljniju ove sedmice zabranjena kandidatura rekao da je pogrešno očekivati da on odustane od kampanje.
"To će samo biti početak", rekao je, tvrdeći da će osporiti odluku na sudu i "boriti se za Navaljnijevu registraciju sve do 18. marta", dana kada su zakazani izbori, ali i dalje od toga.
Sam Navaljni je 6. decembra napisao na Twitteru kako o svemu najbolje govori to što je Putinova najava predsjedničke kandidature za naredne izbore napravljena ne tako daleko od mjesta gdje se Navaljnijev menadžer kampanje nalazi na izdržavanju tridesetodnevne zatvorske kazne. Leonid Volkov je zatvoren zbog organizovanja mitinga u Nižnji Novgorodu, za koji, tvrde vlasti, nije imao dozvolu za održavanje.
"Najbolja ilustracija o tome kako izbori funkcionišu u Rusiji jeste da je Putin najavio svoju kandidaturu u Nižnji Novgorodu, a jedan kilometar dalje od njega je ćelija u kojoj je zatvoren Leonid Volkov, šef sjedišta moje kampanje. On je uhapšen jer je sprovodio izbornu kampanju", napisao je Navaljni.
Od dolaska na vlast 2000. godine Vladimir Putin je izuzetno ojačao i sada kontroliše i instrumentalizuje čitav politički prostor u Rusiji, ocjenjuje direktor Ruskog servisa Radija Slobodna Evropa (RSE) Andrej Šarij.
Prave opozicije Putinu zapravo i nema. U parlamentu postoji samo radikalna opozicija koja nema nikakvu presudnu snagu. Ultradesničarska opozicija u Rusiji, dodaje Šarij, koja je prije desetak godina bila dosta jaka, sada i ne postoji, rasturena je, nema pristup medijima, većina njenih lidera je u zatvoru, dakle, sama po sebi nije nikakav ozbiljniji faktor.
Mada mu je kampanja zabranjena, Alekseja Navaljnog, lidera sada najjače liberalne opozicione "Partije napretka", više puta zatvaranog predvodnika protesta protiv Putina i korupcije u Rusiji, ruski predsjednik, međutim, bukvalno uopšte ne pominje.
Samo sud može pomenuti njegovo ime kad mu izriče presude, ali ime Navaljnog kao lidera opozicionih protesta, potpuno je ignorisano, kaže Šarij.
"Taj za Putina kao da ne postoji. Nijednom njegovo ime nije spomenuo. Ako govori o njemu, kaže 'taj političar' ili 'neke sile', a apsolutno je zabranjeno da neko na državnoj televiziji pomene njegovo ime. Na ulicama Navaljni organizuje proteste protiv režima, ali građani i ne znaju o čemu se radi jer niko ne smije da pomene ime čovjeka koji je to organizovao. Zbog toga većina Rusa i ne zna ko je Navaljni, ne zna da taj čovjek uopšte postoji. Ako nisi aktivan na mrežama, ne koristiš internet, onda uopšte i ne znaš da taj čovjek postoji", opisuje Šarij Putinove metode kontrole.
U ruskom parlamentu postoje još tri-četiri stranke koje su instalirane kao dio Putinovog sistema, ističe Šarij, ali one nikada ne kritikuju ruskog predsjednika i zapravo nisu nikakva opozicija.
Politički sistem u Rusiji od početka 2000-ih opisuje se kao "suverena demokratija", što je zapravo sinonim sa terminom neliberalna demokratija, u kojoj postoje redovni izborni ciklusi i smenjivost vlasti, ali u kojoj institucije nisu nezavisne.
Riječ je o poluprividu demokratije, kaže za RSE direktor istraživanja u Centru za međunarodne i bezbjednosne poslove (ISAC Fund) Igor Novaković.
"Politički oponenti u takvom sistemu ne tretiraju se kao sagovornici koji imaju drugačiju ideju razvoja nego kao politički neprijatelji. Njihove politike se tretiraju od strane vladaoca - to je trenutno Putin sa svojom Jedinstvenom Rusijom - kao opasna alternativa režimu, a politička borba se tretira kao borba za sve ili ništa. Vladajuća politička opcija pretenduje da zna ono što narod želi i u tom smislu tretira opoziciju, odnosno svoje političke protivnike kao one koji će nauditi onome što su suštinski interesi naroda", navodi Novaković.