Studenti i zaposleni Centralnoevropskog univerziteta (CEU) u Mađarskoj usprotivili su se vladinim planovima za izmjenu zakonodavstva koje, kako tvrde, vode zatvaranju ovog univerziteta čiji je osnivač američki filantrop Džordž Soroš. Takve su ocjene, međutim, iz vlade opovrgli, dok su američke vlasti iskazale zabrinutost.
Iz Centralnoevropskog univerziteta u Mađarskoj saopštili su kako će nova zakonska regulativa koju je predložila vlada desničarske Fides stranke, onemogućiti rad ovog univerziteta, prenio je BBC.
Ovaj medij navodi još kako je osnivač ove ustanove, američki milioner Džordž Soroš inače u zategnutim odnosima sa mađarskim premijerom Viktorom Orbanom.
Zakon koji priprema mađarska vlada obavezao bi nevladine organizacije u toj državi da prijave koliki dio njihovog finansiranja dolazi iz inostranstva, uz prijetnju da im može biti ukinuta dozvola za djelovanje.
"Mađari treba da znaju, na primjer, da li strano finansiranje aktivnosti jedne civilne organizacije predstavlja više od pet do deset odsto njenog budžeta", rekao je novinarima Lajos Kosa, šef poslaničke grupe partije Fides, vladajuće stranke premijera Viktora Orbana.
Ukoliko nevladine organizacije odbiju odgovoriti na ovaj zahtjev, neće moći nastaviti aktivnosti i rizikuju da im se suspenduje registracija, rekao je Kosa.
Ministar obrazovanja Mađarske Laslo Palkovič pojasnio je kako predložena zakonska legislativa predviđa provjeru djelovanja svih 28 stranih univerziteta u Mađarskoj, pa time i Centralnoevropskog univerziteta.
"Ovo nije istraga protiv Centralnoevropskog univerziteta i gospodina Soroša", ustvrdio je ministar.
Milioner Soroš osnovao je Univerzitet želeći da to bude "bastion liberalne misli i da promoviše vrijednosti otvorenog društva i demokratije", podsjeća BBC. Foto: ploča na ulazu u CEU.
Međutim, Sjedinjene Američke Države iskazale su zabrinutost zbog zakonodavstva koje je predložila mađarska vlada, a koje bi "imalo uticaja na rad Centralnoevropskog univerziteta u Budimpešti", saopšteno je iz Ambasade SAD u Mađarskoj.
Ovaj univerzitet, podsjećaju iz Ambasade, "akreditovan je u SAD i Mađarskoj i zapošljava i obrazuje hiljade Mađara", te dodaju kako je to "vrhunska akademska institucija, sa izvrsnom reputacijom u Mađarskoj i širom svijeta i važan centar akademske slobode u regionu".
"Štaviše, Univerzitet je važna uspješna priča u američko-mađarskim odnosima i uživa snažnu dvopartijsku podršku američke vlade. SAD se protivi bilo kakvom pokušaju ustupaka u djelovanju ili nezavisnosti Univerziteta", navedeno je u saopštenju Ambasade SAD u Budimpšeti, objavljenom juče.
Milioner Soroš, inače rođen u Mađarskoj, osnovao je ovaj univerzitet 1991. godine i nastavio ga finansirati, želeći da to bude "bastion liberalne misli i da promoviše vrijednosti otvorenog društva i demokratije", podsjeća BBC.
Inače, i u Makedoniji početkom godine zabilježena je intenzivna i agresivna kampanja protiv nevladinih organizacija koje finansira Fond otvoreno društvo Džordža Soroša, a koju je lider vladajuće partije VMRO DPMNE Nikola Gruevski indirektno najavio odmah nakon izbora.
Prethodo se slično dešavalo i u Srbiji, pa je tako u avgustu prošle godine list Informer objavio spisak “Soroševih plaćenika”, uz tvrdnju kako je "Soroš za haos u Srbiji od 2011. platio blizu 400 miliona dinara”.
Predsednica Beogradskog fonda za političku izuzetnost i bivša dugogodišnja predsednica Fonda za otvoreno društvo u Srbiji Sonja Liht za RSE Facebook stranicu "Zašto?" objasnila je pozadinu pritisaka i verbalnih napada u Srbiji i Makedoniji na nevladine organizacije koje sarađuju sa Soroševom Fondacijom otvoreno društvo, ocijenivši to kao povratak u devedesete.