Mještani strahuju dok se drevno jezero u Sjevernoj Makedoniji povlači

Platforma koja je nekada bila okružena vodama Prespanskog jezera danas stoji na suhom u blizini sela Stenje, Sjeverna Makedonija, 6. septembra.

Nivoi vode u Prespanskom jezeru, koje se prostire na granicama Sjeverne Makedonije, Grčke i Albanije, sada su više od 8 metara niži nego krajem 1970-ih. Mještani kažu da se plaše onoga što dolazi.

Aleksandar Ilievski skače sa platforme na suho kod sela Stenje. On je samo četiri godine ranije, 2019. godine, mogao zaroniti u vode Prespanskog jezera na potpuno istom mjestu.

"Ja sam odrastao u ovom selu i svi smo došli da skačemo sa ove platforme u vodu. U 2018. smo dosta skakali sa nje. Igrali smo se sa lopticama i svačim, ali sada vidite da situacija nije baš dobra. Voda je otišla."

Jedan od najstarijih slatkovodnih ekoloških sistema na kontinentu, Prespansko jezero, ispunjava ovu živopisnu dolinu u jugoistočnoj Evropi između jednog i pet miliona godina, prema stručnjacima.

Ekolozi tvrde da su neadekvatne padavine, isparavanje i prekomjerno navodnjavanje glavni uzroci gubitka vode.

Fotografija dronom prikazuje lokaciju nekadašnje vodene linije, koja je udaljena više od 1 kilometar od sadašnje vodene linije u Pretoru 6. septembra.

NASA je saopštila da satelitski snimci iz 2022. pokazuju da je jezero između 1984. i 2020. izgubilo 7 posto površine i polovinu svog volumena.

Ribar Vane Vasilevski, čiji se čamac često nasukava na jezeru, stoji na prošlogodišnjoj vodenoj liniji.

"Nema kiše, nema zime, nema snijega, nema rijeka. Samo jedna rijeka ulazi u jezero. Nema [drugog] snabdijevanja vodom jezera. Ovo je katastrofa, prirodna katastrofa", rekao je Vasilevski.

Dragan Arsovski, biolog iz skopske nevladine organizacije Makedonsko geološko društvo, rekao je da je nivo jezera rastao i opadao tokom vijekova i da je priroda opstala. Rekao je da se ljudi koji žive oko jezera ne prilagođavaju novoj situaciji.

Čamac na obalama Prespanskog jezera koje se povlači.

Vasilevski radi na svom čamcu na vesla.

Program Ujedinjenih naroda za razvoj upozorio je da su neke vrste divljih životinja na jezeru u opasnosti od izumiranja zbog uništavanja njihovog staništa štetnim poljoprivrednim praksama, erozijom i neobrađenim otpadom.

Čovjek hoda po molu u Pretoru.

U regionu u kojem su finansijski problemi, zastarjela infrastruktura i opadajuće stope fertiliteta i dalje najhitniji problemi, ekološka pitanja se često guraju na dno liste vladinih prioriteta.

Radnik uzima uzorke vode u selu Stenje u Sjevernoj Makedoniji 7. septembra.

Zabrinute lokalne vlasti uzimale su uzorke vode kako bi provjerile prisustvo pesticida i hemikalija. Rezultati pokazuju da se kvalitet vode znatno pogoršava u nekim ključnim područjima.