Ubistvo novinara Slavka Ćuruvije i 12 godina od zločina i dalje je nerazrešeno, iako su taj slučaj sve vlasti od vremena Slobodana Miloševića svrstavale u najviši prioritet. Uoči ove godišnjice nadležni su objavili da ipak ima pomaka u istrazi.
Ubice su u Slavka Ćuruviju 11. aprila 1999. sa leđa ispalile 17 metaka dok se vraćao kući iz šetnje gradom. i 12 godina posle, taj slučaj i dalje je misterija jer još nikoga nema na optuženičkoj klupi, a da sudbina jednog od najhrabrijih novinara svog vremena potpuno ne padne u zaborav podsećaju jedino njegove kolege koje iz godine u godinu polažu vence na mestu ubistva.
I to, kao i ovog puta Jelka Jovanović, iz Nezavisnog udruženja novinara Srbije, sa istim pitanjem.
“Ko je inspirisao, ko je naredio, i ko je izvršio ubistvo Slavka Ćuruvije?”
Pedesetogodišnji novinar i vlasnik listova Dnevni telegraf i Evropljanin likvidiran je na Uskrs, tokom NATO bombardovanja, u pasažu zgrade u kojoj je stanovao u Svetogorskoj ulici u Beogradu.
Kako su se tiho pojavili, počinioci su bez traga i nestali. Potpis te likvidacije, kako se i kasnije ispostavilo, bilo je lako prepoznati jer je bio istovetan rukopisu mnogih ubistava devedesetih.
“Slavka Ćuruviju streljala je Služba državne bezbednosti. Operacijom je rukovodio tadašnji šef DB-a za Beograd Milan Radonjić. Postoje više nego ozbiljne indicije da je ubice posle likvidacije prihvatio i autom odvezao službenik DB-a Ratko Romić. i nemojmo više da se igramo žmurke”, rekao je ono što je i ranije govorio 12 godina od smrti Ćuruvije Vuk Drašković, političar koji se poslednju deceniju zalaže za otvaranje dosijea tajnih službi.
Da likvidacija Slavka Ćuruvije neće ostati nerasvetljena ovog puta obećala je Zagorka Dolovac, koja je uoči dvanaeste godišnjice štampi rekla da se radi na procesuiranju počinilaca. Tom prilikom iznela je i nove podatke koje citiramo:
"Postoji određeni pomak u tom slučaju. U pretkrivičnom postupku saslušan je i uhapšeni član zemunskog klana Miloš Simović. Obezbeđen je veliki broj dokaza, saslušano je više od 100 svedoka, među kojima su bili i nekadašnji pripadnici Devete uprave Resora Državne bezbednosti, kao i tadašnji visoki funkcioneri Ministarstva unutrašnjih poslova".
Žrtva režima
Porodica, prijatelji i kolege Slavka Ćuruvije veruju da ubistvo ima političku pozadinu, zbog oštrih reči i kritičkih stavova koje je iznosio o režimu Slobodana Miloševića.
Ubijen je pet dana nakon što je u tadašnjem dnevnom listu “Politika ekspres” optužen za "priželjkivanje NATO bombi i izdaju".
Zoran Živković, koji je bio predsednik Vlade Srbije nakon ubistva stranačkog kolege i njegovog prijatelja premijera Zorana Đinđića, kaže da, ako već nije kasno, treba požuriti sa rasvetljavanjem Ćuruvijinog ubistva, jer su kako prolaze godine šanse da se otkrije istina sve manje.
“Očigledno je da je Slavko Ćuruvija žrtva režima. I tu nema nikakve sumnje. Zna se kada je ubijen, i zna se kog režima je žrtva. U štampi su bile najave njegovog ubistva, tako da je to jasno kao dan. Gospođa koja je najavljivala njegovo ubistvo danas je pod zaštitom velike Rusije”, navodi Živković.
Ranijih godina spekulisalo se da je na listi osumnjičenih kao nalogodavac ubistva Slavka Ćuruvije Mirjana Marković, supruga Slobodana Miloševića, koja je od njegovog hapšenja dvehiljadite u bekstvu u Rusiji, kao i da su u tu likvidaciju kao organizatori umešani bivši načelnik Državne bezbednosti Radomir Marković i šef beogradskog centra DB-a Milan Radonjić.
