Istraživači tvrde da su u oktobru na zapadu Srbije otkrili najveću pećinsku poznoantičku grobnicu u Evropi.
Arheolozi Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Valjevu, Istraživačke stanice Petnica i speleolozi Društva mladih istraživača "Vladimir Mandić Manda" nedavno su otkrili dvoranu Petničke pećine.
Tokom tog istraživanja pronađeni su skeletni ostaci više od 20 osoba.
Pogled na ulaz Petničke pećine.
Kako su naveli, ljudi su bili različite starosne dobi - od dece do odraslih.
Istraživači su naveli da su otkrili i delove keramičkih posuda iz perioda kasne antike – između IV i V veka.
U narednom periodu predstoje detaljne antropološke, genetske i druge specijalističke analize skeletnog materijala, kao i precizno označavanje skeleta.
Speleolozi i arheolozi u toku istraživanja na novootkrivenom lokalitetu.
Arheolog zaposlen u Istraživačkoj stanici Petnica Vladimir Pecikoza za Radio Slobodna Evropa (RSE) objasnio je da je novi lokalitet pronađen u do sada još nepoznatoj dvorani Petničke pećine, koja je otkrivena slučajno, kao rezultat višemesečne suše a posle smanjivanja nivoa vode u pećini.
"Speleolozi društva istraživača 'Vladimir Mandić Manda' ušli su u pećinu u okviru redovnih aktivnosti i uočili neuobičajeno nizak nivo vode, koji im je omogućio da prodru dublje u pećinu i tada su otkrili novu dvoranu", objasnio je Pecikoza.
On je dodao da su speleolozi tom prilikom videli da, pored speleološkog nakita, pećina čuva i arheološki materijal.
"Tada su pozvali i mene da se uključim. Kao stručno lice otišao sam da vidim o čemu se radi. Sačekao me je nesvakidašnji prizor, u bistroj vodi veliki broj skeletnog materijala obložen peskovitim muljem, koji leži na stenama, na dnu podzemnog toka reke Banje koja izvire iz Petničke pećine", objasnio je Vladimir Pecikoza.
Arheolog Vladimir Pecikoza i speleolog Danilo Tomić ispred Petničke pećine.
On je istakao i da su o otkriću obavestili arheologe valjevskog Zavoda za zaštitu spomenika kulture, kao i dugogodišnje saradnike sa kojima su već radili na različitim projektima i istraživanjima.
Šta je sve pronađeno?
Pecikoza je objasnio i da su pronađeni skeletni ostaci oko 20 individua među kojima ima i dece, kao i pokretni materijal koji čeka dalje analize.
Deo pronađenog arheološkog materijala.
"Ovakav vid sahranjivanja u doba pozne antike, sa velikim brojem skeleta koji su pohranjeni duboko unutar pećine, do sada nije bio poznat na tlu Evrope", ocenio je ovaj arheolog.
Nalaz iz podzemnog toka reke Banje ocenio je i kao jedinstvenim slučajem te značajnim arheološkim otkrićem.
"Na značaj Petnice i Petničke pećine tokom perioda pozne antike upućuju i rezultati ranijih arheoloških istraživanja sa nekropole ispred pećine, kao i grobnog mesta novorođenčeta unutar bočnog kanala dvorane sa vigledima. Po svojoj prirodi ova otkrića svrstavaju Petničku pećinu u grupu značajnih arheoloških lokaliteta i predstavljaju važan element za poznavanje i proučavanje antičke Evrope", rekao je Pecikoza.
On je naveo i da u narednom periodu predstoje detaljne antropološke, genetske i druge specijalističke analize skeletnog materijala, kao i precizno označavanje skeleta.
Arheološko blago Petnice
Pecikoza navodi i da, kao arheolog koji je fokusiran na valjevski kraj i Petnicu, nije do sada video mesto koje u prečniku od 300 metara ima toliko veliki broj arheoloških lokaliteta; počev od ledenog doba i kvartarnih slojeva, do današnjih dana.
"Prva istraživanja praistorijskog lokaliteta su ovde započeta još krajem 19. veka na praistorijskom lokalitetu ispred Petničke pećine", objasnio je ovaj arheolog.
Ostaci pronađenog skeleta.
Kako je naveo arheolog, osnivanjem Istraživačke stanice Petnica arheološka istraživanja na tom prostoru postala su značajno brojnija i sprovode se u saradnji sa Srpskom akademijom nauka.
"Najnoviji lokalitet zajedno sa poznoantičkim naseljem ispred pećine, Petnička pećina, Petnička crkva, predstavljaju jedinstveno mesto, i kao takvo bogat korpus istraživačkih resursa gde mi možemo da imamo neverovatne rezultate posmatrano u širim razmerama", naveo je Pecikoza.
On je podsetio i da je u Petničkoj pećini otkriven najveći pećinski medved u Srbiji.
Kako je objasnio, za očekivati je da će u bliskoj budućnosti biti nastavljena dalja istraživanja unutar Petničke pećine i njene šire okoline.
Crkva Uspeća presvete Bogorodice u Petnici iz 1866. godine spada u stare građevine i predstavlja značajan primer sakralne arhitekture valjevskog kraja u drugoj polovini 19. veka.
Petnička pećina udaljena je oko kilometar od istoimenog sela, blizu Valjeva.
Na sajtu Turističke organizacije tog grada navodi se da su u pećini i njenoj neposrednoj okolini pronađena najstarija svedočanstva o životu ljudi u zapadnoj Srbiji.
Kako se dodaje, istraživanje ovog arheološkog lokaliteta počelo je u prošlom veku, a pored arheološke, ona ima i veliku speleološku i paleontološku vrednost.
Pećina se, navodi se, sastoji od oko 600 metara dugih kanala i brojnih odaja.
Arheološka i antropološka istraživanja sprovedena 1969. godine potvrdila su, navodi se, da je arheološki lokalitet koji se nalazi ispred ulaza u Petničku pećinu, prvo kompletno neolitsko stanište u Srbiji, staro 6.000 godina.
Ulazak u jednu od dvorana Petničke pećine.