Srbija je donirala bosanskohercegovačkom entitetu Republici Srpskoj (RS) u prethodne tri godine 31,26 miliona evra. Najavljeno je i doniranje dodatnih 33 miliona evra za projekte u lokalnim zajednicama i kao podrška entitetskom budžetu.
Ovo su podaci koje je Radiju Slobodna Evropa (RSE) dostavilo Ministarstvo finansija RS-a.
Zašto Srbija donira RS?
Komunikolog Enes Osmančević kaže da se ovdje radi o politici uzajamne podrške između predsednika Srbije Aleksandra Vučića i člana Predsedništva BiH, lidera Stranke nezavisnih socijaldemokrata (SNSD) Milorada Dodika.
"To je dvojac bez kormilara koji praktikuje politiku paničnog 'spašavanja' od potonuća i čini mi se da je u osnovi svih ovih postupaka i trošenja novca, ja bih rekao iznad mogućnosti Srbije, taktika koja je sračunata da se pokuša uraditi neka vrsta imidža svemogućih vo]a koji su zabrinuti za svoj narod", smatra Osmančević.
Pročitajte i ovo: Republika Srpska ima novca za avione, ali ne i za siromašne opštinePolitička analitičarka Tanja Topić, kaže da donacije susjednih zemalja poput Srbije, ali isto tako i Hrvatske, u lokalne zajendice u kojima žive većinski pripadnici njihovih naroda, pokazuje da one i dalje na te prostore gledaju kao na svoje teritorijalne jedinice bez obzira na granice.
"To pokazuje, zapravo, koliko susjedne zemlje na ovaj prostor gledaju kao na neku vrstu sopstvenog identiteta i jedne vrste zajedništva, odnosno na taj način se pokušava pokazati to nacionalno jedinstvo", ističe Topić.
U 2017. godini, Srbija je donirala 5.5 miliona evra, 2018. 8,8 miliona, dok je u 2019. godini donirala 16,9 milion evra.
Ko je dobio najviše novca?
Najviše novca je dobila Opština Srebrenica. Vlada Srbije donirala je pet miliona evra opštini Srebrenica 2017. godine, koje je obećala na investiciono-razvojnoj konferenciji za ovu opštinu održanoj 2015. godine.
Od tog iznosa dva miliona evra je uplaćeno kao direktna podrška budžetu opštine, dok je ostatak od tri miliona iskorišten za infrastrukturne projekte, kaže Vladan Milovanović, šef kabineta načelnika opštine Srebrenica.
"Najznačajniji infrastrukturni projekti koji su urađeni za ta tri miliona su izgradnja najsavremenijeg vrtića kapaciteta za 180 djece. Urađena je gradska saobraćajnica sa dva kružna toka, sportski tereni i renoviran kompletan kompleks. Uređeni su i trotoari na saobraćajnicama", istakao je Milovanović.
Milovanović dodaje i da je Srbija dodatno investirala milion evra za kupovinu proizvodne hale koja je renovirana i u kojoj posluju četiri preduzeća sa područja ove opštine.
Vaš browser nepodržava HTML5
Nigdje nije kao kod kuće
Donacije i za opštine u Federaciji BiH
Druga po veličini opština koja je od Srbije dobila najviše novca, u Federaciji BiH, je Drvar, gdje živi većinsko srpsko stanovništvo. Ove godine dobila je milion evra. Od toga je 75 hiljada uplaćeno direktno za isplatu obaveza prema porodiljama i majkama sa troje i više djece, dok je ostatak iskorišten za infrastrukturne projekte, kaže za RSE načelnica opštine, Dušica Runjić.
"U prvom redu ćemo uložiti dio sredstava za početak uređenja poslovne zone, to je nekadašnji prehrambeni kombinat. Planiramo da uložimo jednu četvrtinu sredstava u rekonstrukciju prve faze vodovoda. Imamo još urađenu projektnu dokumentaciju za asfaltiranje lokalnih puteva i vidjećemo da dio uložimo u nabavku određenih komunalnih mašina", navodi Runjić.
Ona dodaje i da je Srbija svojim sredstvima investirala i dodatnih pola miliona evra u sanaciju objekta u kojem će biti proizvodni pogon tekstilne tvornice "Yumco".
Iz donatorskih sredstava Srbije finansiraju se projekti u 48 jedinica lokalne samouprave u RS-u, Brčko distriktu, te u šest jedinica lokalne samouprave u Federaciji Bosne i Hercegovine sa većinskim srpskim stanovništvom.
Radi se o projektima koje su kandidovale lokalne zajednice, poput izgradnje dječijih vrtića, ambulanti, domova zdravlja, domova za stara lica, rekonstrukcije škola, te sportskih terena i fiskulrutnih sala.
Brčko distrikt
Osim toga, sredstvima Vlade Srbije sprovodi se program "Samozapošljavanja i razvoj preduzetništva kod mladih do 35 godina starosti", Zavoda za zapošljavanje RS-a, te se finansira izgradnja magistralnog puta M20 Gacko-Foča, dionica Tjentište-Brod na Drini.
Ulaže se i u obnove i izgradnje pravoslavnih hramova na teritoriji Federacije Bosne i Hercegovine i to u Eparhiji Bihaćko-petrovačkoj, Eparhiji Zvorničko-tuzlanskoj i Mitropoliji dabrobosanskoj.
Biće još donacija
Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić najavio je, nakon sastanka sa predsjedavajućim Predsjedništva BiH Miloradom Dodikom, 19. marta ove godine u Beogradu, dodatne investicije Srbije u RS-u od 8,4 miliona evra u projekte u opštinama u RS-u i Federaciji BiH.
Istovremeno, u avgustu je najavljeno da će Srbija pomoći RS-u sa dodatnih 25 miliona evra do kraja godine kao podrška budžetu.