Kako godinama piše beogradska štampa, jedna osoba koja se vlastima ponudila kao svedok navela je da su egzekutori dvojica bivših pripadnika zloglasne Jedinice za specijalne operacije, od kojih je jedan svirepo likvidiran juna 2001. u Beogradu.
"Dan mrmota"
Branka Prpa, koja je u trenutku ubistva na licu mesta bila sa Slavkom Ćuruvijom, sumnja da sadašnja vlast ima volju da razreši taj slučaj.
“Ovo je državno ubistvo jer su u njega uključene državne institucije. Mi i posle dvanaest godina možemo sa razlogom da sumnjamo da država i dalje ima u svojim strukturama te iste elemente koje je imala u vreme Slobodana Miloševića. Inače, da je sadašnja država demontirala ceo taj sistem mi bi danas imali razrešeno ubistvo Slavka Ćuruvije”, zaključuje Prpa.
Prema podacima Državne bezbednosti koji su povremeno objavljivani u medijima, više od 20 pripadnika tajne policije danonoćno je u operaciji nazvanoj “Ćuran” pre ubistva pratilo Slavka Ćuruviju, a samo nekoliko trenutaka pre likvidacije operativci su dobili nalog da se povuku sa položaja kako na licu mesta ne bi bili u momentu ubistva.
Sve to, kaže univerzitetski profesor Ljubiša Rajić, poznati borac protiv režima Slobodana Miloševića, jednostavno mora da bude dovoljno da se krivci procesuiraju.
“Imam utisak da gledam film ‘Dan mrmota’ u kom se svake godine dešava ista stvar. Gledam u isto vreme svake naredne godine iste ljude istim povodom. Osećam se užasno nemoćno… A znam i ubeđen sam da bi ubicu mogli da otkriju za pola sata, samo kada bi to hteli”, rekao je Rajić.
Pored likvidacije Slavka Ćuruvije, godinama su u Srbiji nerazrešena i ubistva novinarke “Duge” Dade Vujasinović i dopisnika “Večernjih novosti” iz Jagodine Milana Pantića.
Priredio: Miloš Teodorović
Ubistva i napadi na novinare tokom devedesetih, ali i nakon pada Miloševića, većinom do danas nisu istraženi. Ubice, napadači i oni koji su pretili predstavnicima sedme sile uglavnom nikada nisu odgovarali. Podsećamo na neke najpoznatije slučajeve:
- Urednik spoljnopolitičke rubrike nedeljnika „Vreme“ Dušan Reljić kidnapovan je 21. septembra 1993. godine. Ispred njegove zgrade u Ulici Vojislava Ilića otela su ga tri muškarca, koji su se kasnije predstavili kao kontraobaveštajna služba, ali Uprava bezbednosti VJ naknadno je demantovala bilo kakvu umešanost svojih pripadnika u kidnapovanje. Otmičari su ga držali dva dana, ispitivali, a stavljali su mu i crnu kesu na glavu. Devet dana kasnije je pušten. Slučaj ostao do danas neistražen.
- Novinarka „Duge“ Dada Vujasinović ubijena je 8. aprila 1994. godine u svom stanu u Novom Beogradu. Ostaće upamćena po svojim ratnim reportažama. Njena smrt dugo je tretirana kao samoubistvo, da bi posle više godišnje borbe njene porodice ovaj slučaj počeo da se tretira kao likvidacija. Ubice nisu pronađene.
- Slavko Ćuruvija, vlasnik „Dnevnog telegrafa“ ubijen 11. aprila 1999. godine u atentatu u centru Beograda. Imena mogućih ubica često su pominjana, ali precizno nije utvrđeno ko su izvršioci, niti njihove eventualne veze sa političkim nalogodavcima.
- Milan Pantić, novinar „Večernjih novosti“ ubijen je 11. juna 2001. godine ispred svoje kuće u Jagodini. Ni za ovaj zločin niko nije odgovarao.
- Na prozor stana novinara „Vremena“ Dejana Anastasijevića 13. aprila 2007. godine bačena je bomba. Motiv i imena napadača na novinara poznatog po pisanju o ratnim zverstvima, do danas nisu istraženi.
