(The Wall Street Journal, priredila Dinka Jurković)
U Americi je nedavno objavljena knjiga “The Gun”, autora C.J.Chiversa, koji se bavi istraživanjem nastanka automatske puške. Najpoznatija među svim modelima je AK-47, proizvedena prvi put 1947-e za potrebe sovjetske vojske i zvanični joj je naziv “Avtomat Kalashnikova 47”.
Do sada je proizvedeno više od 100 milijuna ove puške, 10 puta više nego recimo što je proizvedeno M-16, automatske puške kojom je naoružana vojska SAD-a.
Kalasšnjikov koriste regularne armije i gerile, policija i teroristi u gotovo svim zemljama svijeta. Čak su je kupovali i Amerikanci za potrebe drugih vojski u ratovima u Afghanistanu i Iraku.
Autor knjige, inače dobitnik Pulitzerove nagrade, bivši oficir američke pješadije, novinar koji je izvještavao sa ratišta u Afghanistanu, Iraku, Čečeniji i Centralnoj Aziji, otkriva da automatska puška Kalašnjikov prati istu onu vrstu mita i misterije koja je inače pratila heroje sovjetske armije.
Naime, država je birala heroje i od njih pravila mitove. Mihail Kalašnjikov je jedan od njih. Rođen je 1919-e godine, bio je narednik po činu, ranjen u II svjetskom ratu 1941-e godine, provodi nekoliko mjeseci u bolnici.
Tada je, kaže zvanična priča, u bolnici otkrio svoj, do tada nepoznat, talent za kreiranje automatskog oružja koji će pomoći odbrani domovine.
Kalašnjikov postao je general, no autor knjige imao je slabu suradnju sa današnjim ruskim čelnicima u istraživanju priče o tome kako je nastala najpoznatija puška na svijetu.
Radeći na ovom projektu C.J. Chivers je došao i do poznatog njemačkog šmajsera. Radi se o automatskoj puški M18 koju je kreirao Hugo Schmeisser i koju je njemačka vojska počela koristiti u II svjetskom ratu. Ali, šmajser je imao jednu manu – domet joj nije bio dovoljno velik.
Zato je Schmeisser počeo raditi na novom modelu nazvanom StG44, no već je bilo kasno za distribuciju, rat je bio izgubljen.
Izumitelj Schmeisser biva zarobljen od strane sovjeta 1945-e godine i provodi nekoliko godina u gradu Izhevesku, u SSSR-u, u istom onom gradu gdje je već tada boravio Kalašnjikov.
Istovremeno, tu je osnovana glavna fabrika proizvodnje Kalašnjikova. C.J.Chivers ukazuje također na velike sličnosti između automatskih pušaka StG44 i AK-47 – na isti se način pojačava snaga ispaljivanja, magacin ima 30 metaka, isti način kontrole paljbe pri automatskoj pucnjavi itd.
Drugih dokaza nema, a sličnosti nisu ipak dovoljne za tvrdnju da je u stvari Schmeisser bio taj koji je napravio Kalašnjikov.
Masovna proizvodnja ove najpoznatije automatske puške je počela 1950-e godine, pet godina prije nego su SAD počele proizvodnju svoje automatske puške M16.
Danas se na međunarodnom tržištu može kupiti za svega 200 dolara što uključuje i dostavu avionom.
Tolike količine su proizvedene da jedan Kalašnjikov dođe na svega 70 ljudi, te ne čudi da je nazvana ¨puška za svakog čovjeka¨, kako je naziva i autor knjige The Gun¨, C.J. Chivers.