Ubice su u Slavka Ćuruviju 11. aprila 1999. sa leđa ispalile 17 metaka dok se vraćao kući iz šetnje gradom. i 12 godina posle, taj slučaj i dalje je misterija jer još nikoga nema na optuženičkoj klupi, a da sudbina jednog od najhrabrijih novinara svog vremena potpuno ne padne u zaborav podsećaju jedino njegove kolege koje iz godine u godinu polažu vence na mestu ubistva.
I to, kao i ovog puta Jelka Jovanović, iz Nezavisnog udruženja novinara Srbije, sa istim pitanjem.
“Ko je inspirisao, ko je naredio, i ko je izvršio ubistvo Slavka Ćuruvije?”
Pedesetogodišnji novinar i vlasnik listova Dnevni telegraf i Evropljanin likvidiran je na Uskrs, tokom NATO bombardovanja, u pasažu zgrade u kojoj je stanovao u Svetogorskoj ulici u Beogradu.
Kako su se tiho pojavili, počinioci su bez traga i nestali. Potpis te likvidacije, kako se i kasnije ispostavilo, bilo je lako prepoznati jer je bio istovetan rukopisu mnogih ubistava devedesetih.
“Slavka Ćuruviju streljala je Služba državne bezbednosti. Operacijom je rukovodio tadašnji šef DB-a za Beograd Milan Radonjić. Postoje više nego ozbiljne indicije da je ubice posle likvidacije prihvatio i autom odvezao službenik DB-a Ratko Romić. i nemojmo više da se igramo žmurke”, rekao je ono što je i ranije govorio 12 godina od smrti Ćuruvije Vuk Drašković, političar koji se poslednju deceniju zalaže za otvaranje dosijea tajnih službi.
Da likvidacija Slavka Ćuruvije neće ostati nerasvetljena ovog puta obećala je Zagorka Dolovac, koja je uoči dvanaeste godišnjice štampi rekla da se radi na procesuiranju počinilaca. Tom prilikom iznela je i nove podatke koje citiramo:
"Postoji određeni pomak u tom slučaju. U pretkrivičnom postupku saslušan je i uhapšeni član zemunskog klana Miloš Simović. Obezbeđen je veliki broj dokaza, saslušano je više od 100 svedoka, među kojima su bili i nekadašnji pripadnici Devete uprave Resora Državne bezbednosti, kao i tadašnji visoki funkcioneri Ministarstva unutrašnjih poslova".
Žrtva režima
Porodica, prijatelji i kolege Slavka Ćuruvije veruju da ubistvo ima političku pozadinu, zbog oštrih reči i kritičkih stavova koje je iznosio o režimu Slobodana Miloševića.
Ubijen je pet dana nakon što je u tadašnjem dnevnom listu “Politika ekspres” optužen za "priželjkivanje NATO bombi i izdaju".
Zoran Živković, koji je bio predsednik Vlade Srbije nakon ubistva stranačkog kolege i njegovog prijatelja premijera Zorana Đinđića, kaže da, ako već nije kasno, treba požuriti sa rasvetljavanjem Ćuruvijinog ubistva, jer su kako prolaze godine šanse da se otkrije istina sve manje.
“Očigledno je da je Slavko Ćuruvija žrtva režima. I tu nema nikakve sumnje. Zna se kada je ubijen, i zna se kog režima je žrtva. U štampi su bile najave njegovog ubistva, tako da je to jasno kao dan. Gospođa koja je najavljivala njegovo ubistvo danas je pod zaštitom velike Rusije”, navodi Živković.
Ranijih godina spekulisalo se da je na listi osumnjičenih kao nalogodavac ubistva Slavka Ćuruvije Mirjana Marković, supruga Slobodana Miloševića, koja je od njegovog hapšenja dvehiljadite u bekstvu u Rusiji, kao i da su u tu likvidaciju kao organizatori umešani bivši načelnik Državne bezbednosti Radomir Marković i šef beogradskog centra DB-a Milan Radonjić.
Kako godinama piše beogradska štampa, jedna osoba koja se vlastima ponudila kao svedok navela je da su egzekutori dvojica bivših pripadnika zloglasne Jedinice za specijalne operacije, od kojih je jedan svirepo likvidiran juna 2001. u Beogradu.
"Dan mrmota"
Branka Prpa, koja je u trenutku ubistva na licu mesta bila sa Slavkom Ćuruvijom, sumnja da sadašnja vlast ima volju da razreši taj slučaj.
Prpa: Mi i posle dvanaest godina možemo sa razlogom da sumnjamo da država i dalje ima u svojim strukturama te iste elemente koje je imala u vreme Miloševića.
“Ovo je državno ubistvo jer su u njega uključene državne institucije. Mi i posle dvanaest godina možemo sa razlogom da sumnjamo da država i dalje ima u svojim strukturama te iste elemente koje je imala u vreme Slobodana Miloševića. Inače, da je sadašnja država demontirala ceo taj sistem mi bi danas imali razrešeno ubistvo Slavka Ćuruvije”, zaključuje Prpa.
Prema podacima Državne bezbednosti koji su povremeno objavljivani u medijima, više od 20 pripadnika tajne policije danonoćno je u operaciji nazvanoj “Ćuran” pre ubistva pratilo Slavka Ćuruviju, a samo nekoliko trenutaka pre likvidacije operativci su dobili nalog da se povuku sa položaja kako na licu mesta ne bi bili u momentu ubistva.
Sve to, kaže univerzitetski profesor Ljubiša Rajić, poznati borac protiv režima Slobodana Miloševića, jednostavno mora da bude dovoljno da se krivci procesuiraju.
“Imam utisak da gledam film ‘Dan mrmota’ u kom se svake godine dešava ista stvar. Gledam u isto vreme svake naredne godine iste ljude istim povodom. Osećam se užasno nemoćno… A znam i ubeđen sam da bi ubicu mogli da otkriju za pola sata, samo kada bi to hteli”, rekao je Rajić.
Pored likvidacije Slavka Ćuruvije, godinama su u Srbiji nerazrešena i ubistva novinarke “Duge” Dade Vujasinović i dopisnika “Večernjih novosti” iz Jagodine Milana Pantića.
Hronologija napada na novinare u Srbiji
Hronologija napada na novinare u SrbijiPriredio: Miloš Teodorović
Ubistva i napadi na novinare tokom devedesetih, ali i nakon pada Miloševića, većinom do danas nisu istraženi. Ubice, napadači i oni koji su pretili predstavnicima sedme sile uglavnom nikada nisu odgovarali. Podsećamo na neke najpoznatije slučajeve:
- Urednik spoljnopolitičke rubrike nedeljnika „Vreme“ Dušan Reljić kidnapovan je 21. septembra 1993. godine. Ispred njegove zgrade u Ulici Vojislava Ilića otela su ga tri muškarca, koji su se kasnije predstavili kao kontraobaveštajna služba, ali Uprava bezbednosti VJ naknadno je demantovala bilo kakvu umešanost svojih pripadnika u kidnapovanje. Otmičari su ga držali dva dana, ispitivali, a stavljali su mu i crnu kesu na glavu. Devet dana kasnije je pušten. Slučaj ostao do danas neistražen.
- Novinarka „Duge“ Dada Vujasinović ubijena je 8. aprila 1994. godine u svom stanu u Novom Beogradu. Ostaće upamćena po svojim ratnim reportažama. Njena smrt dugo je tretirana kao samoubistvo, da bi posle više godišnje borbe njene porodice ovaj slučaj počeo da se tretira kao likvidacija. Ubice nisu pronađene.
- Slavko Ćuruvija, vlasnik „Dnevnog telegrafa“ ubijen 11. aprila 1999. godine u atentatu u centru Beograda. Imena mogućih ubica često su pominjana, ali precizno nije utvrđeno ko su izvršioci, niti njihove eventualne veze sa političkim nalogodavcima.
- Milan Pantić, novinar „Večernjih novosti“ ubijen je 11. juna 2001. godine ispred svoje kuće u Jagodini. Ni za ovaj zločin niko nije odgovarao.
- Na prozor stana novinara „Vremena“ Dejana Anastasijevića 13. aprila 2007. godine bačena je bomba. Motiv i imena napadača na novinara poznatog po pisanju o ratnim zverstvima, do danas nisu istraženi.